Người giữ hồn mật ngọt: Ba mươi năm và giấc mơ giữ nghề cho con cháu

Chúng tôi đến thăm mô hình trang trại nuôi ong lấy mật và trồng cây ăn quả của gia đình ông Sơn, đúng lúc nhìn thấy ông đang cặm cụi, chăm sóc những đàn ong của mình.

Ông Sơn cho biết: "Trước khi bén duyên với nghề nuôi ong lấy mật, tôi vốn là bộ đội nhiều năm, sau khi rời khỏi quân ngũ, trở về quê hương khi đó tôi vừa làm cán bộ trong Hợp tác xã vừa làm thêm nghề mộc để có thêm thu nhập cho gia đình. Năm nay, tôi đã ngoài 70 tuổi, ở độ tuổi mà như người khác giờ đã an nhàn, quây quần bên gia đình, con cháu còn tôi thì vẫn làm nghề nuôi ong cùng với trồng cây ăn quả để duy trì và ổn định cuộc sống, tạo niềm vui cho tuổi già".

Mô hình đó được gia đình ông Sơn thực hiện từ năm 1993. Cơ duyên đưa ông đến với nghề nuôi ong là qua quá trình giao lưu, học hỏi từ bạn bè và được Hội cựu chiến binh cho đi tham quan một số mô hình nuôi ong trong và ngoài tỉnh. Nhận thấy hiệu quả và tiềm năng phát triển từ mô hình nuôi ong mang lại, sau khi trở về ông Sơn tự mình trau dồi, tích luỹ, đúc kết kinh nghiệm và bắt đầu thực hiện.

Ông Sơn chia sẻ: "Ong gia đình tôi nuôi là ong nội địa, rất phù hợp với điều kiện thời tiết khí hậu ở nơi đây, tuy năng suất đem lại không cao như những giống ong khác nhưng về chất lượng mật thì tốt hơn. Mới đầu nuôi, gia đình tôi cũng gặp không ít khó khăn, phần lớn do bản thân không có kỹ thuật. May mắn cho tôi, khi có những người bạn đồng hành, chỉ dẫn, chia sẻ kinh nghiệm và Hội cựu chiến binh luôn ở bên động viên, giúp đỡ tôi trong quá trình phát triển. Từ đó, phần nào đã giúp cho tôi có nền tảng vững chắc hơn đồng thời trong quá trình nuôi, làm đến đâu rút ra kinh nghiệm đến đó và cứ thế cho đến bây giờ.

"Nuôi ong chi phí đầu tư thấp, vốn đầu tư ban đầu không lớn, không tốn nhiều diện tích. Khi đã có kinh nghiệm rồi thì công việc nuôi ong cũng không phải vất vả nhiều, chỉ cần dành nhiều thời gian quan tâm đến chúng. Tôi cảm thấy phù hợp với sức khỏe tuổi già vừa không nặng nhọc hay áp lực mà bù lại có thêm niềm vui. Đợt thu gần nhất trong năm nay từ tháng 2 - tháng 3, với 90 đàn ong của gia đình tôi cho thành phẩm là 450 lít mật, đem lại thu nhập khoảng 150 triệu đồng/năm" - Ông Sơn chia sẻ

Ông Sơn cho biết thêm: "Nhiều người nghĩ nuôi ong nhàn hạ vì con ong tự tìm thức ăn, tự làm mật. Nhưng thực tế, mỗi con ong chỉ có thể bay bình quân phạm vi từ 2 - 3 km kiếm mật hoa mang về tổ. Vì thế, mỗi khi hết mùa hoa, tôi phải đưa các tổ ong đến những khu vực có nhiều hoa để ong có thể lấy mật tốt hơn và cho ong ăn bổ sung chất dinh dưỡng, giúp duy trì tốt sự phát triển của đàn.

