Nghệ An: Cửa hàng không đủ điều kiện vẫn kinh doanh thiết bị y tế

Sau nhiều ngày trực tiếp quan sát các điểm bán vật tư, thiết bị y tế trên địa bàn thành phố Vinh, nhóm phóng viên đã ghi hình và gửi các Clip bán hàng có nhiều dấu hiệu sai phạm tới trực tiếp Giám đốc Sở Y tế tỉnh Nghệ An. Đó là tình trạng một số cửa hàng bán kit test COVID-19 với nhiều chủng loại không rõ ràng xuất xứ, chưa rõ được cấp phép lưu hành, và cơ sở kinh doanh có dấu hiệu không đủ điều kiện kinh doanh kit test COVID-19. Giám đốc Sở đã chỉ đạo nhanh chóng thành lập đoàn kiểm tra nội dung nhóm phóng viên phản ánh.

Việc kinh doanh kit test COVID-19 là một vấn đề nóng trong phòng, chống dịch bệnh, liên quan đến vấn đề này đã có những người phải tra "tay vào còng". Nếu cơ quan chức năng không quản lý chặt chẽ việc kinh doanh kit test COVID-19 thì với những mặt hàng không đảm bảo chất lượng (xuất xứ không rõ ràng, chưa được lưu hành hoặc không được vận chuyển, bảo quản đảm bảo từ nhà sản xuất, nhà phân phối hợp pháp) sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả phòng chống dịch khi người dân mua về sử dụng. 

Theo quy định của Nghị định 98/2021 và các văn bản của Bộ Y tế, bộ kit test COVID-19 thuộc nhóm C, D có mức độ rủi ro "trung bình cao" hoặc cao; để kinh doanh thì phải đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 40, không được kinh doanh như hàng hóa thông thường theo quy định tại Điều 42 và phải hoàn thành thủ tục như quy định tại Điều 41 nghị định này. Chỉ được mua bán các loại sinh phẩm/trang thiết bị y tế chẩn đoán in vitro xét nghiệm vi rút SARS-CoV-2 do Bộ Y tế cấp phép lưu hành và phải mua từ các nhà cung ứng hợp pháp (đã được công bố theo quy định) để phục vụ nhân dân.

Ngày 14/02/2022, Đoàn kiểm tra của Sở Y tế Nghệ An phối hợp cùng lực lượng quản lý thị trường tiến hành kiểm tra cửa hàng kinh doanh thiết bị y tế tại địa chỉ 134 đường Nguyễn Phong Sắc, phường Hưng Dũng, thành phố Vinh. Cửa hàng để bảng với các dòng chữ Vật tư y tế miền Trung, Tổng kho, Tổng đại lý cấp 1. Tuy nhiên, tại địa chỉ này hộ kinh doanh Giấy phép số 27A 8019425 do UBND thành phố Vinh cấp có tên Hồ Thị Hải Yên được đăng ký lần đầu ngày 05/05/2017, vốn đăng ký chỉ 300 triệu đồng, với ngành nghề: "Thiết bị vật tư y tế, bảo hộ lao động, hóa chất công nghiệp, dịch vụ phun thuốc công nghiệp". Trong đó, kinh doanh thiết bị vật tư y tế, hóa chất công nghiệp đều là những ngành nghề kinh doanh có điều kiện. Hộ kinh doanh này không treo Biển hiệu.

Đoàn kiểm tra đã lập Biên bản ghi nhận cơ sở có kinh doanh bộ kit test COVID-19 về hành vi "Mua bán trang thiết bị y tế thuộc loại C khi chưa thực hiện thủ tục công bố đủ điều kiện mua bán theo quy định của pháp luật". Hành vi của cơ sở kinh doanh đã vi phạm điểm b khoản 3 Điều 75 Nghị định 117/2020/NĐ-CP với mức xử phạt từ 10 đến 20 triệu đồng. 

