Nghệ An: Áp lực lớn khiến doanh nghiệp “chậm lớn”

Chưa kể, tình hình biến đổi khí hậu lại diễn biến hết sức phức tạp, mưa bão, lũ lụt liên tục xảy ra trên diện rộng trong thời gian gần đây đã khiến nguồn nguyên liệu đầu vào bị tàn phá nghiêm trọng, tác động tiêu cực đến kế hoạch sản xuất, kinh doanh của các doanh nghiệp đóng trên địa bàn.

"Đứt gãy" nguồn cung nguyên liệu

Ghi nhận tại Phúc An Farm, một trong những thương hiệu tiên phong trong việc sản xuất các dòng sản phẩm quà tặng làm từ nguồn nguyên liệu sen bản địa. Sau khi liên tiếp phải hứng chịu các đợt bão, kèm mưa lớn kéo dài gây ngập lụt, vùng nguyên liệu sen cung cấp cho đơn vị này bị phá huỷ hoàn toàn, làm đứt gãy chuỗi cung ứng, gây ảnh hưởng nặng nề đến doanh nghiệp.

Ông Nguyễn Xuân Huy - nhà sáng lập thương hiệu Phúc An Farm cho biết: Trước đó, đơn vị đã liên kết với các hộ nông dân trên địa bàn trồng hơn 20 ha sen với rất nhiều giống sen các loại. Đến nay, công ty đã ra mắt 15 dòng sản phẩm được chế biến từ nguyên liệu sen, trong đó có các sản phẩm đặc trưng chủ đạo như: Tâm sen, hồng liên trà, mộc liên trà, trà ướp hoa sen, trà lá sen, củ sen sấy… và các loại mứt từ nông sản khác.

"Các sản phẩm hiện không chỉ phát triển ở thị trường nội địa mà còn được xuất khẩu đi các nước trên thế giới như: Mỹ, Úc, Nhật Bản, Hàn Quốc, Lào… với nhiều đơn đặt hàng lớn. Tuy nhiên, do ảnh hưởng bởi đợt bão lụt vừa qua, công ty đang đối mặt với tình trạng thiếu hụt nguồn nguyên liệu nghiêm trọng, ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất, kinh doanh của đơn vị trong thời gian tới" - ông Huy trăn trở.

Không chỉ thiếu nguồn nguyên liệu trầm trọng, hiện hệ thống thiết bị, máy móc của đơn vị này cũng bị hư hỏng nặng, nhà xưởng rộng hàng trăm m2 bị tốc mái tôn khiến cho không gian sản xuất phần nào bị thu hẹp… Trước thực trạng trên, nhà sáng lập thương hiệu Phúc An Farm mong muốn các cấp, các ngành tỉnh Nghệ An quan tâm, hỗ trợ doanh nghiệp phục hồi, tái sản xuất bằng những giải pháp thiết thực, cụ thể.

"Mong rằng, Nhà nước sẽ đưa ra nhiều cơ chế, chính sách cởi mở hơn, hỗ trợ nhiều hơn để doanh nghiệp có thể vượt qua giai đoạn khó khăn, tạo đà thúc đẩy tăng trưởng kinh tế. Nhất là trong vấn đề tiếp cận vốn, hỗ trợ tài chính, bên cạnh đó các ngân hàng cần có chính sách giảm lãi suất phù hợp, giãn hoãn các khoản vay trước đó; đồng thời cơ quan thuế có thể xem xét miễn giảm, giãn hoãn một số loại thuế, phí…." - ông Huy kỳ vọng.

Rơi vào tình cảnh tương tự, doanh nghiệp ngành mía đường đóng trên địa bàn tỉnh Nghệ An cũng đã phải hứng chịu tổn thất nặng nề trong đợt bão lũ, ngập lụt vừa qua. Nhiều diện tích trồng mía nguyên liệu bị hư hại, sản lượng giảm sút. Hệ quả là năng suất, sản lượng và giá trị gia tăng giảm, các nhà máy đối mặt với nguy cơ không đạt mục tiêu tăng trưởng đề ra.

Ông Đặng Mạnh Hùng - Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty CP Mía đường Sông Lam thông tin: Mặc dù doanh nghiệp có hơn 1.200ha diện tích trồng mía nguyên liệu, tuy nhiên trong các đợt bão lũ vừa qua đã khiến hơn 60% diện tích vùng mía nguyên liệu bị phá huỷ hoàn toàn, gây áp lực sản xuất, kinh doanh trong thời gian tới.

"Trước khó khăn trên, công ty cũng đã họp bàn, đưa ra chiến lược phù hợp, chủ động thích nghi với điều kiện thực tế để duy trì, ổn định hoạt động sản xuất, kinh doanh. Hi vọng rằng, các cấp, các ngành tỉnh sẽ có thêm một số chính sách hỗ trợ cho các hộ dân trồng mía cũng như cộng đồng doanh nghiệp trong việc phục hồi, tái sản xuất" - ông Hùng nói.

Ở góc độ rộng hơn, theo dữ liệu mà Chi cục Thống kê Nghệ An, trong 9 tháng năm 2025, tăng trưởng kinh tế của toàn tỉnh đạt 8,61%, trong đó khu vực nông, lâm nghiệp và thuỷ sản chỉ tăng ở mức 3,35%, đóng góp 8,18% vào tốc độ tăng tổng giá trị tăng thêm toàn tỉnh.

