Phát huy thế mạnh không gian văn hóa để phát triển kinh tế Thủ đô
Hà Nội đang bước vào một giai đoạn mới, khi văn hóa không chỉ là nền tảng tinh thần, mà còn trở thành động lực phát triển kinh tế.
Hà Nội có nhiều thế mạnh để phát triển công nghiệp văn hóa với 6.489 di tích lịch sử văn hóa, 1.793 di sản văn hóa phi vật thể, 1.350 làng nghề và làng có nghề, có nhiều các nhà khoa học, hội tụ nhiều nghệ nhân giỏi, thợ lành nghề, cộng đồng sáng tạo trên lĩnh vực văn hóa... Đây là những tiềm năng lớn, tiền đề quan trọng tạo điều kiện thuận lợi cho Hà Nội phát triển ngành công nghiệp văn hóa Thủ đô.

Hà Nội ưu tiên thành lập khu phát triển thương mại và văn hóa tại các tuyến phố, làng nghề. Ảnh: Internet
Trong thời gian qua, Hà Nội đã hình thành một số khu vực, không gian tuyến phố nghề, làng nghề gắn với truyền thống lịch sử, văn hóa phục vụ du khách. Tuy nhiên, việc phát triển các mô hình kinh tế đặc trưng của đô thị như kinh tế đêm, kinh tế chia sẻ... còn mang tính tự phát, nhiều bất cập hạn chế; việc khai thác còn khiêm tốn, hiệu quả chưa cao, chưa thể hiện rõ bản sắc của từng địa phương.
Trước yêu cầu cấp thiết về phát triển công nghiệp văn hóa, vừa qua HĐND thành phố Hà Nội đã ban hành Nghị quyết về khu phát triển thương mại và văn hóa. Theo đó, khu phát triển thương mại và văn hóa là một không gian chức năng được thành lập tại khu phố, tuyến phố, làng nghề, điểm dân cư nông thôn hiện hữu để huy động nguồn lực xã hội cho đầu tư phát triển các hoạt động thương mại, văn hóa, du lịch, bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa, tạo động lực hình thành hệ sinh thái sáng tạo.
Theo PGS.TS Bùi Thị An (Đại biểu Quốc hội khóa XIII, Chủ tịch Hội Nữ trí thức Hà Nội), văn hóa là hồn cốt của dân tộc Việt. Vì vậy phải được bảo tồn, duy tu, quảng bá và phát triển. Và việc thành lập các khu phát triển thương mại và văn hóa là giải pháp tối ưu nhằm huy động nguồn lực xã hội để thực hiện mục tiêu này.
Thời gian qua, Hà Nội đã và đang tập trung triển khai nhiều chương trình, kế hoạch, giải pháp… nhằm quảng bá văn hóa cả ở trong nước và quốc tế. Việc thành lập các khu phát triển thương mại và văn hóa sẽ phát huy được lợi thế so sánh, tiềm năng, thế mạnh về văn hóa của Hà Nội. Nhờ vậy, Hà Nội sẽ có thêm nhiều thuận lợi để phát triển các sản phẩm OCOP, sản phẩm làng nghề. Hoạt động du lịch được tập trung hơn, không còn tản mạn, vừa góp phần quảng bá hình ảnh, vừa đem lại hiệu quả kinh tế. Từ đó góp phần phát triển du lịch, phát huy giá trị văn hóa, thúc đẩy hoạt động thương mại bảo tồn các ngành, nghề truyền thống…
Hiện nay có nhiều khu, mô hình giới thiệu làng nghề truyền thống tại Hà Nội ấn tượng, như làng Bát Tràng, cộng đồng dần cư quy tụ lại và phát triển văn hóa để tạo nguồn thu lớn hơn, tạo giá trị lớn hơn trong cộng đồng.
Làng gốm Bát Tràng đã trở thành biểu tượng văn hóa nghề truyền thống của Hà Nội và là niềm tự hào của người dân Hà thành. Bát Tràng cũng được biết đến với hệ thống di sản văn hóa vật thể và phi vật thể có giá trị, 4 di tích lịch sử văn hóa, kiến trúc có giá trị như: Đình Bát Tràng, đền Mẫu, chùa Kim Trúc, Văn Chỉ Bát Tràng... Cho đến ngày nay, nhờ sự năng động sáng tạo không ngừng của những người thợ gốm trên nền tảng văn hóa Việt để trở thành một làng nghề tỷ phú của người Hà Nội...
Hoặc như Vinhomes Ocean Park thường tổ chức sự kiện nghệ thuật, ngoài việc bán vé thì cộng đồng dân cư cũng được hưởng lợi... Đó là những hoạt động nhỏ lẻ ban đầu, cần thực hiện đồng bộ, có sự kết nối và tạo cơ chế để phát triển khu thương mại và văn hóa. Trong quá trình thực hiện mô hình chính quyền địa phương hai cấp, các địa phương có thể tập hợp các cơ sở lại để đưa vào hoạt động phù hợp thực tiễn nhằm khai thác tối ưu các lợi thế về văn hóa, từ đó tăng nguồn thu cho cộng đồng.
Minh An
Ngày 15/8 tới đây, Quảng Ninh sẽ tổ chức chương trình công bố Di sản văn hoá thế giới đối với Quần thể di tích và danh thắng Yên Tử - Vĩnh Nghiêm - Côn Sơn, Kiếp Bạc.