Nghệ An rạng rỡ: Bản hùng ca 995 năm danh xưng và 95 năm ngọn lửa bất diệt Xô Viết Nghệ Tĩnh

Buổi lễ được đánh dấu một cột mốc vàng son khi Nghệ An vinh dự đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt cho "Những địa điểm ghi dấu Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh (1930 - 1931)" và chính thức ra mắt show trải nghiệm đêm đầy ấn tượng mang tên "Lửa Xô viết". Sự kiện được tổ chức tại Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh, nơi lưu giữ những ký ức hào hùng của một thời đấu tranh bất khuất.

Không khí tại Bảo tàng Xô viết Nghệ Tĩnh tối 12/9 thật sự trang nghiêm nhưng cũng tràn đầy xúc động và niềm tự hào. Buổi lễ đã vinh dự đón tiếp sự hiện diện của các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước, các bộ, ngành Trung ương, Quân khu 4, cùng với sự góp mặt của lãnh đạo hai tỉnh Nghệ An - Hà Tĩnh. Đặc biệt, những ánh mắt lấp lánh tự hào của các Mẹ Việt Nam Anh hùng, các bậc lão thành cách mạng - những nhân chứng sống của lịch sử - và đông đảo Nhân dân đã tạo nên một bức tranh ý nghĩa về sự kế thừa và tri ân.

Buổi lễ đặc biệt có sự tham dự của đồng chí Mai Văn Chính, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Thủ tướng Chính phủ; đồng chí Nguyễn Sinh Hùng, nguyên Ủy viên Bộ Chính trị, nguyên Chủ tịch Quốc hội; đồng chí Thái Thanh Quý, Ủy viên Trung ương Đảng, Phó Trưởng ban Thường trực Ban Chính sách chiến lược Trung ương; đồng chí Nguyễn Đức Trung, Bí thư Tỉnh ủy Nghệ An; và đồng chí Hoàng Đạo Cương, Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch.

Nghệ An - hồi ức về một "trọng trấn" bất khuất và Xô Viết Nghệ Tĩnh "Ngọn lửa bất diệt của ý chí Cách mạng"

Trong diễn văn kỷ niệm đầy cảm xúc, Chủ tịch UBND tỉnh Nghệ An Lê Hồng Vinh đã dẫn dắt toàn thể đại biểu và nhân dân ngược dòng thời gian, trở về với chặng đường lịch sử gần một thiên niên kỷ của mảnh đất Nghệ An. Khắc họa nên một bức tranh sống động về cội nguồn xứ Nghệ, nơi từ thuở sơ khai đã lưu dấu bước chân người Việt cổ, từng mang nhiều tên gọi cổ kính như Hoài Hoan, Cửu Đức, Hoan Châu.

Vào năm 1030, với tầm nhìn chiến lược của vua Lý Thái Tông, cái tên Châu Nghệ An đã chính thức được khai sinh, mở ra một hành trình gần 1.000 năm kiêu hãnh với danh xưng đầy tự hào ấy. Không chỉ là một vùng đất giàu truyền thống, Nghệ An luôn được xem là "trọng trấn" chiến lược của quốc gia, là then khóa chính trị và quân sự qua các triều đại. Nơi đây không chỉ chứng kiến mà còn là cái nôi nuôi dưỡng, khởi phát nhiều phong trào đấu tranh hào hùng, góp phần viết nên những trang sử vàng chói lọi của dân tộc. 

Từ cuộc khởi nghĩa Mai Thúc Loan oanh liệt, dấu chân Bình Định vương Lê Lợi khẳng định ý chí độc lập, cho đến ước vọng xây dựng Phượng Hoàng Trung Đô của Hoàng đế Quang Trung, tất cả đều minh chứng cho tinh thần quật cường, bất khuất của người Nghệ.

Chủ tịch Lê Hồng Vinh cũng xúc động nhấn mạnh rằng, trong suốt gần 10 thế kỷ dưới danh xưng Nghệ An, mảnh đất này đã chứng kiến và tham gia vào mọi bước chuyển mình của dân tộc. Chính quyền và nhân dân Nghệ An qua các thời kỳ đã miệt mài gìn giữ, kiến tạo, bồi đắp và kết tinh những giá trị văn hóa, tinh thần cao đẹp. 

Danh xưng Nghệ An, vì thế, không chỉ là một cái tên, mà đã trở thành niềm tự hào, là biểu tượng của ý chí kiên cường, nghị lực phi thường và khát vọng vươn lên mãnh liệt của biết bao thế hệ. Đó là "chất Nghệ" riêng có, làm nên những con người cần cù, kiên cường, bất khuất, thủy chung, nghĩa tình.

