Những lời hứa tranh cử của ông Trump về đâu sau 4 năm?

Tổ chức kiểm tra độc lập Politifact đã tổng kết lại 100 lời hứa của Tổng thống Trump trong chiến dịch tranh cử từ năm 2016. Kết quả cho thấy ông Trump đã thực hiện được 44% trong số đó bao gồm việc hoàn thành toàn bộ hoặc một phần, 5% hiện đang đình trệ và còn 49% lời hứa vẫn chưa được thực hiện.

“Tôi không lùi bước trước những lời hứa của mình. Tôi đã giữ lời", ông Trump khẳng định trong video phát tại Hội nghị Quốc gia của Đảng Cộng hòa hồi tháng 8.

Cắt giảm thuế

Trong đợt tranh cử 4 năm trước, ông Trump đã hứa sẽ giảm thuế doanh nghiệp và thuế thu nhập cho người dân. “Một lá phiếu dành cho tôi cũng sẽ là lá phiếu ủng hộ cho việc cắt giảm thuế lớn cho tầng lớp trung lưu, giảm các quy định và ủng hộ thương mại công bằng”, ông Trump khẳng định tại cuộc vận động cử tri ở Bullhead, Arizona vào tháng 10/2016.

Chính sách thuế được đảng Cộng hòa đề xuất và thông qua vào tháng 12/2017 đã giúp Trump hoàn thành được lời hứa này. Tuy nhiên thay vì giảm thuế doanh nghiệp từ 35% xuống 15%, ông Trump đã phải thỏa hiệp và chấp nhận mức giảm 21%.

Theo Nhà Trắng, kể từ năm 2018, một gia đình 4 người ở Mỹ thu nhập được 73.000 USD/năm sẽ được giảm thuế 2.000 USD. Tuy nhiên đó chỉ là một phần nhỏ so với tiền thuế được giảm của các doanh nghiệp, ước tính khoảng 1.500 tỷ USD trong 10 năm. Bởi vậy phía Đảng Dân chủ đã chỉ trích chính sách này của Trump càng làm trầm trọng thêm tình trạng bất bình đẳng ở Mỹ khi chỉ mang lợi về cho người giàu.

“Nước Mỹ trên hết”

4 năm trước, ứng viên Donald Trump đã nhận được rất nhiều ủng hộ với lời hứa American First (nước Mỹ trên hết). Tuy nhiên để thực hiện chính sách đối ngoại mới, Mỹ đã rút lui khỏi hàng loạt cơ chế đa phương khiến vai trò lãnh đạo của Mỹ trên thế giới bị giảm sút.

Mỹ đã rời khỏi Hiệp định Khí hậu Paris, Thỏa thuận hạt nhân Iran và Đối tác Xuyên Thái Bình Dương đồng thời đám phán lại NAFTA với hai nước láng giềng Mexico và Canada để thiết lập thỏa thuận thương mại USMCA mới.

Thắt chặt người nhập cư

Một trong những tuyên bố nổi bật nhất của ông Trump vào năm 2016 đó là xây dựng bức tường dọc biên giới Mỹ - Mexico để ngăn chặn dòng người vượt biên nhưng do Mexico trả tiền.

Tuy nhiên Mexico đã bác bỏ việc trả tiền cho bức tường này và mọi chi phí dự án, ước tính lên đến 11 tỷ USD do Mỹ chi trả lấy từ ngân sách của Lầu Năm Góc. Tính đến cuối tháng 5/2020, khoảng 312km đã được xây dựng nhưng chủ yếu là sửa chữa bức tường có sẵn và 4,8km được xây mới hoàn toàn.

Thay đổi cơ quan tư pháp

Chỉ trong nhiệm kỳ đầu tiên, ông Trump đã hoàn thành lời hứa bố nhiệm 3 thẩm phán thuộc phe bảo thủ Neil Gorsuch, Brett Kavanaugh và Amy Coney Barrett. Trong khi đó các người tiền nhiệm như Barack Obama, George W. Bush và Bill Clinton chỉ có 2 cơ hội để bổ nhiệm thẩm phấn trong 8 năm cầm quyền.

Theo CBC, thành công của ông Trump một phần đến từ hoàn cảnh khách quan sau cái chết của thẩm phán Ruth Bader Ginsberg hôm 18/9 vừa qua. Tuy nhiên việc bổ nhiệm bà Amy Coney Barrett chỉ một tuần trước khi cuộc bầu cử diễn ra đã vấp phải nhiều phản đối. Với 6 trên 9 thẩm phán, hiện phe bảo thủ đang chiếm ưu thế tại Tòa án Tối cao.

Những lời hứa còn dang dở

Cam kết hủy bỏ và thay thế Đạo luật Bảo vệ Bệnh nhân và Chăm sóc Sức khỏe Hợp túi tiền (ACA) hay còn gọi là Obamacare đã không được hoàn thành sau nhiệm kỳ của tổng thống Trump. Tuy nhiên ông Trump vẫn cố gắng loại bỏ từng phần của đạo luật bao gồm thời gian đăng ký bị rút ngắn, cắt bỏ một số trợ cấp.

Trong tháng 11 Tòa án Tối cao dự kiến sẽ đưa ra phán quyết đối với Obamacare. Đạo luật này là nỗ lực của cựu Tổng thống Barack Obama nhằm mở rộng dịch vụ y tế cho khoảng 15% dân số không được bảo hiểm của Mỹ.

Ngoài ra lời hứa xóa nợ quốc gia của tổng thống Trump cũng không có nhiều tiến triển sau 4 năm. Ông Trump đã từng hứa sẽ xóa nợ quốc gia trị giá 19 tỷ USD của Mỹ trong thời gian 8 năm. Tuy nhiên chỉ sau nhiệm kỳ đầu tiên, nợ quốc gia của Mỹ đã tăng hơn 1/3 và chạm mức 27 tỷ USD tính đến tháng 10. Trong bối cảnh kinh tế khủng hoảng do đại dịch Covid-19, giới chuyên gia dự đoán nợ quốc gia của Mỹ sẽ còn tăng cao kỷ lục.