Lào Cai: Phụ nữ dân tộc thiểu số mở ra hành trình mới, khẳng định vị thế trong cộng đồng

Ở vùng núi cao Lào Cai, nơi bản sắc văn hóa được dệt nên từ những sợi chỉ thổ cẩm, người phụ nữ dân tộc thiểu số không còn đứng ở phía sau, cặm cụi lên nương, làm việc cả ngày mà hiệu quả không cao, khiến nghèo đói cứ mãi đeo bám. Với sự tự tin mới, họ đang biến những nét đẹp truyền thống thành động lực kinh tế và là nhân tố tiên quyết trong công cuộc phát triển cộng đồng.

Thay vì chấp nhận tư tưởng truyền thống và nhiều hủ tục, phụ nữ dân tộc thiểu số tại Lào Cai đã chủ động tìm kiếm tri thức và kỹ năng kinh tế.

Chị em không chỉ học cách áp dụng khoa học kỹ thuật vào canh tác để tăng năng suất, mà còn mạnh dạn tham gia các lớp tập huấn về quản lý tài chính, giao tiếp và kỹ năng làm chủ doanh nghiệp nhỏ. Sự tự tin này dần phá vỡ rào cản về định kiến giới trong gia đình, giúp họ trở thành những người đồng quyết định các vấn đề quan trọng, từ đầu tư kinh tế đến giáo dục con cái.

Ví dụ điển hình là nhiều phụ nữ Mông, Dao tại Sa Pa đã chuyển từ việc chỉ thêu thùa thổ cẩm thủ công sang việc quản lý chuỗi giá trị sản phẩm, bao gồm thiết kế mẫu mã hiện đại, tìm kiếm thị trường và quảng bá thương hiệu. Họ đã biến nghề truyền thống thành một ngành kinh tế có giá trị cao.

Không chỉ vậy, họ đã phát triển di sản văn hóa của địa phương từ bảo tồn thành tài sản khởi nghiệp. Phụ nữ vùng cao đã khéo léo áp dụng những kiến thức bản địa thành các sản phẩm du lịch hấp dẫn, tăng thêm thu nhập.

Trong các mô hình du lịch cộng đồng thành công, người phụ nữ chính là linh hồn: họ là người kể chuyện, người nấu ăn, người hướng dẫn và khẳng định vị thế chủ nhà. Vai trò này mang lại nguồn thu nhập ổn định, đồng thời tạo cơ hội để họ nâng cao tiếng nói và vị thế trong cộng đồng.

Sự tự chủ kinh tế đã tạo ra một hiệu ứng lan tỏa tích cực. Thu nhập tăng lên không chỉ cải thiện đời sống vật chất mà còn giúp phụ nữ đầu tư nhiều hơn vào giáo dục, chăm sóc sức khỏe cho bản thân và gia đình.

Ngoài kinh tế, trên các bản làng vùng cao, ngày càng nhiều chị em đảm nhận các vị trí quan trọng trong hệ thống chính trị và xã hội cơ sở. Họ là những cầu nối quan trọng giữa chính quyền và người dân, là người đi đầu trong việc truyền tải các chủ trương, chính sách.

Tỷ lệ tham gia của phụ nữ trong công tác lãnh đạo, quản lý ngày càng tăng. Việc triển khai Đề án 11-ĐA/TU từ năm 2018 về xây dựng nguồn cán bộ nữ, trẻ và cán bộ dân tộc thiểu số đã mang lại kết quả cụ thể. Sau Đại hội Đảng bộ các cấp nhiệm kỳ 2020-2025, đã có 40 cán bộ nữ thuộc diện Đề án tham gia cấp ủy cơ sở và 24 cán bộ nữ giữ vai trò cấp ủy viên cấp trên cơ sở.

Công tác đào tạo, bồi dưỡng gắn với bố trí thực tiễn được tăng cường, thể hiện qua 130 lượt cán bộ nữ được luân chuyển, điều động, biệt phái để rèn luyện, trong đó 69 người được bổ nhiệm chức vụ cao hơn và 19 người được bổ nhiệm, giới thiệu ứng cử vào các vị trí quan trọng. Những con số này phản ánh sự chuyển biến tích cực trong tạo nguồn và sử dụng cán bộ nữ tại tỉnh miền núi còn nhiều khó khăn.

Góp phần vào việc thay đổi suy nghĩ, nhận thức và khẳng định vị thế của người phụ nữ vùng cao Lào Cai phải kể đến hoạt động tích cực của Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh Lào Cai. Thời gian qua, Hội đã tổ chức hàng trăm lớp tập huấn, bồi dưỡng kỹ năng giám sát, đánh giá về bình đẳng giới cho đội ngũ cán bộ xã, thôn. Các chương trình truyền thông cộng đồng được triển khai bằng ngôn ngữ bản địa, giúp phụ nữ vùng sâu, vùng xa dễ tiếp cận và hiểu rõ quyền lợi của mình. Đặc biệt, mô hình tổ truyền thông cộng đồng được duy trì hiệu quả ở hầu hết các địa bàn. Ở đó, những “thủ lĩnh” phụ nữ - là người có uy tín trong thôn, bản - trở thành cầu nối quan trọng, đưa chính sách của Đảng, Nhà nước và Hội LHPN tỉnh đến từng hộ dân bằng cách nói giản dị, gần gũi.

Với kinh nghiệm quản lý kinh tế và uy tín cá nhân, những nữ lãnh đạo này góp phần quan trọng vào việc xây dựng nông thôn mới, bảo tồn cảnh quan và tăng cường an ninh trật tự. Họ đã chứng minh, khả năng lãnh đạo không phụ thuộc vào giới tính mà phụ thuộc vào tinh thần tiên phong và trách nhiệm cộng đồng.

Hành trình khẳng định vị thế của phụ nữ dân tộc thiểu số Lào Cai là minh chứng sống động cho thấy sự phát triển bền vững phải bắt đầu từ việc trao quyền và giải phóng tiềm năng của con người. Bằng sự kết hợp hài hòa giữa gìn giữ bản sắc và hội nhập kinh tế, phụ nữ vùng cao đang vững bước tạo nên một tương lai tươi sáng và phồn vinh hơn cho chính mình và cho cả tỉnh Lào Cai.