Đặc biệt, trong dòng chảy lịch sử đầy thăng trầm ấy, không thể không nhắc đến phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh năm 1930 - 1931. Dưới sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng sản Việt Nam, phong trào đã bùng nổ mạnh mẽ, trở thành một "cuộc tổng diễn tập" đầu tiên đầy ý nghĩa cho thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám năm 1945.

Dù phải đối mặt với sự đàn áp khốc liệt của thực dân Pháp, ngọn lửa Xô viết vẫn cháy rực, để lại một dấu ấn bất diệt trong lòng dân tộc. Đó là tinh thần đoàn kết keo sơn giữa công nhân và nông dân, là lòng dũng cảm phi thường và ý chí quật cường không gì lay chuyển của Nhân dân Nghệ Tĩnh. Phong trào không chỉ là một mốc son chói lọi trong lịch sử đấu tranh giải phóng dân tộc mà còn là minh chứng hùng hồn cho sức mạnh của khối liên minh công - nông dưới ngọn cờ của Đảng. 

Chủ tịch Lê Hồng Vinh đã khẳng định: "Xô viết Nghệ Tĩnh chính là cuộc tổng diễn tập đầu tiên, là bản anh hùng ca dạo đầu cho thắng lợi vĩ đại của Cách mạng Tháng Tám năm 1945. 95 năm đã trôi qua nhưng di sản Xô viết Nghệ Tĩnh vẫn còn nguyên giá trị với những dấu tích được lưu giữ trên vùng quê cách mạng này...".

Trong suốt hai cuộc kháng chiến chống Pháp và chống Mỹ cứu nước, mảnh đất Nghệ An tiếp tục phát huy tinh thần cách mạng đó, trở thành hậu phương vững chắc, không tiếc máu xương, chi viện sức người, sức của cho tiền tuyến, làm nên những chiến công oanh liệt như Bến Thủy, Cầu Cấm, Truông Bồn, sống mãi với lịch sử non sông.

Vinh danh các "Địa chỉ đỏ": Di tích Quốc gia đặc biệt

Để tri ân và tôn vinh những giá trị lịch sử cao cả này, Thủ tướng Chính phủ đã ký quyết định xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt đối với 9 địa điểm tiêu biểu ghi dấu Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh (1930-1931) tại Nghệ An. Đây là một sự kiện trọng đại, khẳng định tầm quan trọng không chỉ của Nghệ An mà còn của cả dân tộc trong việc bảo tồn và phát huy giá trị di sản cách mạng.

Chín địa điểm lịch sử linh thiêng đó bao gồm: Ngã ba Bến Thủy, Đình Võ Liệt - là những nơi mà thực dân tàn sát cuộc đấu tranh ngày 12/9/1930; Mộ các liệt sỹ Xô viết Nghệ Tĩnh hy sinh ngày 7/11/1930 - Nơi xử bắn 72 chiến sỹ Xô viết Nghệ Tĩnh; Đình Tám Mái, Đình Trung, Đình Lương Sơn và Cơ sở cách mạng thời kỳ Xô viết Nghệ Tĩnh năm 1931 (Nhà cụ Vi Văn Khang). Đây là những "địa chỉ đỏ" thiêng liêng, không chỉ là nơi ghi dấu những hy sinh anh dũng mà còn là biểu tượng cho ý chí quật cường của Nhân dân Nghệ Tĩnh, của lực lượng công - nông dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam.

Phó Thủ tướng Chính phủ Mai Văn Chính đã trực tiếp trao Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt này cho lãnh đạo tỉnh Nghệ An, trong tiếng vỗ tay vang dội của toàn thể đại biểu và Nhân dân. Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Hoàng Đạo Cương đã nhấn mạnh rằng, 9 điểm di tích này là những điểm tiêu biểu nhất trong tổng số 43 điểm di tích của Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh đã được xếp hạng cấp tỉnh và quốc gia của hai tỉnh Nghệ An và Hà Tĩnh. 

Và Nghệ An cần có quy hoạch tổng thể và chi tiết về phát triển kinh tế xã hội, gắn với các điểm di tích lịch sử văn hóa, đặc biệt là các di tích liên quan đến Phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh. Thứ trưởng cũng khuyến nghị tiếp tục nghiên cứu, sưu tầm tư liệu lịch sử, phối hợp với tỉnh Hà Tĩnh để xây dựng hồ sơ khoa học các điểm di tích tiêu biểu khác, tạo thành một quần thể di tích rộng khắp và thống nhất như từng diễn ra trong lịch sử, đồng thời tập trung nguồn lực để đầu tư, tu bổ, tôn tạo, phát huy giá trị di tích xứng tầm.

