Phạt nặng nếu vi phạm trong lĩnh vực văn hóa, quảng cáo

Sự cần thiết ban hành Nghị định

Chính phủ đã ban hành Nghị định số 45/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực du lịch và Nghị định 46/2019/NĐ-CP quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực thể thao là hai lĩnh vực được tách ra từ Nghị định số 158/2013/NĐ-CP.

Ảnh minh họa (Bảo Thoa)

Như vậy, Nghị định 158/2013/NĐ-CP chỉ còn quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo, hơn nữa Nghị định này đã được sửa đổi, bổ sung một lần bằng Nghị định số 28/2017/NĐ-CP. Do vậy, việc thực thi Nghị định trên thực tế gặp không ít khó khăn do các quy định về xử phạt và thẩm quyền xử phạt vi phạm hành chính còn nằm rải rác tại 2 Nghị định; trong quá trình lập biên bản, ra quyết định xử phạt cũng gặp không ít khó khăn do việc dẫn chiếu hành vi quy định tại 2 Nghị định. Mặt khác, tổ chức bị xử phạt chưa được quy định cụ thể theo quy định của pháp luật về xử lý vi phạm hành chính.

Theo Tờ trình “Về việc ban hành Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo” của Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch gửi Chính phủ nêu rõ, một số văn bản quy phạm pháp luật mới ban hành cần có sự bổ sung, điều chỉnh các hành vi mới để có chế tài áp dụng khi xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo. Đồng thời, bãi bỏ những hành vi không còn phù hợp với quy định nội dung đã thay đổi như sản xuất phim không còn là ngành nghề kinh doanh có điều kiện theo quy định của Luật Đầu tư, số người được phép phục vụ trong phòng karaoke,...
Ngoài ra, một số hành vi vi phạm quy định chưa rõ ràng, khó áp dụng trong thực tế hoặc còn bỏ lọt hành vi vi phạm hành chính chưa có chế tài để áp dụng như thành lập văn phòng đại diện của cơ sở điện ảnh; quy định về tỉ lệ chiếu phim Việt Nam, thời gian chiếu phim cho trẻ em tại rạp, chiếu phim đã được phân loại phim có sử dụng hình ảnh diễn viên sử dụng thuốc lá tại rạp,...

Trong 2 Nghị định đã ban hành, có một số hành vi vi phạm có mức phạt tiền còn chưa tương xứng dẫn đến tình trạng chủ thể hành vi sẵn sàng thực hiện hành vi vi phạm vì lợi nhuận mang lại nhiều hơn số tiền bị xử phạt. Ví dụ, hành vi lợi dụng hoạt động lên đồng, xem bói, gọi hồn, xin xăm, xóc thẻ, yểm bùa, phù chú, truyền bá sấm trạng và các hình thức tương tự khác để trục lợi chỉ có khung phạt tiền từ 3.000.000 đồng đến 5.000.000 đồng; hành vi quảng cáo những mặt hàng mà pháp luật cấm không được quảng cáo, hành vi vi phạm quy định cấm trong lĩnh vực di sản văn hóa, quảng cáo,..

Một số hành vi đã được quy định tại các Nghị định xử phạt trong lĩnh vực khác, tuy nhiên, thanh tra chuyên ngành văn hóa, thể thao và du lịch không có thẩm quyền xử phạt dẫn đến trật tự quản lý nhà nước trong lĩnh vực văn hóa bị xâm hại, cần phải được quy định tại dự thảo Nghị định này nhằm bảo đảm hiệu lực, hiệu quả trong quản lý nhà nước của ngành Văn hóa, thể thao, du lịch như các hành vi quy định về độ ồn, quy định về đổi tiền lẻ…

Nghị định đã bãi bỏ một số văn bản đã hết hiệu lực về mặt thực tế song trên hệ thống văn bản quy phạm pháp luật vẫn được liệt kê đang còn hiệu lực do chưa có văn bản của cơ quan có thẩm quyền bãi bỏ.

