Năm 2024, kim ngạch xuất khẩu chuối có thể đạt 310 - 312 triệu USD

Chuối đang là một trong những mặt hàng rau quả mang lại giá trị xuất khẩu lớn cho Việt Nam. Theo số liệu thống kê của Tổng cục Hải quan, xuất khẩu chuối mang về 41,1 triệu USD trong tháng 12/2023 tăng 31,6% so với cùng kỳ. Tính chung cả năm 2023, Việt Nam xuất khẩu gần 308 triệu USD, tăng 1,3% so với cùng kỳ. Mặt hàng này chiếm 7,6% trong tổng kim ngạch xuất khẩu các loại quả của Việt Nam năm 2023, chỉ xếp sau sầu riêng và thanh long.

Không chỉ quả, lá chuối cũng được nhiều quốc gia trên thế giới ưa chuộng. Trong năm 2023, nước ta thu về hơn 1,16 triệu USD mặt hàng này, chiếm 13% tổng kim ngạch xuất khẩu các loại lá của Việt Nam.

Ngay sau Tết Nguyên đán 2024, giá chuối thương lái mua tại vườn cho nông dân dao động từ 7-10 ngàn đồng/kg, về mức nông dân trồng chuối có lợi nhuận tốt. So với thời điểm trước tết, giá chuối đã tăng 5-6 lần.

Lý giải nguyên nhân khiến giá chuối tăng mạnh, ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng Thư ký Hiệp hội Rau quả Việt Nam cho biết, ngay sau Tết Nguyên đán 2024, nhu cầu tiêu thụ mặt hàng này của thị trường Trung Quốc tăng cao kéo theo giá chuối trong nước không ngừng tăng lên. Mặt khác, thời điểm này, nguồn cung chuối cũng không dồi dào như trước.

“Thông thường thời điểm tiêu thụ chuối mạnh nhất là vào mùa hè. Nhu cầu tiêu thụ cao, song thời điểm này nguồn chuối nội địa của Trung Quốc đã hết. Do đó, giá chuối liên tục tăng trở lại trong những ngày qua”, ông Nguyên cho biết.

Theo ông Nguyên, chuối nằm trong top 10 mặt hàng xuất khẩu lớn sang Trung Quốc. Dự báo, năm 2024 xuất khẩu chuối đạt khoảng 310 - 312 triệu USD, trong đó riêng thị trường Trung Quốc đạt khoảng 200 triệu USD.

Trung Quốc có xu hướng tăng nhập khẩu trái chuối từ thị trường Việt Nam bởi thuận lợi về vị trí địa lý. Bên cạnh đó, diện tích trồng chuối của Trung Quốc đã giảm do chi phí vật tư nông nghiệp đầu vào, chi phí thuê đất và lao động tăng trong khi dịch bệnh xuất hiện khiến cây trồng này kém hiệu quả. 

Hiện chuối xuất khẩu của Việt Nam đang phụ thuộc rất lớn vào thị trường Trung Quốc. Theo các chuyên gia kinh tế, để xuất khẩu chuối bền vững, tránh tình trạng “được mùa mất giá”, các địa phương cần quy hoạch vùng trồng chuối phù hợp và khuyến cáo người dân không nên ồ ạt tăng diện tích. Lâu nay, nhiều nông dân hay chạy theo những cây trồng đang có giá trị cao trên thị trường mà chưa tìm hiểu kỹ đầu ra nên hay rơi vào rủi ro.

Ngoài ra, các doanh nghiệp, cơ quan chức năng cần hỗ trợ xúc tiến thương mại để mở thêm nhiều thị trường xuất khẩu cho trái chuối cũng như các loại trái cây khác. Như vậy sẽ giảm bớt rủi ro, vì khi thị trường này giảm sẽ có thị trường khác thay thế. Đồng thời, thu hút các doanh nghiệp đầu tư vào chế biến các loại trái cây tươi để nâng giá trị cho sản phẩm và không lo trái cây sản xuất ra không bán được.