Loạt kỷ lục 'vô tiền khoáng hậu' trong bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

Loạt kỷ lục 'vô tiền khoáng hậu' trong bầu cử Tổng thống Mỹ 2020

Những lo ngại về sức khỏe, các phương pháp bỏ phiếu mới, những yêu cầu về giãn cách xã hội, hay những cáo buộc gian lận bầu cử…. là một vài trong số nhiều thách thức khiến cho cuộc bầu cử Mỹ 2020 trở thành một trải nghiệm chưa từng có với những người tham gia vào sự kiện này, từ cử tri, ứng cử viên, các nhà quản lý và cả giới quan sát quốc tế.

Cuộc bầu cử tốn kém nhất trong lịch sử

Center for Responsive Politics (CRP), tổ chức độc lập chuyên theo dõi hoạt động chi tiêu trong chính trị ở Mỹ, ước tính kỳ bầu cử Mỹ năm nay có thể ngốn chi phí gần 14 tỷ USD, trở thành kỳ bầu cử đắt đỏ nhất trong lịch sử nước này.

Báo cáo của CRP cho thấy con số này cao hơn gấp đôi so với chi phí trong cuộc bầu cử năm 2016. Dự báo đến ngày bầu cử 3/11 tới, cuộc tranh cử tổng thống sẽ có tổng chi phí là 6,6 tỷ USD, trong khi cuộc tranh cử vào Quốc hội Mỹ sẽ tốn hơn 7 tỷ USD.

Phần lớn số tiền bỏ ra được chi cho quảng cáo truyền hình, trong đó quảng cáo cho cuộc đua tổng thống đạt khoảng 1,8 tỷ USD, theo công ty phân tích quảng cáo Advertising Analytics.

Tổng chi phí cho các chiến dịch tranh cử tổng thống năm 2016, bao gồm cả những cuộc bầu cử sơ bộ, là 2,4 tỷ USD.

Tính tới ngày 14/10, Ủy ban chiến dịch tranh cử của cựu Phó Tổng thống Mỹ Joe Biden đã huy động được 983 triệu USD, có thể trở thành ứng viên tổng thống đầu tiên trong lịch sử Mỹ gây quỹ đạt mốc 1 tỷ USD trong cuộc bầu cử.

Trong khi đó, chiến dịch tái tranh cử của Tổng thống Donald Trump đã huy động được 950 triệu USD trong cuộc bầu cử năm nay.

Kỷ lục cử tri tham gia bầu cử

Dựa vào số liệu do cơ quan phụ trách bầu cử ở các bang cung cấp, nhiều nhà phân tích thiên về khả năng tỷ lệ cử tri tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ năm 2020 sẽ đạt mức kỷ lục. 

Ngoài ra, còn có hai yếu tố khác khiến các cơ quan thăm dò dư luận cho rằng, người dân Mỹ quan tâm đặc biệt đến kỳ bầu cử tổng thống lần này. 

Một là, 1/4 trong số 500.000 người đã bỏ phiếu qua đường bưu điện tại bang Bắc Carolina đã không đi bầu năm 2016. Hai là, cuộc bầu cử quốc hội giữa kỳ năm 2018 đã thu hút cử tri Mỹ đông chưa từng có kể từ một thế kỷ qua.

Đáng chú ý, thanh niên dưới 30 tuổi (chiếm hơn 20% cử tri Mỹ) nhưng ít quan tâm đến bầu cử có thể đi bỏ phiếu với tỷ lệ kỷ lục trong cuộc bầu cử tổng thống năm nay. 

Kết quả thăm dò do Đại học Harvard tiến hành gần đây cho thấy, 63% cử tri Mỹ từ 18 đến 29 tuổi có ý định đi bỏ phiếu, cao hơn 47% hồi năm 2016.

