Nguyên tắc của Marketing trong thời đại kỷ nguyên số

Cụ thể, vào tháng 4/2023, anh chàng Will, chủ nhân kênh TikTok @willinvietnam đã mang theo một chiếc bánh mì Việt Nam cùng về Pháp. Sau đó, anh giữ chiếc bánh mì ở bên cạnh dù có đi bất kì đâu, từ đi ăn, đi cà phê cho đến đi du lịch, trượt tuyết... Hình ảnh được Will miêu tả như thể anh và chiếc bánh mì là... một cặp đôi. Video thử bánh mì Việt Nam lần đầu tiên và khen ngợi hương vị độc đáo của nó đã nhanh chóng lan truyền. Trong vòng chưa đầy 24 giờ, hàng loạt TikToker khác bắt đầu thử bánh mì, làm video "reaction" (ghi lại phản ứng, nhận xét, cảm xúc của người xem) và chia sẻ trải nghiệm ăn món này. 

Hashtag #BanhMi bùng nổ với hàng triệu lượt xem chỉ trong một ngày, khiến bánh mì trở thành một xu hướng ẩm thực "hot" trên TikTok. Cũng năm đó Bánh mì Việt Nam được CNN bình chọn vào top bánh kẹp ngon nhất thế giới. Hệ quả là nhiều tiệm bánh mì Việt Nam ở nước ngoài đột ngột tăng doanh số, nhiều người tìm hiểu về ẩm thực Việt Nam hơn và các thương hiệu F&B nhanh chóng bắt kịp xu hướng bằng cách đưa bánh mì vào thực đơn của họ. 

Xu hướng này cho thấy sức mạnh của TikTok trong việc tạo ra trào lưu mới trong thời gian ngắn, thậm chí có thể tác động trực tiếp đến kinh doanh và văn hóa tiêu dùng.

Theo Báo cáo Tình trạng Tiếp thị 2024 của HubSpot, 75% các nhà tiếp thị tin rằng trải nghiệm cá nhân hóa thúc đẩy doanh số và sự trung thành của khách hàng. Đây chính là lý do tại sao việc ghi nhớ những nguyên tắc cốt lõi của tiếp thị trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Một chiến lược tiếp thị hiệu quả cần dựa trên mô hình 4P (do E. Jerome McCarthy phát triển vào những năm 1960), bao gồm: Sản phẩm (Product) - Bạn đang cung cấp sản phẩm hoặc dịch vụ gì? Nó có đáp ứng nhu cầu và mong muốn của khách hàng không?; Giá cả (Price) - Mức giá nào phù hợp để khách hàng sẵn sàng chi trả, đồng thời đảm bảo lợi nhuận cho doanh nghiệp; Địa điểm (Place) - Khách hàng có thể mua sản phẩm ở đâu? Kênh bán hàng trực tuyến hay cửa hàng truyền thống là phù hợp nhất; Quảng bá (Promotion) - Bạn sẽ tiếp cận khách hàng bằng cách nào? Các hình thức quảng cáo, khuyến mãi hay chiến lược truyền thông nào sẽ hiệu quả?

Dù sử dụng phương pháp nào, khách hàng vẫn là trung tâm. Tất cả các yếu tố trên đều phải được điều chỉnh dựa trên nhu cầu và thói quen mua sắm của họ. Để thành công, hãy tự đặt câu hỏi: Khách hàng muốn sản phẩm gì? Họ sẵn sàng trả bao nhiêu? Họ muốn mua ở đâu và qua kênh nào? Việc hiểu rõ những điều này sẽ giúp doanh nghiệp xây dựng một chiến lược tiếp thị phù hợp và hiệu quả. 

Mô hình 4P nhấn mạnh sự cần thiết của việc kết hợp các phương pháp tiếp thị khác nhau dựa trên biến động của thị trường. Nhờ đó, các nhà tiếp thị có thể xây dựng chiến lược phù hợp với bối cảnh xã hội và chính trị luôn thay đổi, đồng thời thu hút đúng đối tượng khách hàng mục tiêu.

Ba yếu tố bổ sung - quy trình (Process), bằng chứng vật lý (Physical Evidence) và con người (People) - do Booms và Bitner giới thiệu vào năm 1982, cũng rất cần thiết. 4P giúp bạn định vị sản phẩm theo nhu cầu khách hàng, nhưng 3P bổ sung giúp bạn hiểu cách đặt sản phẩm ở đâu, phục vụ ai và bằng cách nào.

Tập trung vào khách hàng sẽ tồn tại lâu hơn mọi xu hướng

Theo báo cáo của HubSpot, AI và tự động hóa đã thay đổi tiếp thị trong ba năm qua nhiều hơn cả năm thập kỷ trước đó. Tuy nhiên, giữ vững các nguyên tắc cốt lõi vẫn là chìa khóa để đạt được mục tiêu kinh doanh và làm hài lòng khách hàng. Công nghệ chỉ là công cụ hỗ trợ; khách hàng mới là trọng tâm.

Chúng ta thấy nhiều thương hiệu gặp khó khăn vì họ bỏ qua những nguyên tắc này để chạy theo thị hiếu của một nhóm khách hàng, nhóm này chưa chắc đã là khách hàng thực sự của họ. Nhiều thương hiệu tập trung thời gian và công sức để tạo ra nội dung lan truyền, nhưng lại quên đi việc hiểu và đáp ứng nhu cầu cụ thể của khách hàng.

