Ngành sản xuất chip lại đón cú sốc mới vì gián đoạn sản xuất khí neon ở Ukraine

Chip đóng vai trò rất quan trọng trong tất cả các thiết bị điện tử, tuy nhiên thời gian gần đây phải đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn cung trong do gián đoạn từ các nhà sản xuất khi đại dịch Covid-19 bùng phát. 

Sự thiếu hụt này có thể trở nên trầm trọng hơn khi Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Uraine, đe dọa đến hoạt động sản xuất neon, chìa khóa quan trọng trong việc sản xuất chip, khi các nhà cung cấp neon hàng đầu cho thế giới tại Ukraine, đã tạm dừng hoạt động.

Xung đột Nga-Uraine đã kéo theo việc sản xuất neon, một khí đốt quan trọng trong sản xuất chất bán dẫn tiên tiến bị giảm xuống mức đáng lo ngại, trong bối cảnh thế giới đang phải đối mặt với tình trạng thiếu chip.

Neon là yếu tố rất cần thiết cho các tia laser được sử dụng trong quy trình sản xuất chip, được gọi là kỹ thuật in thạch bản, nơi khắc các mẫu lên các mảnh silicon nhỏ do Samsung, Intel và Taiwan Semiconductor Manufacturing Co., Ltd (TSMC), các công ty hàng đầu trên thế giới về chip bán dẫn sản xuất.

Theo ông Peter Hanbury, nhà phân tích chất bán dẫn tại công ty nghiên cứu Bain & Co., hơn một nửa lượng neon trên thế giới được sản xuất bởi các công ty ở Ukraine. Những công ty đó bao gồm Ingas có trụ sở tại Mariupol, Cryoin và Iceblick, có trụ sở tại Odesa.

Theo Reuters, công ty Ingas và Cryoin đều đã ngừng hoạt động trong những tuần gần đây trong bối cảnh Nga phát động chiến dịch quân sự đặc biệt tại Uraine. Việc sản xuất neon hiện có thể rơi vào tình trạng báo động khi xung đột vẫn tiếp tục kéo dài.

Dựa trên tính toán từ Công ty tư vấn Techcet, năm 2021, tiêu thụ neon trên toàn thế giới để sản xuất chất bán dẫn đạt khoảng 540 tấn. Tuy nhiên do Ukraine là quốc gia sản xuất hơn một nửa lượng neon trên thế giới, con số này có thể sẽ giảm xuống dưới 270 tấn vào năm 2022 nếu các nhà sản xuất đèn neon của quốc gia này vẫn đóng cửa.

Ông  Peter Hanbury cũng cho biết thêm rằng trong số các vật liệu được sử dụng trong sản xuất chip bị tác động đến nguồn cung từ cuộc xung đột Ukraine, thì neon mới là thách thức tiềm tàng lớn nhất.

Tình trạng thiếu chip toàn cầu đang diễn ra đe dọa đến chuỗi cung ứng và dẫn đến sự chậm trễ kéo dài đối với các sản phẩm như ô tô và máy chơi game như PlayStation 5. Bởi vậy cộng với tình trạng thiếu neon trên toàn cầu hiện có nguy cơ làm cho vấn đề càng trở nên tồi tệ hơn.

Neon được tạo ra từ đâu?

Neon là sản phẩm phụ của quá trình sản xuất thép quy mô lớn. Nó được tạo ra sau quá trình chưng cất phân đoạn (một quá trình tách hóa học) của khí lỏng, là dạng khí đã được làm lạnh đến nhiệt độ rất thấp.

Cũng theo ông Hanbury, từ trước tới nay, có tới 90% neon cho ngành công nghiệp chip được sản xuất như một sản phẩm phụ của quá trình sản xuất thép của Nga và sau đó được tinh chế bởi các công ty chủ yếu có trụ sở tại Ukraine như là Cryoin, Ingas và UMG RT.

Tuy nhiên ông Alan Priestley, nhà phân tích tại Công ty tư vấn và nghiên cứu công nghệ Gartner có trụ sở tại Stamford cho rằng hầu hết các nhà sản xuất chip lớn đều có neon dự trữ trong vài tháng, bởi vậy nên đó chưa phải vấn đề quá lớn.

Intel cho biết họ đang theo dõi tình hình một cách sát sao và chặt chẽ. Người phát ngôn của họ cho biết: "Chúng tôi đã đánh giá tác động có thể xảy ra cuộc xung đột Nga-Ukraine đối với chuỗi cung ứng của mình."

Người phát ngôn cũng cho biết thêm: "Chiến lược của Intel về kế hoạch tạo ra một chuỗi cung ứng toàn cầu và đa dạng sẽ giảm thiểu rủi ro từ việc gián đoạn tiềm tàng. Chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi tình hình một cách cẩn thận ".

Ông Priestley cũng nói thêm những công ty quy mô nhỏ hơn với nguồn cung hạn chế có thể sẽ bị ảnh hưởng sớm hơn. Các nhà sản xuất chip hiện đang làm việc với chuỗi cung ứng cũng như nguồn cung của họ để cố gắng giảm thiểu tác động.

Chuẩn bị cho sự thiếu hụt nguồn cung neon

Thực tế ngành công nghiệp bán dẫn toàn cầu đã có sự chuẩn bị cho những vấn đề này trong nhiều năm. Các bước đệm quan trọng đã được dự trù để hạn chế rủi ro trong tương lai liên quan đến nguồn cung neon sau khi Nga sáp nhập bán đảo Crimea vào năm 2014.

Ông Hanbury nói thêm: "Sau khi Crimea sáp nhập, lĩnh vực sản xuất chip lên kế hoạch để cắt giảm nhu cầu sử dụng neon trong quá trình sản xuất, đồng thời, tăng lượng dự trữ khí đốt trong chuỗi cung ứng, vì vậy hiện nay hầu hết các nhà cung cấp khí đốt và nhà sản xuất chất bán dẫn thường có nguồn cung từ 3 đến 12 tháng.

 Thêm vào đó các nhà cung cấp ngoài Ukraine và Nga cũng đã được các nhà sản xuất chất bán dẫn để ý đến. Ông cho biết ước tính chỉ có khoảng 2/5 số lượng neon được sử dụng trong sản xuất chất bán dẫn trên toàn cầu hiện nay là có nguồn gốc Ukraine".

Cũng theo ông, tại Hà Lan, Công ty ASML - công ty sản xuất các máy in thạch bản được sử dụng bởi các gã khổng lồ trong sản xuất chip, đã giảm sự phụ thuộc vào nguồn neon có nguồn gốc từ Ukraine xuống còn khoảng 20% so với mức trước đây. 

Người phát ngôn của công ty trên cho biết: "Chúng tôi đã nhận thấy tầm quan trọng trong việc chuẩn bị sẵn sàng để kiểm soát những rủi ro có thể xảy ra ngoài kế hoạch, bao gồm cả xung đột, khi mà chúng có thể gây ra những ảnh hưởng lớn đến chuỗi cung ứng không chỉ đối với chúng tôi mà trên toàn cầu. Bởi vậy chúng tôi sẽ tiếp tục theo dõi những diễn biến mới về tình hình xung đột cũng như cùng với các nhà cung cấp khác tính toán những tác động có thể xảy ra cũng như mức độ cần thiết của việc sử dụng nguồn cung thay thế".