Luật Thủ đô 2024: Những quy định tiên phong tạo bệ phóng cho Thủ đô tăng tốc phát triển
Những cơ chế, chính sách đột phá trong Luật Thủ đô 2024 được kỳ vọng sẽ tạo bệ phóng để Hà Nội tăng tốc phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh.
Theo nhận định của nhiều chuyên gia, Luật Thủ đô năm 2024 có nhiều quy định mang tính đột phá để tạo cơ hội phát triển xứng tầm cho Hà Nội cũng như góp phần thúc đẩy liên kết và phát triển vùng Thủ đô.
Theo đó, một trong tư tưởng chính của Luật Thủ đô năm 2024 là đổi mới tư duy về mối quan hệ giữa Trung ương và địa phương, đẩy mạnh phân cấp, phân quyền cho Hà Nội và chính sách nhân tài. Từ đó, tạo điều kiện để Hà Nội chủ động, sáng tạo, tự quản thực hiện nhóm chính sách đột phá, vượt trội để phát triển.
Ví dụ như quy định HĐND thành phố được chủ động hơn trong việc thành lập các ban của HĐND thành phố; giao HĐND thành phố một số thẩm quyền, như quyết định việc thành lập mới, tổ chức lại, giải thể các cơ quan chuyên môn, tổ chức hành chính thuộc UBND quận, huyện, thị xã, thành phố. Đây là tiền đề giúp chính quyền thành phố Hà Nội chủ động, quyết liệt hơn trong việc đổi mới, sắp xếp tổ chức bộ máy chính quyền theo hướng tinh gọn, hợp lý, hiện đại, hoạt động hiệu lực, hiệu quả để đảm đương các nhiệm vụ, quyền hạn được giao như yêu cầu của Bộ Chính trị.
Trong các nhóm chính sách quan trọng của Luật Thủ đô năm 2024, phải kể đến là chủ trương phân quyền mạnh mẽ về quyết định đầu tư cho thành phố; các quy định thu hút nhà đầu tư chiến lược và các ưu đãi để thu hút nhà đầu tư... Luật sửa đổi lần này đã hoàn thiện với mức độ cao, bao quát hầu hết các lĩnh vực, gồm cả tổ chức chính quyền địa phương, việc phân quyền, việc liên kết phát triển mang tính liên vùng, chăm sóc sức khỏe nhân dân, tạo ra một kỷ nguyên mới cho Thủ đô của một nước có trên 100 triệu dân.
Luật Thủ đô năm 2024 được chỉnh lý theo hướng thể hiện rõ hơn vai trò của Thủ đô Hà Nội là trung tâm, động lực thúc đẩy liên kết, phát triển, là cực tăng trưởng của vùng Thủ đô, vùng Đồng bằng sông Hồng, vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ, vùng động lực phía Bắc và của cả nước; xác định chính sách ưu tiên đầu tư các chương trình, dự án liên kết, phát triển vùng được triển khai trên địa bàn thành phố Hà Nội và các tỉnh, thành phố khác, không chỉ giới hạn trong vùng Thủ đô.
Cùng với đó, quy định đột phá về thu hút nguồn lực, đầu tư tài chính, đáp ứng nhu cầu tổ chức chính quyền và phát triển kinh tế của Thủ đô. Hay việc ưu tiên phát triển giao thông công cộng được coi là cơ chế hiệu quả để khai thác nguồn lực từ đất đai, phát triển kinh tế, hạ tầng mà nhiều nước phát triển trên thế giới đã áp dụng. Song song là phát triển không gian ngầm, không gian xanh, không gian giao thông và quy định về trọng dụng nhân tài trong chiến lược phát triển Thủ đô…
Liên quan đến vấn đề người dân đặc biệt quan tâm hiện nay là có pháp lý đủ mạnh xử lý các cơ sở, cá nhân vi phạm an toàn thực phẩm, giao thông đường bộ, bảo vệ môi trường…, Luật Thủ đô năm 2024 đã giao cho HĐND thành phố quy định mức tiền phạt cao hơn nhưng không quá 2 lần mức tiền phạt chung do Chính phủ quy định và không vượt quá mức phạt tối đa theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính với một số hành vi vi phạm hành chính tương ứng.
Nội dung đáng chú ý trong Luật Thủ đô 2024 là để bảo đảm an toàn cho người dân, Chủ tịch UBND các cấp được áp dụng biện pháp yêu cầu ngừng cung cấp dịch vụ điện, nước với công trình xây dựng lấn chiếm đất công; sai quy hoạch; công trình xây dựng, cơ sở sản xuất, kinh doanh chưa được nghiệm thu phòng cháy, chữa cháy đã đi vào hoạt động và cơ sở kinh doanh dịch vụ vũ trường, dịch vụ karaoke không bảo đảm điều kiện an toàn về phòng cháy, chữa cháy.
Ngoài ra, còn nhiều quy định trong Luật được đánh giá vượt trội, được kỳ vọng tạo bệ phóng giúp Thủ đô Hà Nội tiên phong, đi đầu trong phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm an sinh.
Tiến sĩ Nguyễn Ngọc Bích, Trưởng bộ môn Luật Hành chính (Trường Đại học Luật Hà Nội) cho rằng, nhiều quy định trong Luật Thủ đô năm 2024 đã được Quốc hội thông qua, hiện mới chỉ dành riêng cho Hà Nội. Nhưng trong tương lai, nếu Luật có những tác động, hiệu quả cao thì có thể sẽ dần trở thành những quy định chung của cả nước.
An MaiCông ty CP Vận tải đường sắt cho biết tổ chức chạy tăng cường thêm nhiều chuyến tàu tuyến Bắc - Nam phục vụ người dân về quê, đón tết Nguyên đán 2025.