"Lửa Xô Viết" - Lịch sử thắp sáng tương lai

Điểm nhấn đặc biệt của buổi lễ kỷ niệm còn là sự ra mắt đầy ấn tượng của show trải nghiệm đêm "Lửa Xô viết". Đây không chỉ là một chương trình nghệ thuật thông thường, mà là một sản phẩm công nghiệp văn hóa đột phá, lần đầu tiên ứng dụng công nghệ số 4.0 tại Nghệ An và khu vực miền Trung.

Với hiệu ứng ánh sáng, âm thanh sống động và công nghệ trình chiếu 3D Mapping tiên tiến, "Lửa Xô viết" đã tái hiện một cách chân thực và đầy cảm xúc bối cảnh nỗi lầm than của Nhân dân dưới ách đô hộ của thực dân, đến cao trào cách mạng bùng nổ ở Vinh - Bến Thủy rồi lan rộng khắp Nghệ An, Hà Tĩnh. Những hình ảnh tái hiện sống động về các bậc tiền nhân với những phong trào yêu nước, chống giặc hết sức quật cường; hình ảnh Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại với câu nói bất hủ về phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh; hình ảnh liên minh công - nông dưới ngọn cờ Đảng, đoàn kết đồng lòng đập tan xiềng xích đô hộ, thoát khỏi ách nô lệ thực dân đã làm lay động trái tim người xem.

Chương trình này, dự kiến phục vụ khán giả vào tối thứ Bảy hàng tuần, hứa hẹn sẽ trở thành một điểm đến mới hấp dẫn về văn hóa - du lịch tại Nghệ An, mang lịch sử đến gần hơn với công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ, bằng một cách thức hiện đại và đầy lôi cuốn. Không gian nghệ thuật truyền thống hòa quyện với công nghệ 3D mapping đã tạo nên một bức tranh lịch sử hào hùng, sống động, khiến người xem như được sống lại những khoảnh khắc bi tráng nhưng cũng đầy khí thế của phong trào Xô viết.

Kỷ niệm 995 năm danh xưng Nghệ An và 95 năm phong trào Xô viết Nghệ Tĩnh không chỉ là dịp để tưởng nhớ công lao của các bậc tiền nhân, mà còn là lời nhắc nhở sâu sắc về trách nhiệm của thế hệ hôm nay và mai sau. Chủ tịch Lê Hồng Vinh đã nhấn mạnh: "Tự hào về quá khứ, chúng ta càng ý thức sâu sắc hơn về trách nhiệm với hiện tại và tương lai.". Đó là trách nhiệm tiếp tục xây dựng quê hương Nghệ An ngày càng giàu mạnh, văn minh, hiện đại, xứng đáng với di nguyện thiêng liêng của Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại: "Phấn đấu làm cho Nghệ An trở thành một tỉnh khá trong cả nước".

Buổi lễ là lời khẳng định mạnh mẽ về dấu mốc quan trọng, để toàn Đảng, toàn dân và toàn quân Nghệ An cùng thành kính bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc đối với các bậc tiên nhân đã có công khai phá nên vùng đất này. Đồng thời, đời đời khắc ghi công lao to lớn của Chủ tịch Hồ Chí Minh, các bậc tiền bối cách mạng, các anh hùng liệt sĩ và lớp lớp đồng bào, đồng chí đã anh dũng chiến đấu, hy sinh để giành lại độc lập, bảo vệ và gìn giữ từng tấc đất thiêng liêng của Tổ quốc và quê hương.

Chương trình nghệ thuật khép lại với những giai điệu hùng tráng nhưng cũng chan chứa khát vọng hòa bình, mở ra niềm tin vững chắc vào tương lai tươi sáng. Nơi đó, truyền thống cách mạng vẻ vang sẽ tiếp tục được viết tiếp bằng công cuộc đổi mới, sáng tạo và hội nhập mạnh mẽ của Nghệ An hôm nay. Từ những nền tảng lịch sử hào hùng ấy, thế hệ hôm nay càng phải ra sức phấn đấu, đoàn kết một lòng, nỗ lực vượt qua mọi khó khăn, thách thức để đưa Đất nước và quê hương Nghệ An ngày càng phát triển mạnh mẽ hơn, giàu đẹp và văn minh hơn nữa. 

Kỷ nguyên mới, vận hội mới đang rộng mở, và chặng đường phía trước đang trải ra cho Nghệ An cả thời cơ và thách thức, đòi hỏi bản lĩnh và ý chí quật cường của người xứ Nghệ để biến di nguyện của Bác thành hiện thực.