Nhu cầu sử dụng gạo làm thức ăn chăn nuôi tăng mạnh tại châu Á, làm dấy lên lo ngại về nguồn cung lương thực

Các nhà nhập khẩu ngũ cốc toàn cầu đang tranh giành nguồn cung sau khi Nga tiến công quân sự tại Ukraine, làm gián đoạn các chuyến hàng ngũ cốc từ cả hai quốc gia, vốn chiếm khoảng 25% lúa mì và 16% lượng ngô xuất khẩu của thế giới.

Giá lúa mì giao sau trên sàn Chicago đạt mức cao kỷ lục vào tuần trước, trong khi giá ngô leo lên mức cao nhất trong một thập kỷ sau khi Ukraine phải đóng cửa các cảng và lệnh trừng phạt của phương Tây ảnh hưởng đến xuất khẩu của Nga.

Giá lúa mì và ngô tăng đột biến đã thúc đẩy người mua tìm kiếm các lựa chọn thay thế, kể cả ở Trung Quốc, thị trường thức ăn chăn nuôi lớn nhất thế giới cho đến nay.

Theo đó, các nhà nhập khẩu đang đàm phán để mua thêm gạo tấm - gạo kém chất lượng mà hạt đã bị vỡ trong quá trình xay xát - để làm thức ăn nuôi heo và các loại gia súc, gia cầm khác.

Gạo thường được giao dịch ở mức cao so với lúa mì, nhưng việc giá lúa mì tăng 50% vào tháng trước đã thu hẹp đáng kể sự chênh lệch giữa hai loại ngũ cốc và thậm chí còn khiến lúa mì đắt hơn so với một số loại gạo chất lượng thấp.

Sự phục hồi toàn cầu của lúa mì và ngô thúc đẩy nhu cầu thức ăn về gạo tăng.

Giá gạo 5% tấm tiêu chuẩn của nhà xuất khẩu Thái Lan đã ghi nhận mức tăng hàng tuần lớn nhất kể từ tháng 10/2020 vào tuần trước, tăng 5% lên khoảng 421,50 USD/tấn, nhờ nhu cầu lương thực và thức ăn chăn nuôi cao.

Đây là mức giá cao nhất kể từ tháng 6 năm ngoái và các nguồn tin cho biết giá có thể tiếp tục tăng nếu sự gián đoạn dòng chảy tại Biển Đen vẫn tiếp diễn. Giá gạo xuất khẩu từ Việt Nam và Ấn Độ cũng có xu hướng tăng.

Nhà kinh tế Shirley Mustafa của Tổ chức Lương thực và Nông nghiệp Liên Hợp quốc (FAO) cho biết nhu cầu đối với gạo tấm để làm thức ăn chăn nuôi gia súc có thể tăng lên, nếu giá lúa mì và ngô vẫn tiếp tục thống trị đà tăng.

"Không chỉ làm thức ăn chăn nuôi, gạo còn có thể được thay thế trong các lĩnh vực khác, chẳng hạn như nhiều người chuyển sang dùng gạo cho bữa ăn của họ", ông Shirley nói thêm.

Trung Quốc đã đặt hàng tới 2 triệu tấn ngô nhập khẩu từ Ukraine trong năm nay, nhưng hầu hết các lô hàng này đang gặp rủi ro do sự gián đoạn chuỗi hậu cần tại Ukraine.

Một nhà kinh doanh gạo có trụ sở tại Bắc Kinh cho biết, để thay thế lượng ngô bị mất đó, Trung Quốc dự kiến sẽ nhập khẩu khoảng 3 triệu tấn gạo tấm, tăng từ khoảng 2 triệu tấn/năm trong hai năm qua.

Một nhà nhập khẩu ở Quảng Đông đang tìm mua gạo tấm từ Thái Lan, trong khi những nhà nhập khẩu khác gần đây đã mua gạo tấm của Ấn Độ để làm thức ăn chăn nuôi.

"Nhu cầu đối với gạo tấm của Ấn Độ đã tăng lên do giá ngô cao hơn. Các nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi đang cố gắng thay thế ngô bằng gạo", ông B.V. Krishna Rao, chủ tịch Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo của Ấn Độ, chia sẻ với Reuters.

Giá gạo 100% tấm của Ấn Độ đã tăng lên 320 USD/tấn trong tháng này từ mức 290 USD trong tháng 2, ông cho biết thêm.

Các nhà sản xuất thức ăn chăn nuôi ở Thái Lan cũng đang xem xét sử dụng nhiều gạo tấm hơn để thay thế ngô, đẩy giá gạo nội tăng cao trên cả nước, theo các thương nhân có trụ sở tại Bangkok.

"Nhu cầu đối với gạo chất lượng thấp từ ngành sản xuất thức ăn chăn nuôi của Thái Lan đang tăng lên đáng kể. Trên thực tế, phần lớn gạo tấm của Thái Lan có khả năng được tiêu thụ ở thị trường nội địa", một thương nhân ở Bangkok nói.

Chủ tịch danh dự Chookiat Ophaswongse của Hiệp hội các nhà xuất khẩu gạo Thái Lan nhận định: Giá gạo toàn cầu có thể tăng hơn nữa trong quý II nếu người tiêu dùng lúa mì ở Ấn Độ - nước sử dụng gạo lớn thứ hai sau Trung Quốc - chuyển sang dùng gạo do giá lúa mì trong nước cao kỷ lục, điều này sẽ đẩy nhanh bất kỳ sự sụt giảm nào trong tồn kho gạo.

Trong khi tồn kho gạo toàn cầu được thiết lập để đạt kỷ lục 190 triệu tấn trong năm nay, theo Bộ Nông nghiệp Hoa Kỳ, sản lượng gạo toàn cầu dự kiến ​​sẽ vượt mức tiêu thụ thế giới dưới 5 triệu tấn vào năm 2022, vì vậy nhu cầu trên toàn thế giới sẽ tăng đột biến, nhanh chóng bắt đầu làm cạn kiệt hàng tồn kho.

Đổi lại, giá gạo tăng sẽ làm gia tăng lo lắng về an ninh lương thực cho một số quốc gia nghèo nhất là ở khu vực châu Phi và châu Á, nơi hàng triệu người sống dựa vào nguồn lương thực sẵn có với giá rẻ.

Tham khảo: Reuters