HoREA đề xuất xem xét lại các khu vực cấm phân lô bán nền

Những sai phạm từ phân lô bán nền chủ yếu đến từ việc quản lý lỏng lẻo của chính quyền địa phương

Theo HoREA, tại khoản 17 Điều 1 “Dự thảo Nghị định” sửa đổi, bổ sung Khoản 2 Điều 41 Nghị định 43/2014/NĐ-CP, như sau: “Chủ đầu tư dự án xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê căn cứ danh mục công trình, dự án trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua, UBND cấp tỉnh phê duyệt trong đó xác định thuộc trường hợp được chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền tại các khu vực không nằm trong địa bàn thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh và khu vực chức năng quy hoạch thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh các quận nội thành của các đô thị loại đặc biệt; khu vực có yêu cầu cao về kiến trúc cảnh quan, khu vực trung tâm và xung quanh các công trình là điểm nhấn kiến trúc trong đô thị; mặt tiền các tuyến đường cấp khu vực trở lên và các tuyến đường cảnh quan chính trong đô thị”.

Qua nghiên cứu, đối chiếu các quy định pháp luật liên quan và tình hình thực tiễn, HoREA nhận thấy tại khoản 2 Điều 41 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định: “Chủ đầu tư dự án xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê được chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức phân lô, bán nền tại các khu vực không nằm trong địa bàn các quận nội thành của các đô thị loại đặc biệt; khu vực có yêu cầu cao về kiến trúc cảnh quan, khu vực trung tâm và xung quanh các công trình là điểm nhấn kiến trúc trong đô thị; mặt tiền các tuyến đường cấp khu vực trở lên và các tuyến cảnh quan chính trong đô thị”. 

Như vậy, khoản 2 Điều 41 Nghị định 43/2014/NĐ-CP quy định tương đối phù hợp và linh hoạt, vì đã giao cho UBND cấp tỉnh xem xét, quyết định việc thực hiện dự án “phân lô bán nền” phù hợp với quy hoạch và thực tiễn của địa phương, kể cả tại các khu vực ngoài địa bàn các quận nội thành của các đô thị đặc biệt (Hà Nội, thành phố Hồ Chí Minh).

Tuy nhiên tại “Dự thảo Nghị định” mở rộng phạm vi các khu vực không được phép thực hiện các dự án “phân lô bán nền” đối với “các khu vực không nằm trong địa bàn thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh và khu vực chức năng quy hoạch thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh”. 

Điều này có nghĩa là chẳng những toàn bộ địa bàn Hà Nội, TP.HCM, mà kể cả Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ và các “thành phố thuộc tỉnh và khu vực chức năng quy hoạch thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh…” đều không được thực hiện dự án phân lô bán nền. 

Trong khi đó, thực tiễn của TP.HCM có 12 quận nội thành, 7 quận nội thành phát triển và 5 huyện. HoREA nhận thấy, về tầm nhìn lâu dài và với yêu cầu phát triển đô thị bền vững, thì “Dự thảo Nghị định” đề xuất mở rộng phạm vi các khu vực không được phép thực hiện các dự án “phân lô bán nền” là có căn cứ và cũng là định hướng cần thiết để thực hiện lộ trình đô thị hóa, thúc đẩy hoạt động đầu tư xây dựng các dự án nhà chung cư cao tầng, các dự án nhà ở được xây dựng hoàn chỉnh theo quy hoạch và thiết kế được cơ quan có thẩm quyền phê duyệt. Đi đôi với kiểm soát chặt chẽ các hoạt động “phân lô bán nền” để sử dụng tiết kiệm, hiệu quả quỹ đất. Tuy nhiên, cũng phải quan tâm nhu cầu “phân lô bán nền” tại một số khu vực của các địa phương.

HoREA cho rằng chỉ nên cấm “phân lô bán nền” tại các quận nội thành, các quận nội thành phát triển, thành phố thuộc tỉnh (thành phố thuộc thành phố), các thị trấn, các phường thuộc thị xã, khu vực có yêu cầu cao về kiến trúc cảnh quan, khu vực trung tâm và xung quanh các công trình là điểm nhấn kiến trúc trong đô thị; mặt tiền các tuyến đường cấp khu vực trở lên và các tuyến đường cảnh quan chính trong đô thị trên địa bàn thành phố.

Còn tại các xã thuộc khu vực nông thôn các huyện ngoại thành, kể cả tại Hà Nội, TP.HCM, Hải Phòng, Đà Nẵng, Cần Thơ thì vẫn có thể xem xét, cho phép một số dự án “phân lô bán nền” phù hợp với thực tiễn của địa phương.

Do đó, HoREA đề nghị sửa đổi khoản 17 Điều 1 “Dự thảo Nghị định” sửa đổi, bổ sung Khoản 2 Điều 41 Nghị định 43/2014/NĐ-CP như sau: “Chủ đầu tư dự án xây dựng kinh doanh nhà ở để bán hoặc để bán kết hợp cho thuê căn cứ danh mục công trình, dự án trong kế hoạch sử dụng đất hàng năm cấp huyện đã được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh thông qua, UBND cấp tỉnh phê duyệt. Trong đó xác định thuộc trường hợp được chuyển nhượng quyền sử dụng đất dưới hình thức “phân lô, bán nền” tại các khu vực không nằm trong địa bàn các quận nội thành, quận nội thành phát triển (thành phố thuộc thành phố) của thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh, các phường thuộc thị xã, các thị trấn thuộc huyện, và khu vực chức năng quy hoạch thành phố trực thuộc Trung ương, thành phố thuộc tỉnh, khu vực có yêu cầu cao về kiến trúc cảnh quan, khu vực trung tâm và xung quanh các công trình là điểm nhấn kiến trúc trong đô thị; mặt tiền các tuyến đường cấp khu vực trở lên và các tuyến đường cảnh quan chính trong đô thị”.

Góp ý Dự thảo Nghị định sửa đổi, bổ sung một số Nghị định hướng dẫn Luật Đất đai, ông Nguyễn Trần Nam - Chủ tịch Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA), cho rằng việc ban hành dự thảo của Bộ Tài nguyên Môi trường mới đây liên quan đến mở rộng phạm vi khu vực không được phép thực hiện dự án phân lô, bán nền là không thỏa đáng.

Thực tế hiện nay, doanh nghiệp Việt Nam có nguồn lực nhỏ, không phải doanh nghiệp nào cũng có thể vừa làm hạ tầng, vừa xây nhà để bán. Về phía người dân, không phải ai cũng có thể lúc bỏ tiền ra mua một căn nhà, căn liền kề hay biệt thự được nên nhiều người chọn cách mua đất trước, dành dụm tiền xây nhà sau. 

“Kinh nghiệm từ một số đô thị lớn trong khu vực như Malaysia cho thấy việc phân lô bán nền nếu được quy hoạch và quản lý tốt, có thể thành công và tạo ra những điểm nhấn cho đô thị” – ông Nam khẳng định.