Khai mạc triển lãm tranh màu nước "Bóng xưa - Sắc hoa" của GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính

Triển lãm giới thiệu hơn 60 bức tranh boằng chất liệu màu nước với chủ đề phong cảnh di sản và hoa. Chiêm ngưỡng những tác phẩm này, người xem như chìm trong miền thẳm sâu của ký ức đời người, và như lạc vào miền thương nhớ với thế giới của hoa, ảo ảnh mà đời thực.

GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính sinh năm 1941 tại Hà Nội, học trung học và đại học, bảo vệ luận án tiến sĩ tại Mátxcơva (Nga). Ông là chuyên gia đầu ngành trong lĩnh vực bảo tồn, trùng tu di tích; là một nhà nghiên cứu di sản kiến trúc - đô thị, nhà lý luận phê bình kiến trúc.

Ông đã chủ trì và trực tiếp tham gia nghiên cứu, thiết kế nhiều dự án bảo tồn, trùng tu di sản trên đất nước Việt Nam, như đình Tây Đằng, chùa Kim Liên, chùa Bút Tháp, chùa Tây Phương, chùa Thầy, Văn Miếu - Quốc Tử Giám, quần thể kiến trúc cung đình Huế, hệ thống tháp Chăm, phố cổ Hội An, làng cổ Phước Tích, Nhà hát Lớn Hà Nội...; chủ trì thiết kế chùa Bái Đính, chùa Tam Chúc, hệ thống chùa ở Sa Pa, đền thờ Bác Hồ ở Đá Chông...

GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính còn là tác giả của nhiều cuốn sách như: "Kiến trúc các nước Đông Dương", tiếng Nga, Mátxcơva, năm 1988; "Di sản văn hóa - Bảo tồn và trùng tu", NXB Văn hóa - Thông tin, năm 2002; "Ngõ phố người đời", NXB Văn học, năm 2008; "Văn hóa kiến trúc", NXB Tri thức, năm 2012.

Ngoài làm công việc chuyên môn, GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính còn vẽ tranh. Không hoạt động như một hoạ sỹ chuyên nghiệp, ông vẽ tranh với góc nhìn của người làm nghề kiến trúc, với chất liệu chủ đạo là màu nước. Thập niên 1980, ông đã từng triển lãm tranh màu nước tại Hà Nội, Huế và Warsaw (Ba Lan).

Nói về hội họa, GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính cho biết: "Ngẫm lại, đời tôi bị cuốn trong hai dòng gây mê hoặc. Chữ nghĩa, con chữ, y hệt dòng nước dâng trào, khiến mình lúc lênh đênh, lục ngộp ngụa, bơi lặn, săn tìm. Còn màu và ánh sáng, y hệt cơn lũ, kéo mình đắm chìm, vùng vẫy, thúc giục ôm vồ lấy cái bao la, cái sống động khôn nguôi. Màu và ánh sáng, quện và tỏa, gây men và kéo vào cơn say. Có phải chăng, đó là cơn say mệnh danh là xúc cảm hội họa. Ngay cả khi ta không là họa sỹ".

"Về già, bỗng dưng vẽ nhiều. Vẽ không phải để tiêu bớt thời gian. Vẽ trở thành nhu cầu, càng già càng cấp bách. Thèm vẽ, cầm bút vẽ, vài ba tiếng, mệt lừ... Nhiều khi, với mình, vẽ giống như thiền. Cuộc rượt đuổi chữ nghĩa đã trở thành những bài viết và những cuốn sách. Cuộc chạy theo xúc cảm hội họa, đã hóa thành những bức tranh...", GS Hoàng Đạo Kính chia sẻ.

Tại triển lãm lần này, như TS. Nguyễn Anh Minh - Giám đốc Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam - phát biểu, đối với hội họa, GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính là một "nghệ sĩ rong chơi", một "lãng tử" trong thế giới sắc màu của ngôn ngữ tạo hình. Ông vẽ những gì ông yêu thích như các loài hoa, những dấu xưa của di sản, kiến trúc gắn với duyên nghiệp của ông. Ông vẽ để chơi, ông vẽ để thỏa mãn những đam mê nghệ thuật, ông vẽ để tiếp thêm năng lượng cho công việc và cuộc sống ý nghĩa hơn.

GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính cho hay: Đối với ông, trong rất nhiều năm nay, vẽ như là một sự đam mê không thể chối bỏ được. Như "khi trùng tu tháp Chăm trong thung lũng Mỹ Sơn, ngày đêm trầm ngắm những xác hình đổ nát, tôi nhận ra - cảm thấy, sắc màu và ánh sáng đọng trên chúng, truyền dẫn cho chúng sức sống, thực và huyễn. Lặng đi để ngắm, rồi để thấm hân hoan cái cảm xúc hội họa, không thể không vẽ... Vẽ không chỉ là việc ghi, vẽ là sự nâng bê vào mặt giấy cái sự hòa đồng giữa màu - ánh sáng và thời gian".

Tại lễ khai mạc triển lãm, chia sẻ với khách mời và người yêu tranh Hoàng Đạo Kính, ông cho biết mình thường vẽ vào buổi sáng, trong vòng 3 - 4 tiếng đồng hồ, sau đó không vẽ nữa và không bao giờ vẽ bức tranh đó vào những ngày khác. Những bức tranh được trưng bày tại triển lãm này "là những buổi sáng của tôi, không có buổi chiều, không có buổi tối, không có ngày mai, tất cả là sự ghi lại chân thật cảm xúc của tôi". Ngay trong sáng nay, khi cảm xúc thăng hoa, GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính đã vẽ một bức tranh, và bức tranh hoa sen này, ông dành tặng cho Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.

Ngay sau lễ khai mạc triển lãm, công chúng và người yêu nghệ thuật đã được thưởng lãm hơn 60 bức tranh bằng chất liệu màu nước với chủ đề phong cảnh di sản và hoa. Tại đây, người xem đã thấy được dấu ấn đời người của Hoàng Đạo Kính - người tiên phong trong hành trình Di sản. Đồng thời, thấy được những bức tranh hoa ông vẽ mở ra một không gian ký ức, cảm thấu được thế giới nội tâm rất riêng của ông, nơi những sắc hoa biết kể câu chuyện cuộc đời.

Triển lãm tranh màu nước "Bóng xưa - Sắc hoa" của GS.TS.KTS Hoàng Đạo Kính sẽ diễn ra đến hết ngày 10/6/2025, tại Bảo tàng Mỹ thuật Việt Nam.