Khó kiểm soát vàng xuất khẩu, Bộ Tài chính đề xuất áp thuế chung 2%

Cụ thể, theo các quy định của Nhà nước về kinh doanh, xuất nhập khẩu vàng, có hai mức thuế suất thuế xuất khẩu vàng là 0% và 2% đối với vàng, trang sức, mỹ nghệ là các sản phẩm vàng có hàm lượng vàng từ 8 kara trở lên, đã qua gia công chế tác để phục vụ nhu cầu trang trí, mỹ thuật.

Các công ty không được phép xuất khẩu vàng nguyên liệu, chỉ được xuất khẩu vàng mỹ nghệ, vàng trang sức theo Giấy phép đăng ký kinh doanh. Theo đó, vàng, trang sức, mỹ nghệ là các sản phẩm vàng có hàm lượng càng từ 8 kara trở lên, đã qua gia công chế tác để phục vụ nhu cầu trang trí, mỹ thuật.

Tuy nhiên, thời gian vừa qua, theo báo cáo của cơ quan Hải quan, tiêu chuẩn giữa các mặt hàng có thuế suất 0% và 2% rất khó phân biệt. Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải Quan, hiện nay các doanh nghiệp xuất khẩu chủ yếu khai báo mặt hàng xuất khẩu là vàng mỹ nghệ các loại, hàm lượng vàng dưới 95%, mã hàng 7114.19.00.90, thuế xuất khẩu là 0%.

Do căn cứ tính thuế đối với vàng xuất khẩu hiện vẫn theo khai báo của doanh nghiệp nên cơ quan hải quan không đủ cơ sở để kiểm tra, xác minh. Trong khi đó, các công ty thực hiện giám định chất lượng vàng trước khi xuất khẩu đều thể hiện hàm lượng vàng dưới 95%, các chứng từ giám định lại của đối tác nước ngoài đều dưới 95%, vì vậy nảy sinh nguy cơ doanh nghiệp ồ ạt khai báo để hưởng lợi, khiến Nhà nước thất thu thuế.

Để khắc phục những vướng mắc trên, Bộ Tài chính trình Chính phủ thống nhất chung một mức thuế suất đối với mặt hàng vàng, không phân biệt theo hàm lượng vàng như hiện nay. Cụ thể, tăng thuế xuất khẩu các mặt hàng vàng có hàm lượng vàng dưới 95% từ 0% lên 2% và gộp dòng theo tên gọi mặt hàng theo đúng danh mục thuế quan hài hòa ASEAN (AHTN) mà Việt Nam đã ký kết, không chia cụ thể theo hàm lượng vàng để đơn giản hóa biểu thuế.

Hiện, xuất khẩu vàng trong thời gian gần đây tăng đột biến, theo báo cáo của Tổng cục Hải quan, 6 tháng đầu năm nay, kim ngạch xuất khẩu vàng đạt 370 triệu USD, trong khi đó năm 2020 các doanh nghiệp Việt xuất khẩu vàng đạt hơn 2,6 tỷ USD, tăng hơn 600 triệu USD so với năm 2019 và tăng hơn 2 tỷ USD so với năm 2018.