NHNN có thể kéo dài thêm 6 tháng cơ cấu nợ vì dịch COVID-19

Điểm đáng lưu ý trong dự thảo lần này là việc mở rộng thời gian để có thêm nhiều khoản nợ hơn được cơ cấu. Các khách hàng bị ảnh hưởng bởi dịch COVID-19 sẽ có thêm khoảng thời gian 6 tháng để phục hồi sản xuất, kinh doanh.

Cụ thể, theo Điều 4 dự thảo này, các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với số dư nợ gốc và/hoặc lãi của khoản nợ (bao gồm cả các khoản nợ thuộc phạm vi điều chỉnh của Nghị định số 55/2015 của Chính phủ về chính sách tín dụng phục vụ phát triển nông nghiệp, nông thôn (đã được sửa đổi, bổ sung) khi đáp ứng một số điều kiện sau.

Thứ nhất là áp dụng cho các khoản dư nợ phát sinh trước ngày 1/8/2021 từ hoạt động cho vay, cho thuê tài chính. Quy định trong Thông tư trước đó là ngày 10/6/2020.

Thứ hai là số dư nợ phát sinh nghĩa vụ trả nợ gốc và/hoặc lãi trong khoảng thời gian từ ngày 23/1/2020 đến ngày 30/6/2022. Thông tư 03 chỉ kéo dài đến 31/1/-2021.

Việc thực hiện miễn, giảm lãi, phí cho khách hàng theo quy định tại dự thảo Thông tư này được kéo dài thời hạn thực hiện đến ngày 30/6/2022. Các tổ chức tín dụng quyết định việc miễn, giảm lãi, phí theo quy định nội bộ đối với số dư nợ phát sinh trước ngày 1/8, đến hạn thanh toán nhưng không có khả năng trả nợ đúng hạn gốc hoặc lãi theo hợp đồng thỏa thuận do doanh thu, thu nhập sụt giảm bởi ảnh hưởng của dịch COVID-19.

Dự thảo Thông tư lần 1 lấy ý kiến các đơn vị trong NHNN, Cơ quan Thanh tra Giám sát Ngân hàng đã đề xuất việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ, miễn giảm lãi, phí và giữ nguyên nhóm nợ được áp dụng đối với số dư nợ phát sinh trong khoảng thời gian từ 23-1-2020 đến ngày 30-6-2022 là phù hợp.

Bên cạnh đó, dự thảo còn bổ sung thêm điểm mới là áp dụng cơ cấu nợ cho khoản nợ phát sinh từ ngày 10/6/2020 đến trước ngày 1/8/2021 và quá hạn từ ngày 17/7/2021 đến trước ngày thời điểm dự thảo Thông tư có hiệu lực thi hành. Theo NHNN, việc bổ sung để phù hợp với nguyên tắc xây dựng của Thông tư 01 và Thông tư 03 (đã có quy định về việc cơ cấu lại thời hạn trả nợ đối với các số dư nợ quá hạn trước ngày Thông tư 01 và Thông tư 03 có hiệu lực thi hành).

NHNN lý giải việc bổ sung thêm điểm mới này là do trong khoảng thời gian từ ngày 177 đến ngày dự thảo Thông tư có hiệu lực thi hành, sẽ có "khoảng trống" nợ quá hạn không nằm trong phạm vi của Thông tư 01 và Thông tư 03. Do ngày 17/7 là ngày Thủ tướng Chính phủ có Công văn số 969 áp dụng các biện pháp thực hiện giãn cách xã hội.

Trên thực tế, nhiều tổ chức tín dụng đã đề nghị NHNN sửa đổi, bổ sung Thông tư 01 và Thông tư 03 để phù hợp hơn với diễn biến mới của dịch COVID-19 lần thứ tư bắt đầu tư ngày 27/4/2021 với phạm vi ảnh hưởng rộng hơn và có mức độ ảnh hưởng nghiêm trọng hơn các đợt dịch trước.

Các tổ chức tín dụng cũng có nhiều kiến nghị quan trọng, trong đó bao gồm cả việc đề xuất kéo dài điều kiện áp dụng cơ cấu nợ như trên. Bên cạnh đó cũng có ý kiến đề xuất NHNN xem xét điều chỉnh kéo dài thời hạn trích lập bổ sung (có thể trong 5 năm) và giảm tỷ lệ phân bổ trích lập dự phòng rủi ro để giảm tải áp lực tài chính cho ngân hàng, giúp ngân hàng có thêm nguồn lực phát triển kinh doanh, hỗ trợ khách hàng.

Tuy nhiên, dự thảo Thông tư trên của Ngân hàng Nhà nước không đề cập đến việc giãn thời gian trích lập dự phòng rủi ro. Theo quy định tại Thông tư 03, tổ chức tín dụng phải trích lập dự phòng rủi ro cho toàn bộ nợ cơ cấu lại trong 3 năm, thực hiện từ năm nay.

Mới đây, Hiệp hội ngân hàng đề nghị Ngân hàng Nhà nước xem xét điều chỉnh kéo dài thời hạn trích lập bổ sung (có thể trong 5 năm) và giảm tỷ lệ phân bổ trích lập dự phòng rủi ro để giảm tải áp lực tài chính cho ngân hàng, giúp ngân hàng có thêm nguồn lực phát triển kinh doanh, hỗ trợ khách hàng.

Song, để đảm bảo an toàn hệ thống, Ngân hàng Nhà nước vẫn quyết tâm siết chặt trích lập dự phòng rủi ro.