Nhiên liệu sinh học là giải pháp chiến lược cho kinh tế xanh

Sáng ngày 27/8, Bộ Công Thương đã tổ chức Hội thảo quốc tế về nhiên liệu sinh học tại Việt Nam năm 2025 với chủ đề "Phát triển nhiên liệu sinh học trong thời kỳ mới - Những nhiệm vụ trọng tâm để kiến tạo tương lai nhiên liệu bền vững cho Việt Nam". Đây là sự kiện quan trọng, diễn ra trong bối cảnh Việt Nam đang tích cực triển khai các cam kết quốc tế về ứng phó biến đổi khí hậu, giảm phát thải khí nhà kính và hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng "0" vào năm 2050.

Tham dự Hội thảo có ông Nguyễn Hồng Diên - Bộ trưởng Bộ Công Thương; đại diện Văn phòng Chính phủ, các Bộ, ngành, địa phương, các Cục, Vụ của Bộ Công Thương; đại diện các hiệp hội, tập đoàn, doanh nghiệp trong nước và các tổ chức quốc tế, góp phần tạo nên sự kết nối và trao đổi kinh nghiệm giữa khu vực công và tư, trong và ngoài nước.

Bộ trưởng Bộ Công Thương Nguyễn Hồng Diên cho biết, việc chuyển đổi năng lượng theo hướng "xanh hóa" để ứng phó với biến đổi khí hậu, giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch và bảo đảm an ninh năng lượng đang là xu thế tất yếu và phát triển mạnh mẽ trên phạm vi toàn cầu.

Trong xu thế đó, nhiên liệu sinh học được xem là một trong những giải pháp chiến lược, góp phần giảm phát thải khí nhà kính, gia tăng giá trị cho ngành nông nghiệp và thúc đẩy phát triển ngành công nghiệp nhiên liệu sinh học, mở ra những cơ hội phát triển mới cho nền kinh tế xanh, nhất là đối với các quốc gia có tiềm năng, thế mạnh về nguồn nguyên liệu phát triển nhiên liệu sinh học như Việt Nam.

"Nhận thức đúng tầm quan trọng đó, những năm qua, Đảng và Nhà nước Việt Nam đã ban hành nhiều chủ trương, chính sách khuyến khích phát triển kinh tế xanh, kinh tế tuần hoàn, coi đây là động lực mới thúc đẩy tăng trưởng kinh tế trong kỷ nguyên mới.

Đồng thời, đẩy mạnh chuyển dịch năng lượng theo hướng ưu tiên phát triển các nguồn năng lượng sạch, thân thiện với môi trường gắn với sử dụng năng lượng tiết kiệm, hiệu quả theo tinh thần Nghị quyết 55 của Bộ Chính trị và cam kết mạnh mẽ của Việt Nam về trung hòa carbon vào năm 2050. Trong đó, phát triển nhiên liệu sinh học được xác định là một trong những định hướng quan trọng trong chiến lược phát triển năng lượng quốc gia", Bộ trưởng Nguyễn Hồng Diên nói.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ Công Thương, đến nay, xăng E10 đã bắt đầu được cung cấp thí điểm tại một số thành phố lớn (như Hà Nội, TP. Hồ Chí Minh, Hải Phòng) và bước đầu ghi nhận sự quan tâm tích cực từ người tiêu dùng.

Các doanh nghiệp đầu mối như Petrolimex, PVOIL, Sài Gòn Petro … đã sẵn sàng về hạ tầng phối trộn và phân phối, bảo đảm cung ứng xăng E10 đồng bộ từ ngày 01/01/2026 trên phạm vi cả nước.

Tuy nhiên, để hiện thực hóa mục tiêu phát triển nhiên liệu sinh học thay thế hoàn toàn cho xăng khoáng, cần vượt qua những thách thức lớn về công nghệ, chính sách và thị trường; đồng thời, năng lực sản xuất nhiên liệu sinh học trong nước còn hạn chế (hiện mới đáp ứng được khoảng 40% nhu cầu, phần còn lại phải nhập khẩu từ Mỹ, Brazil và các đối tác quốc tế).

Điều này đặt ra yêu cầu cấp bách về mở rộng vùng nguyên liệu, nâng công suất sản xuất ethanol, đồng thời xây dựng cơ chế, chính sách đủ mạnh, khả thi để khuyến khích sản xuất, nhập khẩu và dự trữ chiến lược nhiên liệu sinh học.

