Nghệ An: Xốc lại nguồn lực, khơi thông “dòng chảy” du lịch

Để làm được điều đó, xuyên suốt từ đầu năm 2025 đến nay, các cấp ngành, chính quyền và đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch Nghệ An đã triển khai thực hiện nhiều giải pháp mang tính đột phá, thiết thực và hiệu quả, nhằm tạo sức hấp dẫn riêng biệt cho từng loại hình, sản phẩm du lịch. Qua đó, thu hút đông đảo du khách trong nước và quốc tế tìm về địa phương để tham quan, nghỉ dưỡng.

Đằng sau con số tăng trưởng

Sau những năm tháng "ngủ đông" vì đại dịch Covid-19 cùng biến động toàn cầu, thị trường du lịch Nghệ An nói riêng, cả nước nói chung bắt đầu phục hồi, sôi động trở lại với những con số tăng trưởng liên tục cả về số lượng du khách lẫn doanh thu. Chưa kể, đi kèm với đó là những mô hình, sản phẩm du lịch mới được hình thành, phát triển theo xu hướng du lịch "xanh", thân thiện với môi trường.

Cụ thể, năm 2024, du lịch Nghệ An đánh dấu bước chuyển mình đầy tích cực khi đón tiếp hơn 9,4 triệu lượt khách, tăng 13% so với cùng kỳ năm ngoái; trong đó khách lưu trú đạt 5.930.000 lượt, tăng 12%, khách quốc tế đạt 120.500 lượt, tăng 15,5% so với cùng kỳ năm 2023. Tổng mức doanh thu từ khách du lịch lên đến hơn 28.500 tỷ đồng, qua đó đóng góp không nhỏ vào sự phát triển chung của toàn tỉnh.

Riêng trong 10 tháng đầu năm 2025, mặc dù gặp nhiều khó khăn do chịu ảnh hưởng của thiên tai, bão lũ nhưng du lịch Nghệ An vẫn cho thấy sự tăng trưởng vượt bậc, với số lượng khách du lịch ước đạt 9,16 triệu lượt, tăng 9% so với cùng kỳ. Đáng chú ý, tổng thu từ khách du lịch ước đạt 28.414 tỷ đồng, trong đó doanh thu từ du lịch ước đạt hơn 11.000 tỷ đồng, tăng 8% so với cùng kỳ và gần bằng cả năm 2024.

Cũng qua số liệu thống kê, lượng khách quốc tế đến Nghệ An trong 10 tháng đầu năm 2025 mặc dù chỉ đạt mức khá khiêm tốn, hơn 100.000 lượt, nhưng giới chuyên gia đánh giá đây vẫn được xem là tín hiệu đầy khởi sắc trong bối cảnh cạnh tranh gay gắt và thị trường quốc tế chưa thực sự sôi động trở lại; nhất là khi biến động chính trị, kinh tế ở một số quốc gia và khu vực còn hiện hữu, căng thẳng thương mại, lạm phát gia tăng.

Về các loại hình, sản phẩm du lịch đặc trưng, Nghệ An cũng cho thấy sức bật rõ rệt nhờ phát huy tốt tiềm năng, thế mạnh có nguồn tài nguyên thiên nhiên đa dạng, cùng việc sở hữu một kho tàng văn hoá, di tích lịch sử vô cùng đồ sộ, nhiều cảnh quan độc đáo và đặc sắc. Đi cùng với đó là hệ thống kết cấu hạ tầng ngày càng đồng bộ và hiện đại, tạo điều kiện thuận lợi cho du khách cũng như gia tăng khả năng liên kết các khu, điểm du lịch trong và ngoài tỉnh.

Lấy ví dụ đơn cử như phố biển Cửa Lò, nay đã khoác lên mình "chiếc áo mới", với tâm thế mới sau khi sáp nhập các phường, xã trên địa bàn tỉnh, mang lại sinh khí mới với nhiều nét tích cực về mọi mặt, từ cơ chế, chính sách hỗ trợ, tạo điều kiện cho du khách đến các hoạt động quảng bá, xúc tiến du lịch.

