Hơn 16 tỷ USD vốn nước ngoài đã "rót" xây 9 nhà máy nhiệt điện BOT

Tại hội thảo "Thúc đẩy đầu tư theo phương thức đối tác công tư (PPP) trong phát triển một số lĩnh vực kinh tế - xã hội của Việt Nam" do Ban Kinh tế Trung ương tổ chức ngày 11/7, ông Hoàng Tiến Dũng (Cục Điện lực và Năng lượng tái tạo - Bộ Công Thương) cho biết, trong lĩnh vực điện, tất cả dự án đã và đang triển khai đầu tư theo phương thức đối tác công tư - chỉ theo một loại hình duy nhất là BOT; đều do nhà đầu tư tư nhân nước ngoài đầu tư (không có sự tham gia góp vốn của Nhà nước).

Trong đó, chủ đầu tư góp vốn chủ sở hữu khoảng 20-25% tổng vốn đầu tư, còn lại khoảng 75-80% tổng vốn đầu tư là thu xếp vay từ các tổ chức tài chính quốc tế (tức là bên cho vay nước ngoài).

Những dự án nhà máy nhiệt điện đầu tiên được triển khai ký kết hợp đồng theo hình thức này bắt đầu từ năm 2001, gồm Phú Mỹ 3 và Phú Mỹ 2.2; tiếp sau đó thêm một số dự án khác được triển khai thành công.

"Tính đến nay có tất cả 9 dự án nhà máy nhiệt điện được triển khai thành công theo hình thức BOT (tức là đã vận hành thương mại hoặc đang triển khai xây dựng), với tổng công suất khoảng gần 10.500MW và tổng vốn đầu tư thu hút được khoảng hơn 16 tỉ USD", ông Dũng nói.

Cụ thể, dự án Phú Mỹ 3 tại tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu, sử dụng khí trong nước, có quy mô công suất 716.8MW và tổng vốn đầu tư 386 triệu USD, vận hành thương mại từ năm 2004.

Dự án Phú Mỹ 2.2 tại tỉnh Bà Rịa – Vũng Tàu, sử dụng khí trong nước, quy mô công suất 715MW và tổng vốn đầu tư 394 triệu USD, vận hành thương mại từ năm 2005.

Dự án Mông Dương 2 tại tỉnh Quảng Ninh, sử dụng than trong nước, quy mô công suất 1.200 MW và tổng vốn đầu tư 2,147 tỷ USD, vận hành thương mại từ năm 2015.

Dự án Vĩnh Tân 1 tại tỉnh Bình Thuận, sử dụng than trong nước, quy mô công suất 1240MW và tổng vốn đầu tư 2,018 tỷ USD, vận hành thương mại từ năm 2018.

Dự án Hải Dương tại tỉnh Hải Dương, sử dụng than trong nước, quy mô công suất 1200MW và tổng vốn đầu tư 2,258 tỷ USD, vận hành thương mại từ năm 2021.

Dự án Duyên Hải 2 tại tỉnh Trà Vinh, sử dụng than nhập khẩu, quy mô công suất 1.320 MW và tổng vốn đầu tư 2,188 tỷ USD, vận hành thương mại từ năm 2021.

Dự án Nghi Sơn 2 tại tỉnh Thanh Hóa, sử dụng than nhập khẩu, quy mô công suất 1.330 MW và tổng vốn đầu tư 2,208 tỷ USD, vận hành thương mại từ năm 2022.

Dự án Vân Phong 1 tại tỉnh Khánh Hòa, sử dụng than nhập khẩu, quy mô công suất 1.432 MW và tổng vốn đầu tư 2,346 tỷ USD, đang triển khai xây dựng và dự kiến sẽ vận hành thương mại vào tháng 1/2024.

Dự án Vũng Áng 2 tại tỉnh Hà Tĩnh, sử dụng than nhập khẩu, quy mô công suất 1330 MW và tổng vốn đầu tư 2,187 tỷ USD, đang triển khai xây dựng và dự kiến sẽ vận hành thương mại vào tháng 1/2026…

Trong các dự án nêu trên, Phú Mỹ 3 và Phú Mỹ 2.2 vận hành thương mại đến nay đã được gần 20 năm, chuẩn bị kết thúc thời hạn vận hành. Doanh nghiệp dự án sẽ chuyển giao lại nhà máy cho phía Việt Nam tiếp nhận để tiếp tục vận hành, dự kiến chuyển giao vào năm 2024 đối với Phú Mỹ 3 và vào năm 2025 đối với Phú Mỹ 2.2.

Ngoài ra, còn có một số dự án khác chưa ký được hợp đồng BOT hoặc đang trong quá trình triển khai ở các giai đoạn khác nhau gồm: Sông Hậu 2 (2.120MW, than nhập khẩu), Vĩnh Tân 3 (1.980MW, than nhập khẩu), Nam Định 1 (1.200MW, than trong nước), tua-bin khí hỗn hợp Dung Quất 2 (750MW, khí trong nước), Sơn Mỹ 1 (2250MW, LNG nhập khẩu), Sơn Mỹ 2 (2.250MW, LNG nhập khẩu) và tua-bin khí hỗn hợp Quảng Trị (340MW, khí trong nước).

Việc thực hiện những dự án BOT trong lĩnh vực điện, ông Hoàng Tiến Dũng cho rằng còn nhiều khó khăn như bên cho vay nước ngoài cung cấp khoảng 75-80% tổng vốn đầu tư nên có vai trò quyết định đối với dự án.

Chỉ khi nào bên cho vay nước ngoài chấp thuận thì các hợp đồng dự án mới có thể được ký kết và dự án mới có thể hoàn thành thu xếp tài chính, khởi công xây dựng và vào vận hành thương mại. Yêu cầu của bên cho vay nước ngoài để cấp vốn cho dự án là rất chặt chẽ và khắt khe.