Nghệ An: Lũ dữ đi qua, nỗi lo còn khắc khoải

Đến thời điểm hiện tại, mực nước trên các sông ở khu vực miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An đã giảm mạnh, tình trạng ngập lụt đã bớt căng thẳng, nhiều nơi nước đã rút cạn. Vậy nhưng, sau khi nước rút, lượng bùn đất còn đọng lại quá nhiều, gây khó khăn cho công tác khắc phục hậu quả sau trận lũ lụt lịch sử.

Thiệt hại nặng nề về kinh tế

Theo báo cáo nhanh của Ban Chỉ huy Phòng chống thiên tai – Tìm kiếm cứu nạn và Phòng thủ dân sự tỉnh Nghệ An, tính đến 10h ngày 29/7, toàn tỉnh có hơn 7.400 ngôi nhà bị ảnh hưởng trong đợt lũ lụt lịch sử vừa qua. Đáng chú ý, có 425 nhà bị sập, vùi lấp, cuốn trôi hoàn toàn, hư hỏng tại các xã miền núi, vùng cao như: Mường Xén 20 nhà, Tương Dương 51 nhà, Nhôn Mai 69 nhà, Mường Típ 42 nhà… và đặc biệt là xã Mỹ Lý với 214 nhà bị ảnh hưởng nặng nề.

Trận lũ lụt cũng đã khiến các ngành giáo dục, y tế trên địa bàn tỉnh chịu tổn thất nặng với 40 điểm trường tại 19 xã bị thiệt hại, nhiều điểm bị ngập sâu, cuốn trôi trang thiết bị, 7 trung tâm y tế bị ngập, hư hỏng, ảnh hưởng hoạt động khám chữa bệnh. Trong khi đó, về nông - lâm nghiệp, hơn 3.300 ha lúa, 3.200 ha rau màu, 2.500 ha cây trồng hằng năm và hơn 991 ha diện tích ha rừng bị thiệt hại; hơn 60.000 gia súc, gia cầm chết hoặc bị cuốn trôi.

Chưa kể, nhiều nơi còn bị sạt lở đất, chia cắt nghiêm trọng nhiều tuyến đường, cầu tràn, công trình hạ tầng và các thiệt hại liên quan khác… Theo ước tính ban đầu, tổng thiệt hại trên địa bàn tỉnh Nghệ An lên đến 3.450 tỷ đồng; trong đó nặng nề nhất là nhà cửa, tài sản với 1.512 tỷ đồng và hạ tầng giao thông là 1.390 tỷ đồng.

Riêng tại địa bàn Con Cuông, một trong những khu vực có mực nước dâng vượt đỉnh và chịu thiệt hại nặng nề về tài sản trong đợt lũ lụt lịch sử vừa qua. Cao điểm đợt lũ, địa phương này có 650 ngôi nhà bị ngập từ 2 đến hơn 3m, hơn 2.000 người dân cùng các tài sản, vật nuôi phải di dời đến nơi an toàn. Nhiều tài sản bị hư hỏng nặng, trong đó, có nhiều hộ thiệt hại 100%.

"Nước dâng lên rất nhanh, tôi may mắn được bà con và chính quyền đưa đi ngay trong đêm để đến nơi trú tránh an toàn, tuy nhiên nhà cửa thì bị ngập lụt hoàn toàn, tài sản đều hư hỏng hết không dùng được nữa. Những ngày qua, tôi chỉ biết trông chờ vào sự giúp đỡ của chính quyền địa phương, các lực lượng, nhân dân trong thôn" – bà Bạch Thị Huệ (SN 1953), trú tại thôn Thanh Nam, xã Con Cuông ngậm ngùi chia sẻ.

Tương tự, bà Nguyễn Thị Phúc (SN 1963), trú tại xóm Tiến Thành, xã Con Cuông nói: Nhà cửa bị ngập trong biển nước, 2 bà cháu chúng tôi bồng nhau chạy, chưa khi nào chứng kiến trận lũ lụt lịch sử như thế này. Hiện tại, tài sản trong nhà không còn gì nữa, bùn đất vẫn còn đó, khổ lắm chú à.

