Phát triển kinh tế tập thể, HTX trong giai đoạn mới

Tham dự Hội nghị, có các đồng chí: Lê Quốc Minh - Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam; Lê Hải Bình - Ủy viên dự khuyết Trung ương Đảng, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương; Nguyễn Ngọc Bảo - Bí thư Đảng đoàn, Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam, Phó Trưởng Ban Chỉ đạo đổi mới, phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã; Bùi Trường Giang - Phó Chủ tịch kiêm Tổng Thư ký Hội đồng Lý luận Trung ương; Nguyễn Khắc Lịch - Cục trưởng Cục chuyển đổi số quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông).

Ngoài ra, Hội nghị còn có sự tham gia của gần 200 đại biểu là đại diện lãnh đạo các Bộ, ban ngành, đại diện các cơ quan báo chí Trung ương và Hà Nội. Đặc biệt, có sự tham gia của đại diện các hợp tác xã (HTX) tiêu biểu trên cả nước, như: Liên hiệp HTX Thương mại Thành phố Hồ Chí Minh - Saigon Co.op; HTX dịch vụ nông nghiệp tổng hợp Sunfood Đà Lạt (Đà Lạt); HTX Nông nghiệp Ái Nghĩa (Quảng Nam); HTX Rạch Gầm (Tiền Giang); HTX Nông nghiệp Sông Hồng (Hà Nội); HTX Công nghệ thông tin Huế (Thừa Thiên Huế); HTX Sinh Dược (Ninh Bình); HTX Mì gạo Hùng Lô (Phú Thọ); HTX Dịch vụ nông nghiệp Nhân Lý (Vĩnh Phúc);…

Phát triển kinh tế tập thể là xu thế tất yếu

Phát biểu tại Hội nghị, đại diện Liên minh Hợp tác xã Việt Nam cho biết, Hội nghị "Tuyên truyền về phát triển kinh tế tập thể, hợp tác xã trong giai đoạn mới" là một hoạt động thiết thực nhằm đẩy mạnh thông tin, tuyên truyền về phát triển kinh tế tập thể, HTX trong giai đoạn mới theo nội dung Nghị quyết số 20-NQ/TW ngày 16/6/2022, Hội nghị lần thứ 5 Ban Chấp hành Trung ương Đảng khóa XIII về tiếp tục đổi mới, phát triển và nâng cao hiệu quả kinh tế tập thể trong giai đoạn mới; Kế hoạch số 10-KH/TW ngày 23/8/2022 của Bộ Chính trị thực hiện Nghị quyết số 20-NQ/TW và Chương trình phối hợp số 178/CTPH-BTGTW-LMHTXVN ngày 5/4/2022 về tuyên truyền phát triển kinh tế tập thể, HTX giai đoạn 2021 - 2025.

Phát biểu tại Hội nghị, đồng chí Lê Hải Bình, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, đã khẳng định: Sự ra đời, tồn tại, phát triển kinh tế tập thể, kinh tế HTX là tất yếu khách quan. Bác Hồ là người đã đưa những quan điểm về HTX vào Việt Nam. Người đã kế thừa những lý luận và thực tiễn về HTX của thế giới, của Chủ nghĩa Mác - Lênin và phát triển một cách sáng tạo trong điều kiện cụ thể của đất nước. Đảng ta từ rất sớm nhận rõ sự cần thiết của kinh tế HTX đối với sự phát triển của đất nước. Phát triển kinh tế tập thể là xu thế tất yếu của Việt Nam trong bối cảnh hội nhập quốc tế, phù hợp kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa; xuất phát từ nhu cầu thiết thực, bảo vệ lợi ích và tạo điều kiện cho thành viên sản xuất, kinh doanh hiệu quả, phát triển bền vững…

Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương Lê Hải Bình đánh giá: Trải qua quá trình phát triển, đặc biệt là sau gần 3 năm chịu ảnh hưởng nặng nề từ đại dịch COVID-19, đến nay, khu vực kinh tế tập thể, HTX nhìn chung đã phục hồi và phát triển sản xuất, kinh doanh, góp phần ổn định kinh tế vĩ mô, tăng trưởng kinh tế, bảo đảm an sinh, thực hiện tiến bộ, công bằng xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh của đất nước… Trong xu thế hội nhập và phát triển hiện nay, tập trung cho phát triển kinh tế tập thể, HTX luôn là sự lựa chọn đúng đắn, thiết thực.