Một trong số đó là quyết định chấm dứt việc cho thuê bãi biển, miễn phí hàng loạt dịch vụ thiết yếu, bao gồm: Hàng chục điểm tắm tráng miễn phí, bãi gửi xe, wifi, nhà vệ sinh công cộng, 4 điểm check-in, 3 cụm đèn chiếu sáng bãi biển về đêm… Các hạng mục được tài trợ sử dụng cho mục đích công cộng, phục vụ chung cho người dân và du khách; không được tổ chức kinh doanh, thu tiền bất cứ hoạt động, dịch vụ nào kể trên.

Hay như mới đây nhất, Nghệ An đang tích cực chuẩn bị cho Giải Bi sắt vô địch bãi biển quốc gia năm 2025, dự kiến sẽ được diễn ra từ ngày 14 - 23/11 tại phường Nghi Hương. Sự kiện thể thao này không chỉ góp phần thúc đẩy phong trào tập luyện và phát triển môn Bi sắt tại Việt Nam, mà còn là dịp để quảng bá hình ảnh du lịch biển Cửa Lò thân thiện, hiếu khách đến với bạn bè cả nước.

Ở bức tranh toàn cảnh, ngay từ đầu năm 2025, Nghệ An đã chủ động triển khai nhiều hoạt động văn hóa, thể thao, du lịch quy mô lớn nhằm tạo điểm nhấn, thu hút du khách trong và ngoài nước. Các sự kiện tiêu biểu như Lễ hội Làng Sen toàn quốc 2025, Lễ hội Du lịch Cửa Lò, Lễ hội Vua Mai,….các giải thể thao cấp tỉnh và quốc gia được tổ chức sôi nổi, gắn kết chặt chẽ với hoạt động quảng bá hình ảnh địa phương.

Đáng chú ý, nhiều điểm đến tiếp tục ghi dấu ấn trên bản đồ du lịch khu vực Bắc Trung Bộ như: Biển Cửa Lò, Khu di tích Kim Liên, quê hương Chủ tịch Hồ Chí Minh, Vườn quốc gia Pù Mát, cùng các khu du lịch cộng đồng và sinh thái ở miền Tây Nghệ An... Dịp cao điểm hè và nghỉ lễ, công suất sử dụng phòng tại các khu, điểm du lịch luôn đạt mức cao, cho thấy sức hút ngày càng lớn đối với du khách trong và ngoài nước.

Từ nay đến cuối năm 2025, mặc dù khoảng thời gian còn hết sức ngắn ngủi, tuy nhiên các cấp, các ngành tỉnh Nghệ An vẫn nỗ lực hết sức thực hiện các kế hoạch, giải pháp để hoàn thành tốt mục tiêu đề ra. Trong đó, tiếp tục đẩy mạnh xúc tiến quảng bá tại các thị trường trọng điểm, đa dạng hóa sản phẩm du lịch, tăng cường hợp tác trong đầu tư phát triển hạ tầng du lịch và dịch vụ, đồng thời khuyến khích các địa phương phát huy thế mạnh riêng để xây dựng những điểm đến hấp dẫn, có dấu ấn đặc thù.

Khơi thông "điểm nghẽn", tạo đà phát triển

Sở hữu tiềm năng, thế mạnh lớn về nguồn tài nguyên nhưng một số ý kiến đến từ các chuyên gia đều có chung nhận định du lịch Nghệ An vẫn chưa tạo ra nhiều điểm nhấn để bứt phá về tăng trưởng, xứng tầm với tốc độ phát triển chung hiện nay. Trong khi đó, địa phương này lại chịu nhiều khó khăn, hạn chế về địa hình, điều kiện tự nhiên, cùng thiên tai, bão lũ xảy ra hàng năm… gây ảnh hưởng tiêu cực đến hoạt động du lịch trên địa bàn.

