Nông dân xót xa bởi giá bơ 'rớt thảm' dù đang mùa thu hoạch
Hiện nay người nông dân đang đứng trước không ít khó khăn vì giá bơ booth trượt dốc chỉ còn 5.000 đồng/kg, thậm chí không có người mua dù đang vào mùa thu hoạch.
Trước đây, giá bơ booth cao, có khi lên đến 100.000/kg. Thế nhưng, từ đầu tháng 9/2020 đến nay, giá bơ booth tại Đắk Lắk “tụt dốc” thê thảm.
Ông Bành Việt Tùng, trú tại xã Ea Kpam, huyện Cư M’gar, tỉnh Đắk Lắk đã đầu tư, trồng khoảng 3ha bơ booth. Với diện tích này, năm 2015 gia đình ông thu được 15 tấn bơ booth, bán với giá 60.000 đồng/kg. Tuy nhiên, nhiều năm trở lại đây, thời tiết khắc nghiệt nên toàn bộ diện tích bơ này bị mất mùa liên tiếp. Không chỉ vậy, giá bơ booth cũng ngày càng giảm dần. Vào vụ thu hoạch năm 2019, bơ booth có giá trung bình từ 15-20.0000 đồng/kg nhưng hiện tại chỉ còn 5.000 đồng/kg đối với bơ booth có mẫu mã đẹp.
Tương tự như trường hợp của bà Nguyễn Thị Gác (thị trấn Quảng Phú, huyện Cư M’Gar, Đắk Lắk), bà buồn rầu vì đầu tháng 9, thương lái vào nhẩm tính vườn bơ booth của bà ước đạt khoảng 7-8 tạ quả nên trả giá 3 triệu đồng. Thấy rẻ, bà Gác không đồng ý bán. Nào ngờ, giá bơ ngày càng giảm, thương lái thì chẳng thấy đâu còn vườn bơ của bà ngày càng rụng dần vì chín.
Theo bà Gác, năm trước, bơ xấu cũng bán được 5 - 6.000/kg mà không có để bán. Năm nay, bơ loại 1 chỉ có giá 5.000 đồng/kg nhưng cũng chẳng có thương lái nào đến hỏi mua.
Hiện Đắk Lắk đang vào mùa bơ booth (từ tháng 9 đến tháng 11), nhưng nhiều vườn không có thương lái mua bơ nên dân đành bỏ mặc cho quả rụng đầy gốc.
Nhiều vườn bơ tại xã Ea Kao, Buôn Ma Thuột gần như bị người dân “bỏ mặc”. Bơ bắt đầu chín nhưng vắng chủ, quả bơ rụng thối, hỏng lăn lóc đầy vườn, rẫy. Một số hộ thì nhặt hạt bơ để bán, còn vỏ và thịt bơ vun vào gốc cây để làm phân bón.
Ông Lê Văn Hưng, Giám đốc Công ty TNHH MTV TMDV Bơ Mnông (TP Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông) cho biết, một trong những nguyên nhân chính là do nông dân trồng quá nhiều, trong khi đó các yếu tố bảo đảm đầu ra không có, chủ yếu bỏ không cho thương lái. Chính vì thế, khi cung vượt cầu, tất yếu sẽ đẩy giá xuống.
Cũng theo ông Hưng, những năm trước đây, khi giống cây bơ booth còn khan hiếm, người nông dân phải đi mua giống ở các đại lý nhưng từ khi giống cây này được người dân lai ghép dễ dàng thì bắt đầu xuất hiện tình trạng trồng tràn lan, không theo quy hoạch.
Bơ booth so với các loại bơ khác có những ưu điểm như thời gian già treo quả trên cây kéo dài. Từ khi hái xuống đến lúc chín khoảng 5 đến 10 ngày, vỏ quả khá dày và cứng, tạo thuận lợi cho việc vận chuyển đi xa tiêu thụ nên rất được ưa chuộng.
Ông Trịnh Xuân Mười - được mệnh danh là “Vua bơ” ở Đắk Lắk nói riêng, Tây Nguyên nói chung (trú tại thôn 9, xã Hòa Thắng, TP Buôn Ma Thuột, tỉnh Đắk Lắk) cho hay, để tránh tình trạng giá bơ booth giảm giá không phanh như hiện nay, người dân nên thành lập các hợp tác xã liên minh bơ và báo cáo cho các ban ngành địa phương để kết nối với các doanh nghiệp, đối tác khảo sát, sản xuất bơ theo từng vùng chuyên canh, phát triển cây bơ theo hướng bền vững.
Để làm được điều này, trước hết người dân cần lựa chọn loại dòng bơ mà thị trường trong nước và trên thế giới ưa chuộng và có nhu cầu tiêu thụ nhiều. Mặt khác, người nông dân cần đồng lòng, đoàn kết cùng với các doanh nghiệp để tìm các đối tác, doanh nghiệp ký hợp đồng xuất khẩu bơ thì chắc chắn sẽ không bị động trong việc tìm đầu ra như hiện nay.
Ông Nguyễn Hắc Hiển, Phó Chi cục trưởng chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật tỉnh Đắk Lắk cho hay, hiện tổng diện tích cây bơ trên địa bàn tỉnh Đắk Lắk khoảng gần 7.000 ha. Trong khi đó, định hướng chung của tỉnh Đắk Lắk đến năm 2030 có khoảng 6.000 ha trồng bơ (nói chung các loại bơ).
Ngoài việc thực hiện kết nối thị trường, xúc tiến thương mại, giới thiệu các mặt hàng thế mạnh trên địa bàn với tỉnh khác để hỗ trợ nông dân tìm đầu ra cho các sản phẩm nông nghiệp, lãnh đạo UBND tỉnh Đắk Lắk, lãnh đạo Sở NN&PTNT đang xúc tiến để thu hút đầu tư, thành lập nhà máy chế biến sâu nhằm đa dạng mặt hàng các loại quả, trong đó có quả bơ.
Chia sẻ với báo chí, lãnh đạo Chi cục Trồng trọt và Bảo vệ thực vật Đắk Lắk cho biết: “Vấn đề bơ booth xuống giá có thể chỉ là tạm thời. Hiện, lãnh đạo tỉnh, lãnh đạo Sở NN&PTNT xác định, bơ là một cây trồng có thế mạnh, chủ lực của tỉnh nên bà con không nên quá lo lắng mà chặt bỏ cây bơ, chuyển sang cây trồng khác”.
Hoàng MaiCông ty CP Vận tải đường sắt cho biết tổ chức chạy tăng cường thêm nhiều chuyến tàu tuyến Bắc - Nam phục vụ người dân về quê, đón tết Nguyên đán 2025.