Ong cũng dễ mắc bệnh vào những thời điểm nhạy cảm. Người nuôi ong phải để ý và xử lý ngay, nếu không đàn ong sẽ bay đi mất. Gia đình tôi chỉ thu hoạch mật ong khi nhãn, vải có hoa, bảo đảm mật ong thu hoạch được có mùi thơm tự nhiên, ngọt thanh không gắt. Bởi thế, chất lượng mật của gia đình luôn có điểm khác biệt so với những sản phẩm mật ong khác trên thị trường, với giá bán từ khoảng 200.000 - 300.000 đồng/lít mật".

Năm 2023, sản phẩm "Mật ong Đông Hoàng" của gia đình ông Sơn được công nhận sản phẩm OCOP 3 sao. Từ đó, có rất nhiều khách hàng tìm đến mua mật ong của gia đình ông với số lượng lớn. Đó cũng là động lực giúp ông Sơn tích cực tham gia các lớp tập huấn về nuôi ong lấy mật với mong muốn nâng cao hơn nữa chất lượng sản phẩm, đáp ứng nhu cầu thị yếu của người tiêu dùng.

Sau hơn 30 năm, ông không đòi hỏi cho mình, chỉ mong công bằng cho người làm thật. Ông không cần trợ cấp hay khen thưởng, ông mong rằng: "các cơ quan chức năng kiểm soát chặt chẽ hơn về hàng giả, hàng nhái, hàng không rõ nguồn gốc trên thị trường hiện nay". Đây là tiếng nói giản dị nhưng sâu sắc về niềm tin thị trường: "nếu hàng giả vẫn còn tồn tại, hàng thật không thể phát triển". Bởi khi người làm thật bỏ nghề, nền nông nghiệp địa phương sẽ mất đi những "người giữ chuẩn mực", ảnh hưởng đến phát triển kinh tế của đất nước.

Bên cạnh cuộc chiến chống hàng giả, điều ông trăn trở hơn cả đó là lớp trẻ có còn mặn mà với nghề ong hay không. Ông Sơn kể lại: đã có nhiều thanh niên làm được "giàu lên từ con ong" nhưng vẫn còn nhiều người ngại vất vả, ngại kỹ thuật. Ông mong các cơ quan chức năng tiếp tục mở lớp tập huấn, tạo điều kiện để cho thế hệ trẻ học hỏi, tiếp nối nghề một cách bài bản, quy mô, đến tham quan một số Hợp tác xã có mô hình nuôi ong phát triển chẳng hạn như ở Cúc Phương hoặc Ba Vì - nơi mà ông đã từng đến, giúp cho các bạn trẻ có thêm động lực khởi nghiệp và từng bước làm giàu cho quê hương, đất nước.

Tại trang trại của gia đình ông Sơn, ngoài nuôi ong lấy mật ông còn kết hợp trồng cây ăn quả như: ổi lê Đài Loan, bưởi đào,…tăng thu nhập cho gia đình. Cũng nhờ sự kiên trì, nỗ lực trong lao động, sản xuất gắn với mô hình trang trại đã mang lại thu nhập ổn định cho gia đình ông Sơn.

Không chỉ phát triển nghề nuôi ong, ông Sơn còn tích cực chia sẻ kinh nghiệm cho những người có mong muốn học hỏi, làm nghề nuôi ong ở địa phương, giúp họ vươn lên làm giàu chính đáng. Với ông Sơn, con ong không chỉ cho mật - mà còn dạy con người kiên nhẫn, kỷ luật và sống đúng bản năng tự nhiên. Cũng như ông, suốt đời âm thầm lao động, chẳng ồn ào nhưng vẫn "ngọt ngào" như chính giọt mật quê nhà.

Mô hình trang trại trồng cây ăn quả và nuôi ong lấy mật của gia đình ông Sơn đã và đang mở ra hướng đi mới, phù hợp, đầy triển vọng, góp phần thúc đẩy kinh tế của xã Nam Đông Hưng ngày càng phát triển.