Không chỉ người dân lâm vào cảnh khốn khó, nhiều doanh nghiệp, hộ kinh doanh ở các xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An hiện cũng đang phải đối mặt với những khó khăn, thách thức do lũ lụt gây ra. Bên cạnh thiệt hại về cơ sở vật chất, máy móc, hàng hoá, nguyên vật liệu, nhiều đơn vị còn bị ngưng trệ hoàn toàn hoạt động sản xuất, kinh doanh, vận chuyển, tái cơ cấu kinh tế…

Lấy ví dụ đơn cử như Công ty CP Mía đường Sông Lam, địa chỉ tại xã Nhân Hoà, tỉnh Nghệ An có diện tích vùng nguyên liệu rộng lớn, với hơn 1.200ha. Tuy nhiên, lũ lụt vừa qua đã khiến cho vùng mía nguyên liệu bị ngập úng, hư hỏng nặng nề. Hiện, doanh nghiệp này đang phải đối mặt với "bài toán" thiếu nguồn nguyên liệu, ảnh hưởng đến kế hoạch sản xuất, kinh doanh trong thời gian tới.

Ông Đặng Mạnh Hùng – Chủ tịch HĐQT, Tổng Giám đốc Công ty CP Mía đường Sông Lam cho biết: Qua thống kê ban đầu, công ty có 70 – 80% diện tích trồng mía nguyên liệu bị ngập lụt, ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm. Công ty cũng dự kiến có khả năng bị "mất trắng" từ 40 – 50% nguyên liệu mía phục vụ hoạt động sản xuất, kinh doanh trong năm nay.

"Vùng nguyên liệu bị thiệt hại nặng nề đã tác động tiêu cực đến kế hoạch sản xuất, kinh doanh của công ty. Hiện tại, phía công ty đang nỗ lực khắc phục hậu quả do lũ lụt gây ra, đồng thời tiến hành họp bàn, đưa ra các giải pháp tháo gỡ khó khăn cùng phương hướng, chiến lược sản xuất, kinh doanh trong thời gian tới" – ông Đặng Mạnh Hùng nói.

Có thể thấy, khu vực miền Tây xứ Nghệ lúc này không chỉ đang gồng mình trước mất mát, thiệt hại nặng nề về kinh tế mà còn đối mặt với những khó khăn, thách thức ở phía trước. Người dân nhọc nhằn ngày đêm khắc phục hậu quả để sớm tái thiết lại cuộc sống, các doanh nghiệp, hộ kinh doanh ngoài thiệt hại về cơ sở vật chất, máy móc, hàng hoá, nguyên vật liệu, nhiều đơn vị còn bị ngưng trệ hoàn toàn hoạt động sản xuất, kinh doanh,…

Chung sức, đồng lòng khắc phục hậu quả

Theo ghi nhận thực tế của PV vào ngày 28 và 29/7/2025, mặc dù nước rút khỏi nhiều điểm, nhưng vùng dân cư dọc tuyến Quốc lộ 7 chạy dọc sông Lam vẫn đang còn có khối lượng bùn đất rất lớn, gây cản trở giao thông và ảnh hưởng nghiêm trọng đến hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp, hộ kinh doanh, cũng như đời sống sinh hoạt của người dân địa phương.

Cũng tại thời điểm này, chính quyền tỉnh Nghệ An đã và đang huy động tối đa mọi nguồn lực, lực lượng quân đội, công an, các đơn vị, tổ chức đoàn thể cùng nhau chung tay vào cuộc, phối hợp với nhân dân khẩn trương dọn dẹp bùn đất, làm vệ sinh môi trường tại các tuyến đường và khu dân cư bị ảnh hưởng nặng nề; với phương châm "Nước rút đến đâu, tỉnh tổ chức khắc phục nhanh đến đó…" như lời khẳng định của Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh đưa ra trước đó.

