Kích cầu tiêu dùng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế – Góc nhìn từ ngành đồ uống

Phát biểu tại Tọa đàm "Kích cầu tiêu dùng để hỗ trợ tăng trưởng kinh tế – Góc nhìn từ ngành đồ uống", bà Chu Thị Vân Anh – Phó Chủ tịch kiêm Tổng thư ký của Hiệp hội Bia-Rượu-Nước giải khát Việt Nam cho biết, ngành đồ uống có vai trò kinh tế và đóng góp lớn cho ngân sách nhà nước khoảng trên 60 nghìn tỷ đồng/năm và luôn đứng ở vị trí những doanh nghiệp đóng góp ngân sách nhất nhì địa phương, tạo hàng triệu việc làm trực tiếp và gián tiếp.

Trong những năm gần đây, ngành đồ uống đối mặt với nhiều khó khăn, thách thức. Ngành đồ uống có cồn, ngoài việc chịu các hạn chế từ các luật chuyên ngành. Ngoài ra, các doanh nghiệp phải đối mặt với khó khăn vấn nạn rượu trôi nổi, không rõ nguồn gốc, không được quản lý chiếm tới gần 63% lượng rượu tiêu thụ, gây thất thu cho ngân sách Nhà nước. Từ đó, ảnh hưởng đến sức khoẻ con người, ảnh hưởng tới hoạt động sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp chính thống.

Theo thông tin mà Viện nghiên cứu đồ uống tổng hợp, tăng trưởng toàn ngành đã có dấu hiệu suy giảm - tăng trưởng âm và dấu hiệu này trở nên rõ rệt hơn trong năm 2025. Cụ thể, tăng trưởng toàn ngành giai đoạn 2019–2022 tỉ lệ đạt 3,2% nhưng đến giai đoạn 2022–2024, tăng trưởng chậm lại còn 1,0%, phản ánh sự suy yếu rõ rệt của sức mua và nhu cầu tiêu dùng.

Tháng 7/2025, con số tăng trưởng giảm xuống còn -7.8% so với cùng kỳ năm trước, đánh dấu sự chuyển dịch từ tăng trưởng chậm sang suy giảm thực sự.

"Có thể thấy năm 2025 là một năm khó khăn đối với ngành nước giải khát và giai đoạn 2026 - 2027 tiềm tàng nhiều thách thức hơn khi chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt được triển khai. Những tác động này không chỉ giới hạn trong phạm vi doanh nghiệp, mà còn ảnh hưởng rộng tới kinh tế vĩ mô và đời sống xã hội", bà Vân Anh nói.

Ông Đậu Anh Tuấn – Phó Tổng thư ký Liên đoàn Thương mại và Công nghiệp Việt Nam (VCCI) chia sẻ, các doanh nghiệp cho rằng, chính sách giảm thuế giá trị gia tăng 2% đối với mặt hàng nước giải khát có đường trên 5g/100ml trong năm 2026 cho thấy sự không đồng bộ nhất quán với chính sách thuế tiêu thụ đặc biệt trong bối cảnh các mặt hàng này bắt đầu phải chịu thuế TTĐB từ 1/1/2027.

"Kích cầu từ các chính sách tài khoá là giải pháp quan trọng, trong bối cảnh dư địa từ giải pháp tiền tệ đã không còn. Chẳng hạn như các giải pháp hỗ trợ hộ kinh doanh, giải pháp nào có thể thực hiện được ngay thì quan tâm giải quyết như cho phép mặt hàng nước giải khát theo tiêu chuẩn Việt Nam có hàm lượng đường trên 5g/100ml tiếp tục được hưởng chính sách giảm thuế giá trị gia tăng 2% từ ngày 1/1/2026 đến hết ngày 31/12/2026, tạo đà tăng trưởng và phục hồi cho ngành nước giải khát trước giai đoạn trước khi bắt đầu chịu thuế tiêu thụ đặc biệt từ 1/1/2027", ông Đậu Anh Tuấn kiến nghị.

Theo ông Đậu Anh Tuấn, ngày 7/9/2025, tại trụ sở Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ đã chủ trì cuộc họp với Hội đồng Tư vấn chính sách về: Ổn định kinh tế vĩ mô, kích cầu tiêu dùng, chính quyền địa phương 2 cấp. Một số định hướng lớn: Đẩy mạnh sản xuất, kinh doanh trong nước, giảm chi phí đầu vào, tăng sức cạnh tranh của hàng hoá; Nghiên cứu các mức thuế phù hợp hơn với tình hình Việt Nam; Tăng cường xúc tiến thương mại, tổ chức các hội chợ để thúc đẩy mạnh mẽ quảng bá, giao lưu hàng hoá, kết nối cung - cầu; Tiếp tục nghiên cứu giảm phí, lệ phí, giảm chi phí đầu vào cho doanh nghiệp, tăng tính cạnh tranh hàng hóa Việt Nam trong nước và quốc tế.

Tại Tọa đàm, các diễn giả đề xuất, để tạo điều kiện cho các doanh nghiệp ngành đồ uống có thể vượt qua khó khăn, phục hồi, các nhà hoạch định chính sách có thể xem xét, cân nhắc một số chính sách thuế liên quan như lùi, giãn thời gian thực hiện thuế tiêu thụ đặc biệt thêm 1-2 năm cùng với việc tiếp tục giảm thuế giá trị gia tăng 2% và lưu ý đảm bảo tính thống nhất trong các chính sách.