Đồng chí Lê Quốc Minh, Ủy viên Trung ương Đảng, Tổng Biên tập báo Nhân Dân, Phó Trưởng Ban Tuyên giáo Trung ương, Chủ tịch Hội Nhà báo Việt Nam, đã phát biểu nêu rõ: Trong nhiều năm qua, các cơ quan báo chí, truyền thông đã góp phần thực hiện hiệu quả công tác tuyên truyền sâu rộng chủ trương, đường lối, chính sách pháp luật về phát triển kinh tế tập thể, nâng cao nhận thức của nhân dân về vai trò quan trọng của kinh tế tập thể, HTX trong xây dựng và phát triển đất nước. Báo chí đã có những bài viết ghi nhận những cách làm hay, điển hình tiên tiến trong phát triển kinh tế tập thể, HTX; đồng thời, phản ánh nhiều bất cập, nhận diện những khó khăn, góp phần tham mưu, tháo gỡ những vướng mắc trong quá trình phát triển kinh tế tập thể, HTX.

Đồng chí Lê Quốc Minh cho rằng, trong bối cảnh Việt Nam đang hội nhập quốc tế rộng rãi, tham gia sâu vào các diễn đàn kinh tế đa phương, các hiệp định thương mại toàn cầu, báo chí cần đẩy mạnh công tác cung cấp thông tin thị trường thế giới, làm rõ các vấn đề luật pháp quốc tế, phân tích ưu nhược điểm của các hiệp định thương mại, kết nối cung cầu, thúc đẩy xuất khẩu, giúp hàng hóa của các HTX tiếp cận được các thị trường lớn. Nhờ thông tin báo chí, nhiều HTX đã bước đầu tận dụng được cơ hội từ EVFTA và các FTA khác mang lại, mở ra con đường đưa sản phẩm Việt Nam đến EU và nhiều thị trường quan trọng của thế giới.

Theo đồng chí Lê Quốc Minh, các cơ quan báo chí cũng cần đi sâu, phản ánh trung thực, đồng thời đề xuất giải pháp tháo gỡ. Từ những vấn đề lớn như nhận thức chung, hạ tầng pháp lý, nguồn nhân lực, điều kiện cơ sở vật chất, điều kiện tài chính, chính sách tín dụng, chính sách ưu đãi về thuế, về đất đai, chính sách hỗ trợ về khoa học công nghệ… đến những bất cập cụ thể trong triển khai Luật HTX; vấn đề về điều kiện cấp vốn, khó khăn trong tiếp cận, xúc tiến thương mại, đầu tư, chương trình hỗ trợ; thiếu sót trong tổ chức, quản lý HTX; những vất vả, lo toan tìm đầu ra cho sản phẩm v.v... đều cần được báo chí thông tin, phân tích khách quan, trung thực, từ đó giúp các cấp, các ngành có thêm cơ sở nghiên cứu, giải quyết.

Báo chí cũng cần lên tiếng đấu tranh, phản bác những luận điệu sai trái, xuyên tạc, phủ nhận, đòi xóa bỏ mô hình kinh tế tập thể của các phần tử cơ hội chính trị và các thế lực thù địch. Từ đó, giúp vai trò của kinh tế tập thể được đánh giá đúng hơn, đầy đủ hơn, nhiều mô hình HTX mới ra đời, khu vực kinh tế tập thể ngày càng được nâng cao về quy mô và chất lượng.

Đặc biệt, trong thời đại cách mạng công nghệ thông tin phát triển như vũ bão ngày nay, báo chí cần nỗ lực tuyên truyền để các HTX hiểu rõ hơn những lợi ích mà chuyển đổi số mang lại trong sản xuất, kinh doanh. Từ đó, giúp thay đổi nhận thức, tư duy, thúc đẩy khu vực kinh tế tập thể, HTX chủ động tham gia vào quá trình chuyển đổi số.