Dù công cụ tiếp thị có thay đổi đến đâu, bản chất của tiếp thị vẫn nằm ở việc lắng nghe khách hàng và cung cấp giải pháp phù hợp với họ. Quảng cáo tốt được viết từ một người gửi đến một người. Khi nhắm đến hàng triệu người, nó hiếm khi tạo được sự kết nối thực sự.

Trước khi triển khai một chiến dịch tiếp thị, điều quan trọng nhất là hiểu rõ vấn đề mà doanh nghiệp đang giải quyết cho khách hàng. Quá trình này bắt đầu bằng một giai đoạn chẩn đoán, trong đó doanh nghiệp cần trả lời các câu hỏi: Khách hàng đang gặp phải vấn đề gì? Chúng ta có thể giải quyết vấn đề đó bằng cách nào? Đây có phải là một cơ hội tiềm năng trên thị trường không?

Sau khi xác định được điều này, doanh nghiệp có thể áp dụng mô hình 4P (Sản phẩm, Giá cả, Địa điểm, Quảng bá) để đảm bảo rằng chiến dịch tiếp thị luôn bám sát nhu cầu thực sự của khách hàng, thay vì chạy theo xu hướng một cách mù quáng.

Công nghệ giúp tăng trưởng, nhưng không thay thế được nguyên tắc cốt lõi

Nhiều người cho rằng các nguyên tắc tiếp thị truyền thống như 4P đã lỗi thời. Tuy nhiên, thực tế chúng vẫn linh hoạt, dễ thích nghi và có thể kết hợp với các công nghệ tiên tiến như dữ liệu lớn (big data) và AI tạo nội dung (generative AI). Chúng không chỉ giúp doanh nghiệp định hình các chiến dịch thành công mà còn hỗ trợ doanh nghiệp đổi mới và phát triển liên tục.

Trước khi công nghệ AI và tự động hóa bùng nổ, thách thức lớn nhất của tiếp thị là tạo ra thông điệp phù hợp, cá nhân hóa cho khách hàng. Tuy nhiên, trong cuộc đua chạy theo xu hướng, nhiều doanh nghiệp đã mất phương hướng - họ không còn tập trung vào đối tượng khách hàng chính của mình mà chỉ cố gắng thu hút sự chú ý của số đông.

Ngày nay, nhiều nhà tiếp thị đã sử dụng AI và tự động hóa trong công việc. Công nghệ rõ ràng đang giúp doanh nghiệp tăng trưởng, nhưng thách thức lớn nhất không nằm ở công nghệ, mà ở cách chúng ta sử dụng nó để tạo ra chiến dịch cá nhân hóa, thực sự đáp ứng nhu cầu khách hàng. Thị trường đã thay đổi, nhưng việc hiểu khách hàng chưa bao giờ là lỗi thời. Một chiến lược tiếp thị thành công không thể dựa trên phương pháp "một công thức áp dụng cho tất cả".

Nguyên tắc tiếp thị cơ bản không hề giới hạn sự sáng tạo - ngược lại, chúng giúp doanh nghiệp tập trung vào điều quan trọng nhất: khách hàng. Mô hình 4P thực chất là về việc hiểu mong muốn, nhu cầu của khách hàng và tìm cách khai thác giá trị từ đó. Vậy tại sao ngày càng có nhiều doanh nghiệp bỏ qua những nguyên tắc quan trọng này? Một trong những lý do có thể là quá trình tuyển dụng trong ngành tiếp thị đang ưu tiên kỹ năng số, mà quên kiểm tra xem ứng viên có thực sự hiểu rõ bản chất của tiếp thị truyền thống hay không. Trong thời đại số, tư duy sáng tạo và khả năng phân tích số liệu phải đi đôi với nhau.

Heinz đã tạo nên chiến dịch độc đáo "What does AI think ketchup looks like?" bằng cách sử dụng công nghệ chuyển đổi văn bản thành hình ảnh của DALL-E, thuộc OpenAI. Trong chiến dịch này, AI đã tạo ra những hình ảnh về tương cà, và điều bất ngờ là các hình minh họa đều hiển thị chai tương cà và nhãn hiệu Heinz. Người hâm mộ cũng được mời tham gia, chia sẻ gợi ý của họ về tương cà, và những hình ảnh sáng tạo nhất đã được Heinz đăng tải lên mạng xã hội, thậm chí xuất hiện trong các quảng cáo in ấn. Chiến dịch này không chỉ cho thấy sự sáng tạo của AI, mà còn khẳng định sự gắn bó mạnh mẽ của thương hiệu Heinz với hình ảnh tương cà trong tâm trí người tiêu dùng.

Mô hình 4P không chỉ là một công thức, mà là nền tảng giúp doanh nghiệp xây dựng chiến lược lấy khách hàng làm trung tâm. Trong tương lai, những thương hiệu thành công sẽ biết cách kết hợp tư duy linh hoạt với sự kiên định trong các nguyên tắc tiếp thị, để cân bằng giữa đổi mới, lợi nhuận và mở rộng quy mô. Khi doanh nghiệp có một kế hoạch tiếp thị vững chắc và triển khai bằng công nghệ phù hợp, thành công chỉ còn là vấn đề thời gian.