Kiên Giang: Kỷ niệm 60 năm Ngày hi sinh của Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Phan Thị Ràng

Theo đó, vào ngày 9/1 hàng năm, chính quyền và nhân dân huyện Hòn Đất thường dâng hương tưởng niệm Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân Phan Thị Ràng và tổ chức các hoạt động vui chơi giải trí. Tuy nhiên, năm nay, do tình hình dịch COVID-19 vẫn còn diễn biến phức tạp, nên UBND tỉnh Kiên Giang chỉ đạo chỉ tổ chức phần Lễ Dâng hương theo nghi thức truyền thống hàng năm tại Khu Di tích lịch sử và thắng cảnh Ba Hòn thuộc xã Thổ Sơn, huyện Hòn Đất. Đồng thời, yêu cầu UBND huyện Hòn Đất có biện pháp phù hợp, đảm bảo an toàn trong công tác phòng, chống dịch theo chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ tại Thông báo số 347/TB-VPCP, ngày 22/12/2021.

Chị Phan Thị Ràng là người phụ nữ kiên cường, tấm gương sáng ngời về tấm lòng yêu quê hương, đất nước, quyết đánh đuổi quân xâm lược… Sự hi sinh anh dũng của Chị, người anh hùng đã tiếp thêm sức mạnh để quân và dân Hòn Đất làm nên chiến thắng vang dội trong cuộc chiến đấu không cân sức với kẻ thù tại trận địa Ba Hòn, góp phần cùng cả nước làm nên ngày đại thắng 30/4/1975.

Chị Phan Thị Ràng (bí danh Tư Phùng), sinh năm 1937, là Đảng viên Đảng Cộng sản Việt Nam. Quê quán xã Lương Phi, huyện Xà Tón (nay là huyện Tri Tôn, tỉnh An Giang). Chị Phan Thị Ràng xuất thân trong một gia đình có truyền thống cách mạng, là một trong 5 người con của  ông Phan Văn Ngọc và bà Bùi Thị Hương. Cha của Chị từng bị Pháp bắt đi tù và bị tra tấn, sau đó bệnh mất năm 1947. 

Năm 1950, Chị tham gia đội thiếu niên cứu quốc bắt đầu cuộc đời hoạt động cách mạng khi chỉ mới 13 tuổi. Năm 1958, chị được tổ chức Đảng ở núi Đài giao công tác trinh sát tại Xà Tón (Tri Tôn). Hai tháng sau bị phát hiện, Chị được chuyển về Bình Sơn nhận công tác tại xã Trí Đạo thuộc Chi khu Kiên Lương. Nhưng chỉ sau đó 1 tháng, Chị lại bị lộ nên tạm lánh sang Phnôm Pênh (Campuchia) rồi lại trở về Bình Sơn phụ trách công tác thanh vận. Sau đó, chuyển qua làm giao liên, thường đi vào vùng địch tạm chiếm - nơi đầy khó khăn nguy hiểm.

Năm 1960, miền Nam đồng khởi, Chị được Huyện ủy giao phụ trách thanh niên đi phá lộ, đắp cản và bao vây đồn bót giặc từ Vàm Rầy đến Tám Ngàn. Sau đó, chị được Huyện ủy phân công về công tác tại xã Thổ Sơn, huyện Hòn Đất. Tại đây, Chị tích cực vận động quần chúng nhân dân dự trữ lương thực, xây dựng lực lượng, thanh niên nhập ngũ tổ chức chiến đấu. Chị được bà con tin yêu, quý mến. 

Tháng 1/1962, để tiêu diệt cơ quan Huyện ủy, bộ đội địa phương Châu Thành A và gom dân lập "ấp chiến lược", giặc đã mở cuộc càn quét dài ngày với quy mô lớn. Chúng tập trung lính thủy quân lục chiến, bảo an, dân vệ ở các xã lân cận tấn công vào khu vực Ba Hòn.

Cuộc chiến đấu diễn ra quyết liệt từ sáng sớm 02/01/1962, lực lượng của ta chưa đầy 20 người, phải đương đầu với giặc trên 2.000 tên. Chị Phan Thị Ràng vừa là liên lạc giữa các đơn vị trong khu căn cứ, vừa tổ chức vận động nhân dân đấu tranh chính trị, binh vận, tiếp tế lương thực cho bộ đội chiến đấu. 

Qua 2 ngày, ta bẻ gãy hàng chục đợt tấn công ào ạt của địch, hàng trăm tên địch bị thương vong. Nhưng chúng vẫn tập trung lực lượng bao vây Hòn Đất. Cơ quan Văn phòng Huyện ủy, Bộ đội địa phương huyện và dân quân du kích đã rút vào hang Hòn, tìm địa thế để đánh bật giặc ra ngoài. Bọn giặc đốt lửa, hun khói vào hang, thả thuốc độc xuống suối, tìm cách tiêu diệt lực lượng ta. Ở bên ngoài tổ chức công khai tiếp tục vận động quần chúng đấu tranh chính trị và làm công tác binh vận. Kết hợp cả ba mũi giáp công, trong 5 ngày chiến đấu ta đã diệt và làm tan rã trên 100 tên địch. 

Lợi dụng tình hình binh sĩ hoang mang, Chị Phan Thị Ràng đã tổ chức vận động nhân dân và gia đình binh sĩ khiêng xác binh sĩ ra thị trấn Tri Tôn và thị xã Rạch Giá đòi bồi thường thiệt mạng và chấm dứt cuộc càn. Trước khí thế đấu tranh mạnh mẽ của quân và dân ta, buộc kẻ địch phải dỡ bỏ cuộc càn.

Đêm ngày 8, rạng sáng ngày 9/1/1962, trên đường đi làm nhiệm vụ đến giữa khu vực Hòn Me và Hòn Đất, chị Phan Thị Ràng lọt vào ổ phục kích của giặc, cách điểm hẹn với đồng đội không đầy 50m. Chị nhanh trí hô to để báo động cho đồng đội trong Hòn Đất kịp thời rút lui. 

Biết đã bị lộ, Chị bình thản trước mọi tình huống nguy hiểm đã, đang và sẽ xảy ra với mình, giặc vừa tra tấn vừa lôi Chị qua các khu dân cư ở Hòn Me, Hòn Đất. Đi đến đâu chị cũng tranh thủ tuyên truyền, vận động quần chúng đấu tranh, vạch trần những âm mưu thâm độc của giặc… 

Biết không thể nào lung lay được tinh thần, ý chí của người cách mạng, chiều 9/1/1962, giặc đem Chị đến chân núi Hòn Đất hành quyết. Trước lúc hi sinh, Chị hướng về hang Hòn và hô to: "Các đồng chí có khỏe không, đừng uống nước suối, chúng nó bỏ thuốc độc. Đả đảo lũ bán nước, làm tay sai cho giặc". 

Năm ấy, Chị vừa tròn 25 tuổi. Sự hi sinh và tấm gương sáng ngời của Chị đã truyền thêm sức mạnh và lòng căm thù giặc cho các lực lượng vũ trang và nhân dân Ba Hòn quyết tâm đánh địch bảo vệ quê hương. 

Cuộc đời son trẻ, gan dạ, thông minh, mưu trí, dũng cảm của Chị xứng đáng là mẫu người nữ thanh niên "Miền Nam thành đồng Tổ quốc". Ngày 20/12/1984, Liệt sĩ Phan Thị Ràng được Chủ tịch nước Cộng hòa Xã hội Chủ nghĩa Việt Nam truy tặng danh hiệu Anh hùng Lực lượng vũ trang nhân dân.