"Từ yêu cầu đó, Hội thảo của chúng ta hôm nay được tổ chức nhằm mục đích thảo luận, đề xuất những giải pháp phù hợp để góp phần giải quyết những thách thức đang đặt ra trong phát triển nhiên liệu sinh học ở Việt Nam. Đây là diễn đàn có nội dung quan trọng, thiết thực đối với sự phát triển của ngành năng lượng Việt Nam trong thời gian tới", Bộ trưởng Bộ Công Thương cho hay.

Tại sự kiện, các đại biểu đã trao đổi sôi nổi về những cơ hội và thách thức trong phát triển nhiên liệu sinh học tại Việt Nam. Các tham luận tập trung vào nhiều vấn đề then chốt như xu hướng sử dụng nhiên liệu xanh trên thế giới, khả năng mở rộng vùng nguyên liệu, nâng công suất sản xuất ethanol trong nước, bảo đảm sự tương thích của xăng sinh học với động cơ phương tiện, kinh nghiệm triển khai thành công từ các quốc gia đi trước, cũng như chính sách khuyến khích, hỗ trợ thị trường.

Các chuyên gia đều thống nhất rằng phát triển nhiên liệu sinh học là yêu cầu cấp thiết để giảm phụ thuộc vào nhiên liệu hóa thạch, bảo đảm an ninh năng lượng và thực hiện cam kết giảm phát thải khí CO2 của Việt Nam.

Hội thảo cũng ghi nhận đánh giá cao về tiềm năng của Việt Nam trong việc phát triển ngành công nghiệp nhiên liệu sinh học, dựa trên nguồn nguyên liệu phong phú từ sắn, ngô, mía đường và sinh khối. Các doanh nghiệp đầu mối như Petrolimex, PVOIL, Saigon Petro... đã sẵn sàng hệ thống phối trộn và phân phối, bảo đảm cung ứng đầy đủ xăng E10 trên toàn quốc từ đầu năm 2026.

Đây là nền tảng quan trọng để Việt Nam tự tin bước vào giai đoạn mới, khi xăng E10 trở thành loại xăng duy nhất được lưu thông, thay thế hoàn toàn xăng khoáng truyền thống.

Ông Đào Duy Anh - Phó Cục trưởng Cục Đổi mới sáng tạo, Chuyển đổi xanh và Khuyến công khẳng định việc chuyển sang sử dụng xăng E10 từ ngày 1/1/2026 sẽ là một bước quan trọng trong lộ trình phát triển nhiên liệu sinh học của Việt Nam. Ông nhấn mạnh, thành công của lộ trình này đòi hỏi sự đồng hành của Nhà nước, doanh nghiệp, các nhà khoa học và toàn xã hội, đồng thời kêu gọi sự ủng hộ tích cực của người dân để chung tay thực hiện mục tiêu năng lượng bền vững, hướng tới một tương lai xanh cho đất nước.

Hội thảo để lại nhiều dấu ấn quan trọng về quyết tâm và sự chuẩn bị của Việt Nam trong lộ trình chuyển dịch năng lượng, khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ đối với việc triển khai đồng bộ xăng E10 trên toàn quốc từ ngày 01/01/2026.

TS Đào Duy Anh cho rằng, để kế hoạch triển khai xăng sinh học tại Việt Nam thành công, cần giải quyết tốt các nhận thức đã rút ra từ kinh nghiệm triển khai Quyết định 53/2012/QĐ-TTg, sự phối hợp hiệu quả, thực chất của các Bộ, ngành, địa phương, cộng đồng doanh nghiệp kinh doanh xăng dầu.

Thêm vào đó, cần tăng cường hợp tác quốc tế để tiếp thu kinh nghiệm trong triển khai, ứng dụng khoa học, công nghệ tiên tiến cho chuỗi nhiên liệu sinh học, đẩy mạnh công tác truyền thông để nhận sự ủng hộ của người tiêu dùng.

Hội thảo để lại nhiều dấu ấn quan trọng về quyết tâm và sự chuẩn bị của Việt Nam trong lộ trình chuyển dịch năng lượng, khẳng định sự ủng hộ mạnh mẽ đối với việc triển khai đồng bộ xăng E10 trên toàn quốc từ ngày 01/01/2026.