Kích hoạt chuyển đổi số trong các HTX

Về vấn đề chuyển đổi số, tại Hội nghị, đồng chí Nguyễn Khắc Lịch - Cục trưởng Cục chuyển đối số Quốc gia (Bộ Thông tin và Truyền thông) - đã đưa ra một số khuyến nghị về chính sách thúc đẩy chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tập thể, HTX như hỗ trợ giải quyết vấn đề thiếu vốn trong quá trình thực hiện chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin của các HTX; hỗ trợ về hạ tầng thiết bị cơ bản phục vụ chuyển đổi số và ứng dụng công nghệ thông tin; hỗ trợ HTX sử dụng một số nền tảng ứng dụng chuyển đổi số. Nhận thức về sự cần thiết, cấp bách phải ứng dụng công nghệ cao, chuyển đổi số trong khu vực kinh tế tập thể, HTX tương đối cao, tuy nhiên mức độ ứng dụng trong thực tế còn thấp.

Chủ tịch Liên minh Hợp tác xã Việt Nam Nguyễn Ngọc Bảo nhận định: Công nghệ số đã và đang đóng vai trò quan trọng trong sản xuất nông nghiệp, công nghiệp của các HTX khi góp phần thay đổi phương thức sản xuất, giải phóng tối đa sức lao động. Đối với các HTX, trong bối cảnh hiện nay, chuyển đổi số được coi là một giải pháp tất yếu, góp phần gia tăng giá trị sản phẩm, giúp các HTX tiếp cận nhanh với thị trường.

Thời gian qua, nhiều HTX, liên hiệp HTX thực hiện chuyển đổi số làm thay đổi so với phương thức quản trị truyền thống; nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động. Tuy nhiên, quá trình chuyển đổi số của các HTX, liên hiệp hợp tác xã diễn ra chậm; khoảng 50% số HTX được khảo sát chưa có định hướng và kế hoạch chuyển đổi số; cơ sở hạ tầng thông tin của phần lớn HTX ở mức thấp, chưa đáp ứng yêu cầu của quá trình chuyển đổi số,…

Để thúc đẩy nhanh quá trình này, cần ban hành hướng dẫn về chuyển đổi số cho các HTX, liên hiệp HTX theo ngành, lĩnh vực mà các bộ, ngành, địa phương quản lý trên cơ sở Quyết định số 749/QĐ-TTg ngày 3/6/2022 của Thủ tướng Chính phủ; tăng cường công tác tuyên truyền, nâng cao nhận thức về công nghệ số, kinh tế số và chuyển đổi số; hỗ trợ đào tạo, tập huấn về công nghệ thông tin, kiến thức và các kỹ năng chuyển đổi số, giải pháp chuyển đổi số đối với các loại hình HTX, liên hiệp HTX;…

Hy vọng rằng, trong thời gian tới, Chính phủ, các bộ, ngành, cơ quan Trung ương dành nhiều sự quan tâm hơn nữa tới các HTX, đặc biệt là quá trình chuyển đổi số tại các các HTX, xây dựng những cơ chế, chính sách, chương trình hỗ trợ về nguồn nhân lực, tài chính trong quá trình thực hiện chuyển đổi số, hạ tầng thiết bị cơ bản phục vụ chuyển đổi số, hỗ trợ HTX sử dụng một số nền tảng ứng dụng chuyển đổi số (trong hoạt động quản lý, sản xuất, thương mại hóa sản phẩm), hỗ trợ thành lập HTX cung ứng dịch vụ công nghệ cao ở các địa phương,...

Ngoài ra, cần có những hướng dẫn cụ thể, thiết thực hơn nữa, phù hợp với mô hình tổ chức sản xuất, kinh doanh của HTX, giúp các HTX có thể áp dụng hiệu quả hơn những hạng mục trong quá trình chuyển đổi số.