HoREA kiến nghị cho phép quản lý thay vì cấm cho thuê căn hộ ngắn hạn

Hiệp hội Bất động sản TPHCM (HoREA) đã có văn bản kiến nghị bổ sung cơ chế quản lý hoạt động cho thuê căn hộ lưu trú ngắn hạn trong nhà chung cư (Airbnb và các nền tảng tương tự).

Theo thống kê sơ bộ, trước khi hợp nhất, TPHCM có hơn 8.740 căn hộ chung cư cho thuê ngắn hạn, tạo việc làm cho khoảng 15.000 lao động. Trong 10 năm qua, mô hình Airbnb phát triển mạnh mẽ nhờ sự kết nối của các đại lý du lịch trực tuyến (OTA) như Booking.com, Agoda, Airbnb, Traveloka... Riêng năm 2024, Airbnb báo cáo đã đóng góp 16.200 tỷ đồng vào GDP cả nước.

Dù có đóng góp kinh tế lớn, hoạt động này lại gặp khó khăn sau khi quyết định 26 của UBND TP.HCM có hiệu lực, các cơ quan chức năng cấm hoạt động cho thuê theo ngày, theo tuần.

HoREA cho rằng, theo Luật Nhà ở 2023, các văn bản hướng dẫn thi hành và Công văn 4757 của Bộ Xây dựng, việc sử dụng căn hộ chung cư vào mục đích không phải để ở bị nghiêm cấm. Tuy nhiên, trong thực tế, người thuê Airbnb vẫn sử dụng căn hộ cho mục đích ở (ngắn hạn), chứ không chuyển đổi công năng căn hộ.

Đồng thời, pháp luật hiện chưa quy định rõ thế nào là “cho thuê ngắn hạn”, cũng như không cấm chủ sở hữu cho thuê căn hộ của mình. Trên thực tế, cho thuê dài hạn được phép, trong khi cho thuê ngắn hạn (dưới 30 ngày) lại bị cấm, điều này chưa hợp lý.

Cũng theo HoREA, chủ sở hữu căn hộ có quyền cho thuê khi không sử dụng. Đây là quyền tài sản được bảo hộ theo Bộ luật Dân sự. Mô hình Airbnb có thể gây phiền hà cho cư dân khác, nhưng thay vì cấm, cần có giải pháp quản lý. Chẳng hạn, yêu cầu chủ nhà đăng ký kinh doanh, tuân thủ điều kiện về an ninh trật tự, phòng cháy chữa cháy và không gây ảnh hưởng đến cộng đồng.

Để tháo gỡ vướng mắc trên, HoREA đề nghị bổ sung các quy định về quản lý dịch vụ lưu trú ngắn hạn trong chung cư tại nghị định 95 (Quy định chi tiết một số điều của Luật Nhà ở) tập trung vào việc quy định chi tiết hoạt động kinh doanh có điều kiện này.

Trong đó, HoREA đề xuất căn hộ chung cư được phép cho thuê ngắn hạn phải là căn hộ du lịch (condotel) thuộc nhà chung cư có mục đích sử dụng hỗn hợp dùng làm cơ sở lưu trú du lịch, hoặc căn hộ chung cư đáp ứng điều kiện tối thiểu về cơ sở vật chất kỹ thuật, dịch vụ đối với nhà ở có phòng cho khách du lịch thuê theo quy định của pháp luật về du lịch.

Ngoài ra tổ chức, cá nhân kinh doanh phải đáp ứng các điều kiện, tiêu chuẩn theo quy định pháp luật về du lịch và pháp luật về đầu tư đối với ngành, nghề đầu tư kinh doanh có điều kiện.

Bên kinh doanh dịch vụ lưu trú ngắn hạn phải thực hiện các trách nhiệm quản lý như có hợp đồng thuê, đăng ký, thông báo lưu trú…

Ban quản trị nhà chung cư, đơn vị quản lý vận hành nhà chung cư căn cứ vào hợp đồng thuê để yêu cầu người đang sử dụng căn hộ thuê phải tuân thủ nội quy, quy chế quản lý, sử dụng nhà chung cư để bảo đảm an ninh trật tự của nhà chung cư, tránh gây ảnh hưởng đến môi trường sống cư dân sinh sống trong nhà chung cư.

Theo HoREA, việc bổ sung quy định sẽ giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước đối với hoạt động cho thuê lưu trú ngắn hạn trong chung cư, đồng thời bảo đảm quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của cư dân.