Hà Tĩnh: Sẵn sàng bước vào "Kỷ nguyên chính quyền hai cấp"

Mô hình mới: Tinh gọn và hiệu quả

Việc sắp xếp tổ chức bộ máy và đơn vị hành chính các cấp, xây dựng mô hình chính quyền địa phương hai cấp, tập trung ở cấp tỉnh và cấp xã, được xác định là nhiệm vụ trọng tâm, cấp thiết. Mô hình này hướng tới việc khắc phục tình trạng chồng chéo, trùng lặp về chức năng, nhiệm vụ, đồng thời tinh giản biên chế, giúp tiết kiệm đáng kể chi phí hành chính và ngân sách. 

Nguồn ngân sách tiết kiệm được dự kiến sẽ được tái đầu tư vào các chính sách an sinh xã hội quan trọng, điển hình là chính sách miễn toàn bộ học phí cho học sinh từ mầm non đến trung học phổ thông công lập trên phạm vi cả nước từ tháng 9/2025, và xa hơn là hướng tới miễn viện phí cho toàn dân vào năm 2030.

Mô hình chính quyền hai cấp còn thúc đẩy phân cấp, phân quyền mạnh mẽ theo tinh thần "địa phương quyết định, địa phương làm, địa phương chịu trách nhiệm", tăng cường tính tự chủ và trách nhiệm của chính quyền địa phương. Từ đó, tạo không gian phát triển kinh tế - xã hội, nâng cao năng lực cạnh tranh quốc gia, và tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển hùng cường, thịnh vượng của quê hương, đất nước.

Sau sắp xếp, số lượng đơn vị hành chính cấp tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ giảm từ 63 xuống còn 34 (gồm 28 tỉnh và 6 thành phố trực thuộc Trung ương). Đối với cấp tỉnh, cơ cấu tổ chức sẽ gồm Hội đồng nhân dân (3-4 ban chuyên môn) và Ủy ban nhân dân (14 sở và tương đương), đảm bảo biên chế tinh gọn nhưng nâng cao chất lượng đội ngũ.

Đặc biệt, cấp xã, phường sẽ có sự thay đổi lớn, giảm từ 10.035 đơn vị xuống còn 3.321 đơn vị trên cả nước (gồm 2.621 xã, 687 phường và 13 đặc khu). Cơ cấu tổ chức cấp xã sẽ gồm Hội đồng nhân dân (2 ban) và Ủy ban nhân dân (4 phòng chuyên môn và tương đương). Biên chế sẽ được chuyển từ cấp huyện và có thể tăng cường từ cấp tỉnh về cấp xã, đồng thời chấm dứt việc sử dụng người hoạt động không chuyên trách ở cấp xã, nhằm xây dựng bộ máy tinh gọn, chuyên nghiệp và hiệu quả.

Mối quan hệ giữa cấp tỉnh và cấp xã trong mô hình mới là mối quan hệ chỉ đạo, hướng dẫn, hỗ trợ, phối hợp, đảm bảo sự thống nhất và hiệu quả trong quản lý nhà nước, đồng thời phát huy tính chủ động, sáng tạo của cấp xã.

Giai đoạn chuẩn bị quyết liệt - niềm tin vững chắc vào tương lai

Tỉnh Hà Tĩnh đã và đang triển khai đồng bộ nhiều giải pháp để đảm bảo sự chuyển đổi suôn sẻ. Từ ngày 20 đến 28/6, 12 xã, phường trung tâm trên địa bàn tỉnh (trong đó có phường Trần Phú - TP Hà Tĩnh, xã Cẩm Xuyên - huyện Cẩm Xuyên và nhiều địa phương khác) đang tiến hành vận hành thử nghiệm hoạt động của chính quyền địa phương hai cấp. Giai đoạn này nhằm thực hành, hoàn thiện các quy trình công việc, khả năng tiếp nhận và giải quyết thủ tục hành chính, mô phỏng các tình huống phức tạp phát sinh, đặc biệt là hoạt động của Trung tâm Phục vụ hành chính công.

Theo ông Trần Thế Dũng, Phó Bí thư Thường trực Tỉnh ủy Hà Tĩnh, việc chuẩn bị cần hết sức kỹ càng, đặc biệt là đảm bảo hoạt động của các trung tâm hành chính công không bị gián đoạn, luôn thông suốt và gần dân. Các địa phương như Cẩm Xuyên và TP Hà Tĩnh đã tích cực rà soát, đánh giá và bố trí nhân sự cho các đơn vị hành chính mới, xây dựng dự thảo văn kiện cho đại hội Đảng bộ cấp xã nhiệm kỳ 2025-2030, thể hiện sự đồng thuận cao trong toàn hệ thống chính trị và nhân dân.

Mặc dù có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, quá trình sắp xếp và vận hành mô hình mới vẫn đối mặt với một số thách thức ban đầu như cơ sở vật chất, điều kiện làm việc chưa hoàn toàn đáp ứng, và việc sắp xếp vị trí công việc cho cán bộ, công chức, viên chức từ các đơn vị cũ vào cơ cấu mới. Tuy nhiên, lãnh đạo tỉnh đã chỉ đạo các cấp, ngành chủ động đề xuất giải pháp tháo gỡ khó khăn, đồng thời xem xét nguồn kinh phí hỗ trợ sửa chữa cơ sở vật chất và quan tâm giải quyết chế độ cho cán bộ bán chuyên trách bị ảnh hưởng.

Công tác tuyên truyền được đẩy mạnh để tạo sự thống nhất cao về tư tưởng, nhận thức và hành động trong toàn Đảng, hệ thống chính trị, và sự đồng thuận của nhân dân. Các cấp ủy, tổ chức Đảng, cơ quan, đơn vị được yêu cầu chủ động nắm bắt tình hình tư tưởng, tâm trạng của cán bộ, đảng viên và nhân dân, nhất là những người bị ảnh hưởng từ sắp xếp, sáp nhập, để có giải pháp tháo gỡ kịp thời. Đồng thời, kiên quyết đấu tranh phản bác các quan điểm sai trái, thù địch, thông tin giả, xấu, độc trên không gian mạng liên quan đến chủ trương cải cách.

Với sự quyết tâm chính trị cao của các cấp lãnh đạo, cùng với sự đồng lòng của cán bộ, đảng viên và nhân dân, Hà Tĩnh tin tưởng sẽ thực hiện thành công việc sắp xếp tổ chức bộ máy, xây dựng chính quyền hai cấp hoạt động hiệu quả từ ngày 1/7/2025. Đây là nền tảng vững chắc để Hà Tĩnh và đất nước vững vàng bước vào kỷ nguyên mới, hướng tới mục tiêu xây dựng quê hương giàu mạnh, hùng cường, và nhân dân có cuộc sống ấm no, hạnh phúc.