Tuy nhiên, không rõ đoàn có kiểm tra các điều kiện kinh doanh quy định tại Điều 40 Nghị định 98/2021/NĐ-CP hay không (Có ít nhất 01 nhân viên kỹ thuật có trình độ cao đẳng chuyên ngành kỹ thuật, chuyên ngành y, dược, hóa học, sinh học hoặc cao đẳng kỹ thuật trang thiết bị y tế trở lên hoặc có trình độ cao đẳng trở lên mà chuyên ngành được đào tạo phù hợp với loại trang thiết bị y tế mà cơ sở mua bán; có kho bãi, phương tiện vận tải;… ). Đây là 02 hành vi có cùng mức xử phạt chính nhưng hậu quả về xử phạt bổ sung, biện pháp khắc phục hậu quả đối với trường hợp không đáp ứng các điều kiện quy định tại Điều 40 Nghị định 98/2021/NĐ-CP nặng nề hơn rất nhiều. 

Qua tìm kiếm trên mạng internet cụm từ "Thiết bị y tế miền Trung" đã hiện ra website: thietbiytemientrung.com (tên miền quốc tế, dễ đăng ký và cơ quan chức năng Việt Nam không quản lý tên miền này). Trang web giới thiệu về sản phẩm thiết bị y tế, dịch vụ,...  với nhiều bất ngờ được phát hiện.

Số điện thoại trên website này cũng trùng với số điện thoại của bà Hồ Thị Hải Yên, cách thức quảng cáo cũng là Tổng đại lý, Đại lý. Ngay ở trang chủ, đã ghi rõ: Cơ sở 1 tại đường Nguyễn Phong Sắc, phường Hưng Dũng, đối diện Bệnh viên Đa khoa Cửa Đông và ghi số điện thoại bà Yên là 0982.922191, Cơ sở 2 tại Tây Hiếu, thị xã Thái Hòa, Nghệ An đối diện Bệnh viện Tây Bắc và các số điện thoại: 0949.139.928 – 0983.112.798. Chủ sở hữu website đã tùy tiện sử dụng logo của Bộ Y tế không ngoài mục đích tăng sự tin tưởng cho khách hàng. Đây là một vi phạm pháp luật nghiêm trọng, thiết nghĩ Sở Y tế cần phối hợp cùng Sở Thông tin và Truyền thông tỉnh Nghệ An kiểm tra xử lý theo quy định của pháp luật.  

Và sự gian dối còn thể hiện tại phần Giới thiệu trong website: "Công ty thiết bị Y tế Miền Trung (Mien Trung Medical) là một trong những công ty chuyên kinh doanh thiết bị y tế, hoá chất xét nghiệm & vật tư tiêu hao". Ở 2 địa chỉ (02 cơ sở như giới thiệu ở trang chủ) không có doanh nghiệp nào có tên là Công ty thiết bị y tế Miền Trung mà chỉ là 02 cơ sở kinh doanh cá thể. Website này thể hiện một phương thức làm ăn gian dối, lập lờ đánh lận con đen, lợi dụng uy tín của Bộ Y tế để trục lợi. Chủ tên miền: thietbiytemientrung.com là Tran Viet Cuong. Tuy nhiên, với nội dung website như vậy thì website và chủ hộ kinh doanh Hồ Thị Hải Yên có liên quan hay không???  

Được biết, chủ hộ kinh doanh Hồ Thị Hải Yên là cán bộ Trường Đại học Vinh, nên nhận thức và hiểu biết rất cao nhưng không hiểu vì chạy theo lợi nhuân hay lý do nào mà bất chấp pháp luật, có những hành vi, dấu hiệu vi phạm pháp luật rõ như vậy. Ngoài ra Facebook mang tên Hồ Hải Yên còn lên mạng xã hội bình luận và xúc phạm cả danh dự nhà báo khi đã đăng hình ảnh cửa hàng bán vật tư y tế... Nhóm phóng viên đã liên hệ xác minh với Trường Đại học Vinh, được trả lời chị Hồ Hải Yên đang thực hiện cách ly y tế và nhắn tin nội dung góp ý tới thầy hiệu trưởng, tuy nhiên không được phản hồi.

Trường hợp hộ kinh doanh Hồ Thị Hải Yên không phải là trường hợp duy nhất mà Phóng viên thu thập được. Tranh thủ bệnh dịch để kiếm lời là việc làm đã bị dư luận xã hội lên án mạnh mẽ thời gian qua. Thiết nghĩ, các cơ quan chức năng cần vào cuộc quyết tâm hơn để chấn chỉnh hoạt động kinh doanh thiết bị y tế, đồng thời cũng là biện pháp để ngăn chặn sự bùng phát của đại dịch COVID-19.