Hiến kế đột phá để kinh tế số đạt tối thiểu 50% GDP vào năm 2045

Nghị quyết số 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia đặt mục tiêu đến năm 2045, khoa học, công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số phát triển vững chắc, góp phần đưa Việt Nam trở thành nước phát triển, có thu nhập cao. Việt Nam có quy mô kinh tế số đạt tối thiểu 50% GDP; là một trong các trung tâm công nghiệp công nghệ số của khu vực và thế giới; thuộc nhóm 30 nước dẫn đầu thế giới về đổi mới sáng tạo, chuyển đổi số…

Tuy nhiên, theo Viện Nghiên cứu Chính sách và Chiến lược, hiện tại, đóng góp của kinh tế số vào các lĩnh vực sản xuất tại Việt Nam vẫn khiêm tốn. Trong nông nghiệp, tỷ trọng kinh tế số chỉ chiếm chưa đến 1%; còn trong công nghiệp và xây dựng, con số này cũng chỉ dưới 6%. Hiện phần lớn giá trị của kinh tế số vẫn tập trung chủ yếu ở khu vực dịch vụ. Do đó, để thúc đẩy tăng trưởng kinh tế số bền vững, việc mở rộng ứng dụng công nghệ số đồng đều vào các lĩnh vực là chiến lược cần thực hiện.

Đáng chú ý, nguồn nhân lực cho kinh tế số của Việt Nam còn hạn chế. Tỷ lệ lao động trong lĩnh vực này chỉ chiếm hơn 2% tổng lực lượng lao động của cả nước. Theo Hiệp hội An ninh mạng quốc gia, Việt Nam đang thiếu khoảng 700.000 nhân sự chuyên trách trong lĩnh vực an ninh mạng.

Dù vậy, các chuyên gia tin rằng, với nền tảng là nguồn nhân lực trẻ, năng động cùng khát vọng hội nhập toàn cầu, doanh nghiệp Việt đang trở thành lực lượng tiên phong trong kiến tạo tương lai số, đóng góp quan trọng vào mục tiêu phát triển kinh tế số đạt tối thiểu 50% GDP vào năm 2045 theo tinh thần Nghị quyết số 57/NQ-TW.

Ông Nguyễn Văn Khoa, Chủ tịch Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA), Tổng giám đốc Tập đoàn FPT cho rằng, để đạt được mục tiêu đột phá, cần chung tay hành động. Chính phủ tiếp tục hoàn thiện hành lang pháp lý, tăng cường đầu tư cho hạ tầng số và đào tạo nhân lực. 

Doanh nghiệp cần mạnh dạn đầu tư hơn nữa cho nghiên cứu và phát triển, tập trung vào công nghệ lõi và chất lượng sản phẩm; tăng hợp tác, liên kết để tạo ra sức mạnh tổng hợp và cùng nhau chinh phục các thị trường lớn. Xã hội cần xây dựng văn hóa số, khuyến khích tinh thần đổi mới sáng tạo và chấp nhận các mô hình kinh doanh mới.

Đặc biệt, Việt Nam cần thúc đẩy phát triển hạ tầng số, hạ tầng năng lượng cho chuyển đổi số và chuyển đổi xanh. 

Ông Võ Trí Thành, Viện trưởng Viện Nghiên cứu chiến lược thương hiệu và cạnh tranh đề xuất nhóm giải pháp chính sách, bao gồm: tạo môi trường kinh doanh cạnh tranh, bình đẳng và minh bạch nhất có thể; có chính sách để tạo thêm thị trường, tạo “cầu” cho doanh nghiệp; có chính sách kết nối cung - cầu, hỗ trợ start-up, doanh nghiệp vừa và nhỏ đưa sản phẩm ra thị trường; xây dựng các hệ sinh thái đổi mới sáng tạo...

Theo ông Trần Minh Tuấn, Vụ trưởng Vụ Kinh tế số và Xã hội số (Bộ Khoa học và Công nghệ), về chính sách, có 2 định hướng quan trọng. Thứ nhất, là nâng cao năng lực của doanh nghiệp vừa và nhỏ, khuyến khích doanh nghiệp năng động hơn. Thứ hai, việc hỗ trợ các doanh nghiệp không phải bằng cách “chọn người thắng” mà là “hỗ trợ người thắng”, tạo điều kiện để những doanh nghiệp có hiệu quả được phát triển, qua đó lan tỏa lợi ích đến các doanh nghiệp vừa và nhỏ thông qua các dự án, mua sắm công và kết nối thị trường. Đây là tinh thần cốt lõi của Nghị quyết số 57/NQ-TW và Nghị quyết số 68-NQ/TW, nhằm tạo động lực để doanh nghiệp vừa và nhỏ không chỉ tham gia, mà còn dẫn dắt trong một số lĩnh vực.