Ông Đặng Hồng Thanh – cán bộ Ban Quản lý rừng phòng hộ Con Cuông cho hay: Những ngày qua, đơn vị đã huy động lực lượng, khẩn trương phối hợp cùng với nhân dân để khắc phục hậu quả sau lũ lụt như tổ chức nạo vét bùn đất, dọn dẹp rác thải… tại các thôn, bản bị ảnh hưởng. Hiện nay, mặc dù mọi thứ vẫn rất ngổn ngang, nhưng với sự chung sức vào cuộc của nhiều cơ quan, đơn vị, hy vọng rằng, bà con nhân dân nơi đây có thể sớm ổn định đời sống.

Riêng lực lượng Công an tỉnh Nghệ An, thời điểm trước, trong và sau trận lũ lụt này đã huy động các lực lượng liên quan nhanh chóng, khẩn trương sơ tán 3.440 hộ dân cùng nhiều tài sản từ các vùng nguy hiểm, xung yếu đến nơi trú tránh an toàn. Bên cạnh đó, tăng cường hơn 500 cán bộ, chiến sỹ cùng nhiều nhu yếu phẩm, trang thiết bị, phương tiện tăng cường hỗ trợ nhân dân tại các vùng chịu ảnh hưởng do lũ lụt.

Chỉ đạo Công an các đơn vị, địa phương huy động hơn 4.250 cán bộ, chiến sỹ tăng cường bám địa bàn cơ sở, tham mưu huy động hơn 10.000 lượt lực lượng tham gia bảo vệ an ninh trật tự, thường trực tại các điểm sạt lở, ngập sâu để cắm biển báo, cảnh giới không để người dân đi qua… Đồng thời, tổ chức lễ phát động quyên góp ủng hộ đồng bào, cán bộ chiến sỹ bị thiệt hại do lũ lụt trong toàn lực lượng Công an tỉnh.

Trước đó, phát huy truyền thống đoàn kết, tinh thần "tương thân, tương ái", "lá lành đùm lá rách" của dân tộc, Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An đã ra "Lời kêu gọi" ủng hộ đồng bào bị thiệt hại. Thư kêu gọi này do bà Võ Thị Minh Sinh - Phó Bí thư Tỉnh ủy, Chủ tịch Ủy ban MTTQ Việt Nam tỉnh, Trưởng đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An ký ban hành.

Tính đến 16h30 ngày 29/7/2025, Uỷ ban MTTQ Việt Nam tỉnh Nghệ An đã tiếp nhận hơn 53,1 tỷ đồng, bao gồm chuyển khoản, tiền mạnh và nhu yếu phẩm đến từ các sở ngành, địa phương, các tổ chức, doanh nghiệp, mạnh thường quân và nhà hảo tâm trong và ngoài tỉnh.

Cũng trong những ngày này, những chuyến xe cứu trợ nối đuôi nhau đi về vùng lũ là hình ảnh đẹp và đầy xúc động mà PV Doanh nghiệp và Tiếp thị ghi nhận được. Bên cạnh đó là những bếp ăn nghĩa tình do chính người dân và cán bộ địa phương tự nguyện nhóm lửa, sẻ chia từng suất cơm nóng hổi đến các khu vực bị ảnh hưởng.

Ngoài ra, nhiều doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân khác trong và ngoài tỉnh cũng đang khẩn trương chuẩn bị các trang thiết bị, máy móc cần thiết cùng số lượng lớn thuốc men, lương thực, thực phẩm mang tính thiết yếu, sẵn sàng lên đường đến các xã miền núi phía Tây tỉnh Nghệ An hỗ trợ đồng bào khắc phục thiệt hại sau cơn lũ dữ, với quyết tâm không để người dân nào lâm vào cảnh màn trời chiếu đất, thiếu ăn, thiếu mặc…