Riêng ngành nông nghiệp, do chịu ảnh hưởng nặng nề từ các đợt bão, đặc biệt là vào thời kỳ sản xuất vụ hè thu. Bão kèm mưa lớn kéo dài đã gây ngập úng trên diện rộng, làm hơn 30 nghìn ha lúa bị ngập, đổ rạp; nhiều diện tích hoa màu bị hư hại, sản lượng giảm sút…

Giới phân tích đánh giá, đây là giai đoạn cực kỳ khó khăn đối với cộng đồng doanh nghiệp Nghệ An khi không chỉ phải đối mặt với tình trạng thiếu nguồn nguyên liệu đầu vào nghiêm trọng, mà còn bị tổn thất nặng nề về tài sản do thiên tai gây ra. Điều này tác động tiêu cực đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, nhất là trên lĩnh vực nông, lâm nghiệp và thuỷ sản.

Cần chính sách hỗ trợ kịp thời

Bên cạnh việc thiếu nguồn nguyên liệu phục vụ cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, thời gian qua cũng ghi nhận cộng đồng doanh nghiệp Nghệ An đối diện với hàng loạt khó khăn khác, nhất là trong bối cạnh sức ép cạnh tranh đến từ cả khối nội lẫn khối ngoại ngày càng trở nên gay gắt, trong khi nhu cầu thị trường vẫn chưa thể phục hồi như kỳ vọng.

Thông qua cuộc khảo sát do Chi cục Thống kê Nghệ An thực hiện cho thấy, chỉ tính riêng quý III/2025, có hơn 59% doanh nghiệp khi được hỏi đều cho rằng họ còn gặp khó khăn do nhu cầu thị trường trong nước vẫn còn thấp; gần 57% doanh nghiệp kêu than chính sự cạnh tranh của hàng hoá trong nước ngày càng cao đã phần nào ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của họ.

Bên cạnh đó, 21,51% doanh nghiệp chế biến, chế tạo Nghệ An lại cho biết do nhu cầu thị trường quốc tế thấp và tính cạnh tranh của hàng nhập khẩu cao đã phần nào ảnh hưởng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp. Chưa kể, vấn đề không tuyển dụng được lao động theo yêu cầu vẫn là thực trạng đầy nhức nhối mà các doanh nghiệp Nghệ An phải đối mặt từ lâu nay, với 29,03% ý kiến thể hiện rõ sự trăn trở trên.

Còn khi thực hiện khảo sát về các yếu tố đầu vào, Chi cục Thống kê Nghệ An cũng chỉ ra, vốn là một trong những rào cản lớn nhất khiến doanh nghiệp "chậm lớn", khó có thể vươn mình lớn mạnh. Cụ thể, có 26,88% doanh nghiệp hiện vẫn còn gặp khó khăn về tài chính, 18,28% doanh nghiệp gặp khó khăn do lãi suất vay vốn cao và vẫn còn 6,45% doanh nghiệp gặp khó khăn do không có khả năng tiếp cận được các nguồn vốn vay.

Ngoài ra, đánh giá về năng lực nội tại của doanh nghiệp, có 26,88% ý kiến cho rằng họ còn gặp khó khăn do thiết bị, công nghệ sản xuất của doanh nghiệp đã lạc hậu nhưng chưa có vốn để đầu tư dây chuyền sản xuất tiên tiến hơn; 21,51% doanh nghiệp gặp khó khăn do sản phẩm sản xuất phải cạnh tranh với các hàng hóa nhập khẩu cùng loại; 15,05% ý kiến cho rằng một số chính sách pháp luật của Nhà nước phần nào ảnh hưởng đến hoạt động của doanh nghiệp…

Trong bối cảnh đó, việc các doanh nghiệp kỳ vọng vào sự tiếp sức từ những cơ chế, chính sách hỗ trợ là điều hoàn toàn dễ hiểu. Cũng bởi vậy, nhân dịp gặp mặt các doanh nghiệp, doanh nhân tiêu biểu diễn ra mới đây, ông Lê Hồng Vinh - Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An đã bày tỏ chia sẻ với những khó khăn, thiệt hại của các doanh nghiệp do ảnh hưởng tiêu cực của thiên tai, chính sách thuế trong gian đoạn vừa qua.

Người đứng đầu UBND tỉnh Nghệ An khẳng định, chính quyền luôn đồng hành, chia sẻ cùng doanh nghiệp, sẽ tiếp tục tập trung chỉ đạo cải thiện mạnh mẽ môi trường đầu tư kinh doanh; thực hiện nghiêm nguyên tắc "chính quyền kiến tạo, phục vụ"; lắng nghe, tháo gỡ kịp thời khó khăn, vướng mắc cho doanh nghiệp, bảo vệ quyền tài sản, bảo đảm an toàn đầu tư và tạo dựng môi trường kinh doanh minh bạch, công bằng, tin cậy, chi phí thấp.

Đồng thời, tỉnh sẽ tiếp tục quan tâm đầu tư hạ tầng, đẩy mạnh chuyển đổi số, cải cách hành chính, phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, tạo điều kiện thuận lợi nhất để doanh nghiệp yên tâm sản xuất, kinh doanh, đầu tư lâu dài.

Đặc biệt, với tinh thần cầu thị, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An mong muốn các doanh nghiệp hãy mạnh dạn chỉ ra những rào cản, khó khăn, vướng mắc cụ thể; đề xuất các giải pháp, phản ánh trung thực, kịp thời những biểu hiện tiêu cực, nhũng nhiễu, những hành vi trái pháp luật của đội ngũ cán bộ, công chức gây khó khăn cho doanh nghiệp và kiến nghị, đề xuất những giải pháp thiết thực, đúng quy định của pháp luật để các cơ quan chức năng kịp thời tháo gỡ, xử lý.