Trao đổi với PV, TS. Trần Quốc Lâm – Chủ tịch HĐQT Công ty CP Song Ngư Sơn cho biết: Trên thực tế, Nghệ An là địa phương sở hữu nhiều bãi biển đẹp và thơ mộng cùng một kho tàng đồ sộ về danh lam thắng cảnh, di sản văn hóa, lịch sử phong phú… Tuy nhiên, tốc độ phát triển du lịch của địa phương vẫn chưa đạt hiệu quả khai thác một cách cao nhất. Nhất là tính mùa vụ còn hiện hữu, trong khi đó các sản phẩm du lịch lại chưa thể giữ chân du khách ở lại lâu hơn, trải nghiệm nhiều hơn.

"Đơn cử như du lịch biển, thời gian hoạt động kinh doanh cao điểm chỉ rơi vào khoảng thời gian từ 3 - 4 tháng mùa hè mỗi năm. Do vậy, điều tôi trăn trở và mong muốn, đó là tỉnh thực hiện nhiều hơn nữa các kế hoạch, giải pháp nhằm quảng bá du lịch "bốn mùa". Trong đó, cần tập trung khai thác và đa dạng hóa các sản phẩm du lịch, dịch vụ phụ trợ vào mùa thấp điểm, nhất là vào mùa đông như: Tổ chức các hoạt động hội nghị, hội thảo, thể dục, thể thao, vui chơi giải trí, nghỉ dưỡng,…" – ông Lâm cho biết thêm.

Bên cạnh đó, một số ý kiến khác lại cho rằng, nếu như chỉ đơn thuần đánh giá thông qua những số liệu thống kê thì sự phát triển du lịch Nghệ An trong thời gian qua ghi nhận nhiều kết quả khả quan nhưng trên thực tế lại chưa phát huy được tối đa tiềm lực của địa phương. Để đạt được mục tiêu hướng tới, các cấp ngành, chính quyền và các đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch cần phải đặt ra thêm nhiều câu hỏi nhằm khơi thông "dòng chảy" du lịch.

Lấy ví dụ điển hình như trong số hàng triệu lượt khách đến tham quan, nghỉ dưỡng Nghệ An mỗi năm, sẽ có bao nhiêu người mong muốn quay trở lại? Mức độ hài lòng của du khách ra sao khi đến tham quan, trải nghiệm các điểm, khu du lịch trên địa bàn tỉnh Nghệ An? Hay là những số liệu tăng trưởng nếu như so với các địa phương lân cận, có điều kiện khá tương đồng thì như thế nào, giải pháp của các địa phương đó là gì?...

Nếu đi sâu trả lời cụ thể những câu hỏi như trên sẽ thấy rõ một số tồn tại, hạn chế của từng loại hình, từng sản phẩm du lịch trên địa bàn tỉnh Nghệ An. Chưa kể, việc nhiều dự án đầu tư phát triển hạ tầng, sản phẩm du lịch cao cấp, nhất là khu du lịch nghỉ dưỡng ven biển ở Nghệ An tiến độ thi công còn chậm chạp, một số tuyến đường giao thông còn chưa đồng bộ, nguồn nhân lực phục vụ du lịch còn yếu và thiếu… cũng đang là những "điểm nghẽn" cản bước sự phát triển của du lịch địa phương.

Những "nan đề" trên được xem là phép thử dành cho địa phương nếu như muốn vươn mình, bứt phá để trở thành một trong những trung tâm du lịch của vùng Bắc Trung Bộ, là điểm đến hấp dẫn của du khách trong nước và quốc tế. Đồng thời đặt ra yêu cầu cho ngành chức năng cũng như các đơn vị kinh doanh dịch vụ du lịch trên địa bàn tiếp tục triển khai thực hiện các kế hoạch, giải pháp thiết thực, hiệu quả hơn nữa trong thời gian tới.

