Lợi nhuận vận tải biển quý III khởi sắc nhưng vẫn tiềm ẩn nhiều áp lực

Kết thúc quý III/2025, Tổng công ty Hàng hải Việt Nam (VIMC) ghi nhận mức doanh thu thuần về bán hàng và cung cấp dịch vụ hợp nhất đạt hơn 5.282 tỷ đồng, lợi nhuận trước thuế hợp nhất đạt 1.098 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt hơn 895 tỷ đồng, tăng hơn 48% so với cùng kỳ năm trước.

Tuy nhiên, lũy kế 9 tháng đầu năm, lợi nhuận trước thuế hợp nhất của VIMC đạt hơn 2.327 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt hơn 1.911 tỷ đồng.

Sở hữu đội tàu container lớn, Công ty CP Vận tải biển Hải An trong quý vừa qua cũng đạt mức lợi nhuận và doanh thu lớn. Hơn 1.347 tỷ đồng là mức lợi nhuận thuần của kết quả sản xuất kinh doanh hợp nhất mà Hải An đạt được trong quý III, tăng 19,42% so với cùng kỳ năm trước. Đáng chú ý, lợi nhuận sau thuế của công ty mẹ tăng tới 52,60%, đạt hơn 304 tỷ đồng.

Lý giải về sự tăng trưởng này, đại diện Hải An cho biết trong quý, doanh nghiệp đưa thêm 2 tàu vào khai thác sử dụng dẫn tới tăng sản lượng vận tải. Cùng đó, giá cước vận tải trong quý cũng tăng. Số tàu cho thuê và giá cước cho thuê tàu tăng đã dẫn đến doanh thu và lợi nhuận hoạt động khai thác tàu tăng.

Ngoài ra, kết quả kinh doanh của các công ty con, công ty liên kết đều tăng so với cùng kỳ năm trước.

Trong khi đó, kinh doanh ở ba lĩnh vực gồm tàu container, tàu dầu sản phẩm và tàu hàng khô, Công ty CP Vận tải biển Việt Nam (Vosco) cũng có kết quả sản xuất kinh doanh hợp nhất tích cực so với cùng kỳ năm trước. Trong quý, Vosco ghi nhận doanh thu đạt hơn 962 tỷ đồng và lợi nhuận sau thuế đạt hơn 131 tỷ đồng, trong khi cùng kỳ năm 2024, Vosco ghi nhận mức lỗ hơn 14 tỷ đồng.

Theo Vosco, thời gian qua, công ty đã thực hiện khá tốt các giải pháp đồng bộ để tăng doanh thu, kiểm soát chi phí, phát triển đội tàu, nâng cao công tác quản trị doanh nghiệp, chất lượng nguồn nhân lục... nhằm tiếp tục cải thiện hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh. Bên cạnh đó, trong quý, công ty còn có thêm 99 tỷ đồng lợi nhuận từ việc bán tàu Vosco Star.

Lũy kế 9 tháng đầu năm 2025, doanh thu và lợi nhuận sau thuế hợp nhất của Vosco đều giảm so với 9 tháng năm trước. Doanh nghiệp đạt hơn 2.296 tỷ đồng doanh thu và hơn 88 tỷ đồng lợi nhuận sau thuế, giảm hơn 74,4% lợi nhuận so với cùng kỳ năm 2024.

Doanh thu giảm chủ yếu do ảnh hưởng từ hoạt động thương mại khi doanh thu thương mại. Đồng thời, công ty đã đã trả một tàu dầu, một tàu hóa chất cho chủ tàu và bán tàu Vosco Star vào cuối tháng 7/2025. Trong quý, công ty cũng có nhiều tàu lên đà/sửa chữa định kỳ dài ngày, không có doanh thu và doanh nghiệp vẫn phải chịu chi phí ngày tàu.

Ngành vận tải biển Việt Nam hiện tập trung ở ba nhóm là tàu container, tàu dầu và tàu hàng rời. Cả ba đều đối mặt với áp lực dư cung và rủi ro giảm giá cước những tháng cuối năm.

Với nhóm tàu container, dữ liệu từ tổ chức Chỉ số Container thế giới (Drewry) cho thấy, chỉ số cước vận tải container thế giới (WCI) tăng 4% lên 1.822 USD/container 40 feet, ghi nhận tuần tăng thứ ba liên tiếp. Tuy nhiên, tổ chức này dự báo cân bằng cung - cầu sẽ yếu đi trong các quý tới, giá cước giao ngay có thể tiếp tục giảm.

Theo Công ty Chứng khoán FPT (FPTS), khi tình hình Biển Đỏ hạ nhiệt và giá cước giảm trở lại, các hợp đồng định hạn giá cao sẽ khó được gia hạn, khiến đội tàu cho thuê quay về thị trường nội địa, làm gia tăng cạnh tranh, đặc biệt là tại khu vực Hải Phòng.

Đối với nhóm tàu dầu, Hội đồng Hàng hải Baltic và quốc tế (BIMCO) dự báo nguồn cung đội tàu năm 2025 có thể tăng tới 256% so với năm 2024 - mức cao nhất từ 2009 - gây áp lực giảm giá cước, thu hẹp biên lợi nhuận của không ít doanh nghiệp...

Tổ chức Thương mại và phát triển Liên Hợp Quốc (UNCTAD) nhận định, vận tải biển toàn cầu đang trong giai đoạn tăng trưởng mong manh khi chi phí leo thang và bất ổn gia tăng. Thương mại đường biển toàn cầu được dự báo chỉ tăng 0,5% trong năm. Cùng với biến động địa chính trị, chính sách thuế và phí cảng thay đổi từ các nền kinh tế lớn đang định hình lại bản đồ vận tải biển thế giới, khiến các doanh nghiệp Việt phải cạnh tranh khốc liệt hơn.