Làng nghề thêu Quất Động 'dệt' lên những bức tranh quê

Từ thế kỷ 17, làng Quất Động đã có nghề thêu, có những nghệ nhân bằng đôi bàn tay khéo léo đã chắt lọc những gì tinh túy nhất của hồn dân tộc để tạo nên những tác phẩm rực rỡ, sinh động tô đẹp cho đời. Khi xem các nghệ nhân Quất Động thêu, nhiều người phải thán phục nghề thêu Quất Động là một nghệ thuật tuyệt vời, và chỉ bằng một cây kim, một sợi chỉ, một miếng vải biến những chất liệu đơn giản thành những sản phẩm độc đáo với những mảng hoa văn mềm mại, đan xen kỳ lạ, đẹp mắt. 

Với chất liệu (chỉ, vải) ngày một phong phú, với ý thức sáng tạo nghệ thuật, người nghệ nhân đã dần biến tranh thêu vươn đến "đỉnh cao" của nghệ thuật. Để tạo được một bức tranh thêu tay hoàn mỹ, người nghệ nhân phải dùng đúng loại chỉ truyền thống được nhuộm từ màu của cỏ cây thiên nhiên. Đặc biệt là chỉ tơ tằm với độ óng mịn đặc trưng để tạo cho các bức tranh, nhất là tranh phong cảnh những màu sắc tự nhiên nhất. Người thêu tranh vừa phải có lòng đam mê vừa có năng khiếu về hội họa. Có như vậy, đường nét uyển chuyển và cái hồn của bức tranh mới được chuyển tải ở nhiều sắc độ.

Từ những bức tranh thêu đơn giản, khổ nhỏ về cảnh vật, cuộc sống hàng ngày, các nghệ nhân và người thợ lành nghề đã cần mẫn sáng tạo, học hỏi để phát triển lên, mỗi làng lại có một nét độc đáo riêng của mình như chuyên về thêu phong cảnh, thêu truyền thần hay chỉ chú trọng vào thêu trên trang phục, nhất là trang phục hoàng cung ngày xưa. 

Không chỉ là những đường kim mũi chỉ, tranh thêu tay đã thể hiện được cả những thăng trầm của thời gian, tái hiện những biến cố của lịch sử. Đồng thời, mỗi bức tranh thêu chỉ còn ẩn dấu vẻ đẹp của văn hóa dân tộc, vẻ đẹp mộc mạc và giản dị và cả tình người chân thành nồng ấm của người Việt Nam… Các tác phẩm nổi bật của các nghệ nhân của Quất Động là tranh thêu phong cảnh như: Cây đa, bến nước, con thuyền... các danh lam thắng cảnh như: Chùa Một Cột, đền Ngọc Sơn, đình Hồng Thái, Cố đô Huế... hay những bức tranh mang đậm tích xưa như: Đám cưới chuột, Vinh quy, Hứng dừa, Cá chép trông trăng…, những bức tranh được "dệt" lên từ những đường kim, mũi chỉ đã thực sự chinh phục được những người yêu nghệ thuật và du khách trong và ngoài nước.

Khi xem các nghệ nhân thêu Quất Động, nhiều người phải thán phục nghề thêu Quất Động là một nghệ thuật tuyệt vời, biết biến những chất liệu đơn giản và dễ tìm ai cũng có, và chỉ bằng một cây kim, một sợi chỉ, một miếng vải cho ra những mảng hoa văn mềm mại, đan xen kỳ lạ không nghệ thuật nào làm được.

Ở Quất Động, ngoài nghề thêu, nhiều nhà còn kiêm khâu vá, đính hạt cườm, gắn sừng, ráp túi xách... trên sản phẩm thêu. Đồ thêu Quất Động đã có mặt tại hơn 20 nước, mà đặc biệt là thị trường Nhật Bản, Hàn Quốc, Thái Lan, Anh, Pháp, Mỹ... Hiện ở Quất Động vẫn còn có 200 giáo viên đi dạy thêu ở mọi nơi.

Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, một làng nghề thêu tranh như Quất Động phát triển được không phải là chuyện dễ dàng. Để làm được điều đó, Quất Động đã biết cách kết hợp nhuần nhuyễn giữa yếu tố truyền thống với hiện đại, biết tận dụng cơ chế mở để phát triển du lịch, từ đó ngày càng nhiều người biết đến. Hiện nay, làng nghề thêu ren Quất Động thu hút rất nhiều du khách, đặc biệt là khách nước ngoài, họ đến tham quan, mua tranh và được các cụ cao niên trong làng kể lại những điều thú vị bên cạnh lịch sử đáng tự hào của làng. 

Đến với Quất Động, du khách không nên bỏ qua các điểm du lịch khác như: Đình làng Quất Động, Chùa cổ làng Quất Động, Miếu làng Quất Động, Nhà ở truyền thống, Từ đường và Lăng mộ ông tổ nghề thêu Lê Công Hành.

Đến với Hà Nội, nếu là một người ưa thích những nét đẹp truyền thống, những làng nghề cổ xửa, du khách hãy bỏ ra hẳn 1 ngày để đến với làng Quất Động - Thường Tín để có thể tận mắt ngắm nhìn những nghệ nhân nơi thêu tranh, để thêm yêu nét đẹp của đất nước và con người Việt Nam.