Hố sâu chia rẽ cử tri Mỹ cũng là một lý do thúc đẩy họ đi bỏ phiếu. “Cả Đảng Dân chủ và Đảng Cộng hòa đều cho rằng, thách thức của cuộc bầu cử lần này rất lớn và họ nhiệt tình đi bỏ phiếu, không chỉ bầu ra tổng thống, mà còn để kiểm soát Thượng viện (hiện Đảng Cộng hòa chiếm đa số)”, Giáo sư Matt Levendusky ở Đại học Pennsylvania (Mỹ) nhận định.

Kỷ lục về bỏ phiếu sớm

Tính đến ngày 27/10, khoảng 70 triệu cử tri Mỹ đã đi bầu cử trước, tương đương với khoảng 50% tổng số cử tri bỏ phiếu năm 2016. Bản thân đương kim Tổng thống Trump cũng đi bỏ phiếu trước và cho biết đã bầu "cho một gã tên là Trump", vào ngày 24/10 tại một phòng phiếu ở West Palm Beach, bang Florida.

Đại dịch Covid-19 là lý do chính thúc đẩy cử tri Mỹ, đặc biệt là người cao tuổi, đi bỏ phiếu sớm vì muốn tránh đám đông trong ngày bầu cử chính thức 3/11. Số cử tri Dân chủ đi bỏ phiếu trước cao gấp đôi so với cử tri Cộng hoà ở nhiều bang then chốt.

Trang New York Times ngày 12/10 ghi nhận, cử tri tại bang Georgia rất nhiệt tình khi có mặt đông đảo trước các phòng phiếu trước cả bình minh, cử tri xếp hàng dài, tôn trọng biện pháp giãn cách xã hội và nhiều người phải chờ tận 8 tiếng để được bỏ phiếu.

Số cử tri Mỹ ở nước ngoài gửi phiếu bầu sớm qua đường bưu điện cũng có xu hướng tăng do lo ngại dịch Covid-19 tác động đến vận chuyển thư tín. Theo một phát ngôn viên của Bộ Quốc phòng Mỹ, đến trung tuần tháng 10/2020, gần 700.000 phiếu bầu được tải xuống từ trang web của chương trình liên bang hỗ trợ bỏ phiếu ở nước ngoài.

Dựa vào số liệu do cơ quan phụ trách bầu cử ở các bang cung cấp, nhiều nhà phân tích thiên về khả năng tỷ lệ cử tri tham gia bầu cử Tổng thống Mỹ 2020 sẽ đạt mức kỷ lục.

Ngày 23/10, hãng tin AFP trích dẫn một thăm dò của Đại học Harvard cho thấy, 63% cử tri Mỹ từ 18 đến 29 tuổi có ý định đi bầu cử, cao hơn 47% so với năm 2016. Trong số này, 60% ủng hộ ứng viên đảng Dân chủ. Nếu tham gia đông đảo, họ có thể giúp ứng viên đảng Dân chủ giành chiến thắng ở một số bang chủ đạo như Pennylvania, Michigan hay Arizona.

Kỷ lục người dân Mỹ đổ xô đi mua súng

Người dân Mỹ lập kho vũ khí, đạn dược do lo ngại về sự thay đổi sau ngày bầu cử Tổng thống Mỹ. Số đơn yêu cầu kiểm tra lý lịch người mua vũ khí (bắt buộc đối với các cửa hàng bán vũ khí) đã đạt con số kỷ lục 3,9 triệu vào tháng 6/2020, trong khi mức trung bình trong năm 2019 là 2,3 triệu đơn.

Các nhà sản xuất thậm chí không thể cung ứng đủ nhu cầu ngày càng lớn kể từ tháng 2/2020, kéo theo tình trạng khan hiếm và giá bán tăng vọt.

Có 3 lý do giải thích cho nhu cầu vũ trang này: Lo ngại về nguy cơ bùng phát tình trạng tội phạm vì dịch Covid-19, tình trạng bạo động trong các cuộc biểu tình chống phân biệt chủng tộc và nguy cơ thay đổi về sở hữu vũ khí sau cuộc bầu cử tổng thống nếu tân chủ nhân Nhà Trắng thuộc đảng Dân chủ.