Thông tin với báo chí mới đây, đại diện Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An cũng đánh giá rằng: Trên thực tế, du lịch địa phương vẫn chưa tạo được bước phát triển mang tính đột phá, tương xứng với tiềm năng và kỳ vọng của tỉnh; chưa thu hút được nhiều nhà đầu tư chiến lược đầu tư phát triển sản phẩm du lịch đẳng cấp và sản phẩm du lịch đặc thù của tỉnh. Du lịch Nghệ An đứng trước nhiều thác thức về cạnh tranh điểm đến, nhất là với các tỉnh lân cận.

Để phát triển bền vũng phía ngành du lịch Nghệ An sẽ tiếp tục triển khai có hiệu quả Chiến lược phát triển du lịch Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn 2035. Triển khai quy hoạch và thu hút đầu tư xây dựng Di tích quốc gia đặc biệt Khu lưu niệm Chủ tịch Hồ Chí Minh thành Khu du lịch quốc gia, là sản phẩm du lịch đặc thù mang tầm quốc gia với giá trị văn hóa lịch sử nổi bật, độc đáo và dấu ấn riêng có của xứ Nghệ. Gắn phát triển du lịch với bảo tồn, phát huy giá trị di sản và bản sắc văn hóa dân tộc, bảo vệ môi trường, đa dạng sinh học.

Ưu tiên đầu tư các trục giao thông kết nối các khu, điểm du lịch trọng điểm; đẩy nhanh triển khai các dự án đầu tư du lịch nghỉ dưỡng biển và một số dự án có đẳng cấp như: Khu biệt thự nghỉ dưỡng khách sạn và du lịch sinh thái Bãi Lữ của Tập đoàn Tân Á Đại Thành, khu du lịch tại miền Tây của tập đoàn AB...; kiên quyết thu hồi các dự án không triển khai để thu hút nhà đầu tư mới có tiềm lực đầu tư các dự án động lực.

Đồng thời, tỉnh sẽ tiếp tục tập trung thu hút đầu tư phát triển các khu vui chơi giải trí, khách sạn cao cấp, các dịch vụ mua sắm, thể thao, chăm sóc sức khỏe; phát triển dịch vụ trải nghiệm đêm, giải trí, mua sắm tại các điểm đến trọng điểm để đáp ứng nhu cầu và gia tăng mức chi tiêu của khách du lịch.

Tập trung phát triển đa dạng và nâng cao chất lượng sản phẩm du lịch trên cơ sở xây dựng các sản phẩm du lịch có thế mạnh của Nghệ An, bao gồm: Du lịch nghỉ dưỡng biển, đảo; du lịch văn hóa - lịch sử và tâm linh; trải nghiệm không gian văn hóa sông Lam và nghệ thuật dân ca Ví, Giặm; du lịch sinh thái, cộng đồng và thể thao mạo hiểm tại các huyện miền núi.

"Liên kết mở rộng thị trường khách du lịch, trong đó thị trường nội địa là trọng tâm; phối hợp các ngành liên quan để nghiên cứu các giải pháp tạo thuận lợi về thủ tục cấp phép cho khách du lịch quốc tế vào tham quan khu vực biên giới để thu hút khách du lịch quốc tế. Nâng cao chất lượng nguồn nhân lực du lịch có đủ trình độ, kiến thức, chuyên nghiệp đáp ứng yêu cầu phát triển", đại diện Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An.

Với những giải pháp mang tính chiến lược, có tính lâu dài, trong đó chứa đựng sự đột phá và sáng tạo; cùng sự vào cuộc tích cực của các cấp chính quyền, doanh nghiệp du lịch và sự hỗ trợ của các chính sách vĩ mô; kỳ vọng rằng, du lịch Nghệ An sẽ chuyển mình mạnh mẽ, trở thành một trong những ngành kinh tế mũi nhọn của địa phương; đồng thời, khẳng định vị thế là một trong những trung tâm du lịch lớn trên bản đồ Việt Nam.