Những nội dung nổi bật trong dự thảo Nghị định

Để khắc phục kịp thời những khó khăn, bất cập trên, việc ban hành Nghị định quy định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực văn hóa và quảng cáo là cần thiết nhằm tăng cường hiệu quả thực thi các quy định của pháp luật về văn hóa, quảng cáo nói riêng và hệ thống pháp luật nói chung, đồng thời bảo đảm phù hợp với sự phát triển khách quan của thực tiễn…

Theo Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở Ninh Thị Thu Hương, những quy định tại dự thảo Nghị định cho thấy đã được xây dựng trên cơ sở rà soát cụ thể các hành vi vi phạm cụ thể, đưa ra mức xử phạt phù hợp với thực tế. Trên thực tế, có những hành vi vi phạm nếu đưa ra mức phạt cao quá sẽ không thực hiện được, hoặc thấp quá sẽ không có tính răn đe, do vậy cần rà soát kỹ càng để nâng cao tính khả thi. Dự thảo Nghị định cũng cho thấy Ban soạn thảo đã cân nhắc việc khắc phục tình trạng một số cá nhân, tổ chức cố tình vi phạm vì lợi nhuận, do mức phạt quá thấp so với mối lợi mang đến, chẳng hạn như quảng cáo thuốc lá, rượu trên 15 độ hay các hành vi lợi dụng lễ hội, mê tín dị đoan để trục lợi…

Dự thảo Nghị định quy định 18 biện pháp khắc phục hậu quả, gồm: Buộc khôi phục lại tình trạng ban đầu; buộc tháo dỡ công trình, phần công trình xây dựng không có phép hoặc xây dựng không đúng với giấy phép; buộc tiêu hủy tang vật vi phạm; buộc cải chính thông tin sai sự thật hoặc gây nhầm lẫn; buộc loại bỏ yếu tố vi phạm trên hàng hóa, dịch vụ quảng cáo; buộc thu hồi sản phẩm, hàng hóa vi phạm; buộc nộp lại số lợi bất hợp pháp có được do thực hiện hành vi vi phạm hành chính; buộc trả lại đất đã lấn chiếm hoặc chấm dứt việc sử dụng trái phép di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, công trình văn hóa, nghệ thuật; buộc trả lại tài nguyên thông tin đã đánh tráo hoặc chiếm dụng; buộc tháo gỡ, tháo dỡ hoặc xóa quảng cáo; buộc xin lỗi tổ chức, cá nhân; buộc hoàn lại số tiền có được do thực hiện hành vi vi phạm; buộc dỡ bỏ tác phẩm vi phạm dưới hình thức điện tử, trên môi trường mạng và kỹ thuật số; buộc thu hồi danh hiệu, giải thưởng trao cho cá nhân đoạt giải cuộc thi người đẹp, người mẫu; giấy chứng nhận đủ điều kiện kinh doanh giám định cổ vật; giấy chứng nhận đủ điều kiện hành nghề tu bổ di tích; chứng chỉ hành nghề tu bổ di tích; giấy phép đủ điều kiện kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường; buộc dừng kinh doanh trò chơi điện tử, dịch vụ vũ trường không bảo đảm khoảng cách theo quy định; buộc dừng hoạt động đối với triển lãm, trại sáng tác, cuộc thi, liên hoan, tổ chức lễ hội, cơ sở phổ biến phim, văn phòng đại diện của cơ sở điện ảnh, cơ sở kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường, cơ sở, chi nhánh văn hóa nước ngoài tại Việt Nam; buộc phải đáp ứng cơ sở vật chất, trang thiết bị đối với phòng chiếu phim có sử dụng hiệu ứng đặc biệt tác động đến người xem phim; buộc chấm dứt hoạt động của thư viện.

Dự thảo quy định nêu rõ về các hành vi vi phạm hành chính, hình thức xử phạt và biện pháp khắc phục hậu quả trong lĩnh vực văn hóa, gồm các hành vi vi phạm về điện ảnh; nghệ thuật biểu diễn; tổ chức lễ hội, kinh doanh dịch vụ karaoke, dịch vụ vũ trường, hoạt động văn hóa và kinh doanh dịch vụ văn hóa công cộng; mỹ thuật, nhiếp ảnh và triển lãm; di sản văn hóa và công trình văn hóa, nghệ thuật; thư viện và các hành vi vi phạm khác.

Trong lĩnh vực quảng cáo, dự thảo Nghị định quy định xử phạt với các hành vi vi phạm về những quy định chung trong lĩnh vực quảng cáo; vi phạm về quảng cáo trên báo chí, sản phẩm in, phương tiện điện tử, thiết bị đầu cuối và các thiết bị viễn thông khác; vi phạm về quảng cáo trên các phương tiện quảng cáo; vi phạm về quảng cáo sản phẩm, hàng hóa, dịch vụ đặc biệt.