Phó Thủ tướng: Đề cao trường chuyên, lớp chọn là đi ngược thế giới

Hội nghị trực tuyến toàn quốc ngành giáo dục đã diễn ra ngày 31/10 nhằm đánh giá việc thực hiện nhiệm vụ trong năm học 2019-2020 và khái quát lại chặng được thực hiện Nghị quyết 29/NQ-TƯ khoá XI về đổi mới căn bản, toàn diện giáo dục và đào tạo suốt 6 năm qua.

Phát biểu tại Hội nghị Phó Thủ tướng cho rằng, giáo dục phải đi trước một bước, cái gì phù hợp với thế giới thì không được đổ do đặc thù của mình mà đi ngược lại. Trên thế giới, việc học không được nhồi nhét, học sinh cần trao đổi với giáo viên. Với nền văn hóa phương Đông, lớp trẻ rất ngoan ngoãn, lễ phép nhưng không vì thế mà nói rằng trẻ không được bày tỏ ý kiến của mình.

Phó Thủ tướng đề nghị ngành giáo dục và các địa phương đẩy mạnh thực hiện những nguyên lý cơ bản:

Về giáo dục phổ thông, Nhà nước phải lo hoặc trực tiếp hoặc xã hội hóa, phải có đủ trường lớp, giáo viên để học sinh học đủ ngày 2 buổi thuận lợi dù có dồn trường, tinh giản biên chế.

Giáo dục phổ thông phải bình đẳng về cơ hội, không được lựa chọn đầu vào. Hiện nay, theo Phó thủ tướng, chúng ta còn tuyển chọn đầu vào đầu mỗi cấp học quá gay gắt.

Các cơ sở giáo dục từ mầm non cho đến đại học không chỉ là thiết chế của chính quyền mà là thiết chế của cộng đồng. Các cơ sở này phải được quản trị theo mô hình cộng đồng gồm: Chính quyền, ban giám hiệu, tập thể giáo viên, người lao động trong nhà trường, phụ huynh và vai trò của học sinh.

Nói về những bất cập, hạn chế còn tồn tại của ngành giáo dục, Phó Thủ tướng nhận định, giáo dục luôn tồn tại bất cập và phải luôn nhìn nhận một cách bình tĩnh, biện chứng nhiều vấn đề như trường lớp, biên chế, chế độ lương, những vụ việc tiêu cực, sự cố thi cử...

Điển hình là việc đổi mới giáo dục, đây là một quá trình không thể đổi mới nhanh chóng. Chẳng hạn, việc đổi mới sách giáo khoa (SGK) phải thực hiện 5 năm mới xong, khi chưa hoàn thành cũng có nhiều điểm khác biệt. Hiện SGK lớp 1 năm nay còn nhiều vấn đề, nhưng chúng ta đã bình tĩnh trước những điểm quan trọng gồm: Chương trình là pháp lệnh còn SGK chỉ mang tính tham khảo và quy tụ nhiều người biên soạn bộ SGK hơn. Bộ GD&ĐT cần phải nghiêm khắc nhìn nhận, chấn chỉnh điểm chưa tốt về SGK lớp 1 nhưng chủ trương đúng thì nên ủng hộ và cổ vũ.

Hoặc là vụ việc trường ĐH Tôn Đức thắng có ý kiến xem xét lại tự chủ đại học, Phó Thủ tướng cho biết đã giao Bộ GD&ĐT lập 1 đoàn do đồng chí Thứ trưởng trực tiếp làm việc với bên trường.

Theo Phó thủ tướng, hiện ngành giáo dục đã có những bước tiến toàn diện và nhiều mặt rõ ràng, vững chắc; không vì những điểm chưa hài lòng, khiếm khuyết, gần như là đương nhiên trong quá trình đổi mới mà mất lòng tin vào sự nghiệp đổi mới giáo dục, vào Nghị quyết của Ban Chấp hành TƯ. 

Trong những năm trước, kỳ thi vẫn còn nhiều vấn đề, không ít người yêu cầu bỏ thi nhưng ngành giáo dục vẫn quyết tâm thực hiện. Sau 6 năm đổi mới theo lộ trình, việc thi cử sẽ tiếp tục đổi mới và  là một hành trình liên tục.

Phó Thủ tướng cũng nhận định: "Nhiều người cứ nói sao không giao kỳ thi về cho các địa phương, sao cứ vật vã, khổ sở về đổi mới thi cử. Tôi nói thẳng, chưa thể giao về cho các địa phương, bởi thi chặt như thế còn ăn gian, còn xin điểm, còn đủ thứ nữa là giao về cho địa phương".