Ngân hàng Chính sách Xã hội cho vay gần 5.200 tỷ đồng mua nhà ở xã hội

Tại Hội nghị triển khai Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân KCN giai đoạn 2021-2030" do Bộ Xây dựng tổ chức sáng 19/5 tại Hà Nội, đại diện NHCSXH khẳng định, cho vay hỗ trợ về NƠXH là một chính sách trụ cột và xác định là một vấn đề xã hội, một nhiệm vụ trọng tâm phát triển kinh tế - xã hội của Đảng, Nhà nước, nhận được sự quan tâm đặc biệt của các bộ ngành cũng như các địa phương và đông đảo người dân.

NHCSXH đã có đánh giá và báo cáo về tình hình triển khai và giải pháp cho vay gói hỗ trợ 15.000 tỷ đồng cho vay đối với cá nhân, hộ gia đình để mua, thuê mua NƠXH; xây dựng mới hoặc cải tạo, sửa chữa nhà để ở theo Nghị quyết số 11/NQ-CP ngày 30/01/2022 của Chính phủ tại NHCSXH.

Theo Ngân hàng, thực hiện Nghị quyết 11/NQ-CP của Chính phủ về Chương trình phục hồi và phát triển kinh tế - xã hội đã giao NHCSXH huy động 15.000 tỷ đồng thông qua phát hành trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh để cho vay NƠXH theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP, Nghị định 49/2021/NĐ-CP.

Đến 17/5/2023, dư nợ cho vay NƠXH theo Nghị quyết 11/NQ-CP đạt 5.144 tỷ đồng. Nguồn vốn tín dụng chính sách về NƠXH theo Nghị quyết số 11/NQ-CP đã góp phần giúp hơn 14,5 ngàn người thu nhập thấp, công nhân cùng gia đình có nhà ở, ổn định "an cư, lạc nghiệp", yên tâm lao động sản xuất, phát triển kinh tế, góp phần vào thực hiện Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia giai đoạn 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2024. 

Cho vay NƠXH thực sự là một chủ trương, chính sách đúng của Đảng và Nhà nước, phù hợp với tình hình thực tế được cấp ủy, chính quyền địa phương và nhân dân đồng tình ủng hộ.

Tuy nhiên, trong quá trình triển khai thực hiện cho vay NƠXH theo Nghị quyết số 11/NQ-CP, NHCSXH gặp một số khó khăn, vướng mắc.

Thứ nhất, nguồn cung NƠXH tại các địa phương còn khan hiếm, nhiều công trình chưa khởi công theo kế hoạch đăng ký, giá nguyên vật liệu xây dựng tăng cao làm ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện công trình.

Thứ hai, nhiều đối tượng có nhu cầu nhưng qua rà soát không đủ điều kiện vay vốn (chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất để thực hiện việc xây dựng mới nhà để ở, đối tượng thuộc diện có phát sinh nộp thuế thu nhập cá nhân…).

Thứ ba, một số dự án NƠXH chủ đầu tư đã thế chấp để vay vốn Ngân hàng thương mại để thực hiện dự án, khi bán cho người mua nhà chưa giải chấp nên khi các hộ này làm thủ tục vay vốn tại NHCSXH không thực hiện được việc đăng ký giao dịch bảo đảm, không đáp ứng được điều kiện về bảo đảm tiền vay để được giải ngân.

Thứ tư là khó khăn về nguồn vốn để thực hiện cho vay. Theo quy định tại Quyết định số 1535/QĐ-TTg ngày 15/9/2021 của Thủ tướng Chính phủ, NHCSXH chỉ được bố trí vốn cho vay NƠXH theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP giai đoạn 2021-2025 là 1.000 tỷ đồng (NHCSXH đã thực hiên giải ngân 1.000 tỷ đồng này trong năm 2021). Năm 2022, 2023, NHCSXH thực hiện cho vay NƠXH theo Nghị quyết số 11/NQ-CP bằng nguồn 15.000 tỷ. Như vậy, từ năm 2024, NHCSXH không có nguồn vốn để thực hiện cho vay NƠXH theo Nghị định 100/2015/NĐ-CP.

Để thực hiện tốt hơn nữa trong việc thực hiện cho vay NƠXH theo Nghị quyết số 11/NQ-CP cũng như góp phần thực hiện Đề án "Đầu tư xây dựng ít nhất 01 triệu căn hộ NƠXH cho đối tượng thu nhập thấp, công nhân khu công nghiệp giai đoạn 2021-2030", NHCSXH xây dựng một số giải pháp và đề xuất kiến nghị như sau: 

Thứ nhất, đề nghị Bộ Xây dựng phối hợp với chính quyền địa phương chỉ đạo các cơ quan liên quan rà soát, xác định nhu cầu vay vốn của các đối tượng; đôn đốc các chủ đầu tư đẩy nhanh tốc độ triển khai các dự án NƠXH, tạo nguồn cung; hỗ trợ kịp thời các đối tượng có nhu cầu về nhà ở được mua, thuê mua, trên cơ sở đó, NHCSXH tổ chức tiếp cận, hướng dẫn, triển khai cho vay hoàn thành chỉ tiêu kế hoạch năm 2023 với số vốn là gần 11 ngàn tỷ đồng.

Thứ hai, đề nghị cấp có thẩm quyền xem xét, điều chỉnh kế hoạch vốn đầu tư trung hạn nguồn ngân sách trung ương giai đoạn 2021-2025 để bổ sung nguồn cho vay NƠXH theo Nghị định số 100/2015/NĐ-CP tại NHCSXH năm 2024, 2025.

Thứ ba, đề nghị các Bộ, ngành rà soát, sửa đổi, bổ sung, hoàn thiện các văn bản quy phạm pháp luật, kịp thời ban hành cơ chế, chính sách liên quan đến nhà ở, quy hoạch, phát triển quỹ đất, phát triển nhà ở theo dự án, phát triển nhà ở theo Chiến lược phát triển nhà ở quốc gia và chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở của địa phương.

Thứ tư, cấp ủy đảng, chính quyền các cấp cần xác định nhiệm vụ lãnh đạo, chỉ đạo đối với hoạt động phát triển NƠXH và nhà ở cho người thu nhập thấp là một trong những nhiệm vụ trọng tâm trong chương trình và kế hoạch, hoạt động thường xuyên.