"Phát minh 2.000 độ C" của Thụy Sĩ có thể rung chuyển ngành công nghiệp thép toàn cầu

Công ty Panatere có trụ sở tại bang Jura, Thụy Sĩ vừa trình làng hai lò nung năng lượng mặt trời đầu tiên trên thế giới tại La Chaux-de-Fonds, bang Neuchâtel, nơi sẽ sản xuất thép tái chế hoàn toàn. Công ty gọi đây là một dự án “bền vững tuần hoàn thực sự”, Swissinfo thông tin ngày 4/10/2025.

Phát minh này đánh dấu một bước tiến đáng kể trong hành trình sản xuất xanh cho ngành công nghiệp thép toàn cầu - lĩnh vực vốn thải ra khoảng 3,6 đến 3,7 tỷ tấn CO2 mỗi năm, chiếm khoảng 7-9% tổng lượng khí thải nhà kính toàn cầu.

Dự án được khởi động vào ngày 3/10/2025 tại La Chaux-de-Fonds nhằm hướng đến mục tiêu cách mạng hóa phương pháp tái chế thép phế liệu chất lượng cao. Thanh thép năng lượng mặt trời đầu tiên sẽ được trưng bày tại Bảo tàng Đồng hồ Quốc tế ở La Chaux-de-Fonds.

"Chúng tôi thực sự quan tâm đến việc tái chế các nguồn tài nguyên quý giá của mình. Chúng tôi muốn giữ lại phế liệu kim loại từ các nhà máy và tái chế tại địa phương", Giám đốc điều hành Panatere, Raphaël Broye, phát biểu với hãng thông tấn Keystone-SDA.

Hiện có 54 lò năng lượng mặt trời trên toàn thế giới, nhưng 2 lò được khánh thành ngày 3/10 là 2 lò đầu tiên tái chế phế liệu kim loại.

Panatere giải thích rằng sự đổi mới này là lời giải cho những thách thức về tính bền vững. Hàng năm, Thụy Sĩ nhập khẩu 140.000 tấn thép không gỉ, bao gồm 15.800 tấn cho ngành chế tạo đồng hồ và 6.500 tấn cho ngành y tế.

Điều kỳ diệu nào tạo nên lò nung năng lượng mặt trời của Panatere?

Cốt lõi của cải tiến này nằm ở khả năng sử dụng tia mặt trời để đạt được nhiệt độ cực cao, đủ sức làm tan chảy thép không gỉ mà hoàn toàn không cần sử dụng nhiên liệu hóa thạch.

Lò nung sử dụng 500 gương lõm và một kính ngắm rộng 145 mét vuông để hội tụ tia nắng mặt trời và đạt nhiệt độ lên tới 2.000°C. Với công nghệ này, kim loại có thể được nấu chảy trong 1,5 giờ, hoàn toàn không phát thải CO2.

Lò nung năng lượng mặt trời của Panatere không chỉ là một kỳ quan công nghệ, nó còn đại diện cho tầm nhìn về một tương lai bền vững hơn.

Đến năm 2028, Panatere dự kiến vận hành một nhà máy quy mô lớn, có khả năng sản xuất tới 1.000 tấn thép tái chế mỗi năm chỉ bằng năng lượng mặt trời.

Dự án này cũng mở đường cho sự phát triển trong tương lai của một trung tâm năng lượng mặt trời để xử lý các kim loại chiến lược.

Tác động môi trường của sáng kiến này là rất đáng kể. Việc sản xuất 1kg thép tái chế thông thường thường thải ra khoảng 7kg CO2. Tuy nhiên, phát minh đột phá của Panatere có thể giảm lượng khí thải xuống dưới 0,05kg trên mỗi đơn vị thép, giảm lượng khí thải carbon đáng kể so với các phương pháp truyền thống.

Việc phát triển lò nung năng lượng mặt trời này là kết quả của những nỗ lực hợp tác giữa Panatere, Trường Haute Ecole Arc Ingénierie và Đại học Franche-Comté.