Quyết liệt thực hiện các giải pháp đồng bộ về phòng cháy chữa cháy

Để tìm hiểu nguyên nhân của các vụ cháy và cách đề phòng cũng như những giải pháp hữu hiệu nhằm giảm thiểu thiệt hại do hỏa hoạn gây ra, chúng tôi đã có cuộc trao đổi với Thượng tá Nguyễn Đình Đạc, Phó trưởng Phòng Công tác PCCC và cứu nạn cứu hộ (CNCH), Cục Cảnh sát PCCC và CNCH, Bộ Công an.

Phóng viên: Năm 2025, cả nước đã xảy ra nhiều vụ cháy gây thiệt hại về người và tài sản, đặc biệt cháy ở các khu dân cư, nhà ở kết hợp sản xuất kinh doanh, xin đồng chí cho biết nguyên nhân cháy chủ yếu đối với loại hình này?

Thượng tá Nguyễn Đình Đạc: Nguyên nhân những vụ cháy nhà để ở kết hợp sản xuất, kinh doanh thường có một số đặc điểm liên quan. Đó là nhà thường có một mặt tiếp giáp với đường giao thông, các tầng thấp được sử dụng để sản xuất, kinh doanh; khu vực ở bên trong, liền kề hoặc gần khu vực sản xuất, kinh doanh. Một điều quan tâm nữa là có một lối thoát nạn chính qua cầu thang loại hở và thoát ra ngoài nhà qua khu vực sản xuất, kinh doanh tại tầng 1; không bảo đảm việc ngăn cháy lan giữa khu vực kinh doanh với cầu thang bộ, khu vực để ở. Không được trang bị đầy đủ các phương tiện, thiết bị PCCC. Nhiều nhà nằm trong ngõ sâu mà xe chữa cháy không tiếp cận được.

Bên cạnh đó, người dân chưa nắm được kiến thức, kỹ năng về PCCC, thoát nạn; không thực hiện đầy đủ trách nhiệm, duy trì các điều kiện an toàn về phòng cháy, phát sinh nhiều vi phạm như: Sắp xếp, tồn chứa nhiều thiết bị, hàng hóa không bảo đảm ngăn cháy lan, lấn chiếm đường, lối thoát nạn; sử dụng hệ thống, thiết bị điện, nguồn lửa, nguồn nhiệt, thiết bị sinh lửa, sinh nhiệt không bảo đảm an toàn phòng cháy; nạp, sạc các thiết bị điện như xe điện, pin, sạc dự phòng gần vật dụng, hàng hoá, chất dễ cháy, không có người trông coi…

Những nguy cơ trên có thể dẫn đến cháy bất kỳ lúc nào; số vụ cháy loại hình này chiếm tỷ lệ cao và thường xảy ra vào ban đêm, việc triển khai lực lượng, phương tiện của lực lượng tại chỗ, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH gặp nhiều khó khăn, dẫn đến cháy lan, tỷ lệ người thiệt mạng tăng cao...

Phóng viên: Vậy trong thời gian tới, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH sẽ triển khai những giải pháp gì để bảo đảm an toàn PCCC và CNCH đối với loại hình này?

Thượng tá Nguyễn Đình Đạc: Thời gian tới, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH tiếp tục phối hợp với các cơ quan thông tin đại chúng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật, hướng dẫn kiến thức, kỹ năng PCCC và thoát nạn cho người dân, đặc biệt là người dân sinh sống tại khu dân cư, nhà để ở kết hợp sản xuất, kinh doanh.

Bên cạnh đó, tổ chức kiểm tra định kỳ về PCCC; kiên quyết xử lý các trường hợp vi phạm quy định về PCCC theo quy định; thành lập đoàn liên ngành kiểm tra để xử lý nghiêm đối với các cơ sở nhà để ở kết hợp sản xuất kinh doanh còn nhiều tồn tại, vi phạm, chây ỳ không khắc phục vi phạm và xử lý nghiêm đối với các trường hợp này.

Vận động các hộ gia đình trang bị chữa cháy xách tay, mở lối thoát nạn thứ hai. Rà soát, vận động người dân, hộ gia đình xây dựng và duy trì mô hình "Tổ liên gia an toàn PCCC" và "Điểm chữa cháy công cộng" và các hoạt động PCCC tại khu dân cư.

Đồng thời rà soát, đề nghị chủ hộ gia đình có nhà ở tại thành phố trực thuộc trung ương thuộc khu vực không bảo đảm hạ tầng giao thông hoặc nguồn nước phục vụ chữa cháy thì phải trang bị bình chữa cháy và lắp đặt thiết bị truyền tin báo cháy theo quy định tại khoản 5, Điều 20 Luật PCCC và CNCH.

Phóng viên: Đồng chí có khuyến cáo gì với người dân đặc biệt nhà ở, kết hợp kinh doanh để giảm cháy nổ đối với loại hình này?

Thượng tá Nguyễn Đình Đạc: Để bảo đảm an toàn PCCC và CNCH đối với loại hình nhà để ở, kết hợp sản xuất, kinh doanh, lực lượng Cảnh sát PCCC và CNCH, khuyến cáo, người dân sử dụng điện an toàn, nên dùng aptomat bảo vệ từng thiết bị điện công suất lớn. Không cắm nhiều thiết bị cùng một ổ cắm; không sử dụng thêm thiết bị điện làm vượt quá công suất của hệ thống. Khi sử dụng thiết bị điện sinh nhiệt (bếp, đèn sưởi, bàn là…) phải có người trông coi và không để gần vật dụng dễ cháy.

Đặc biệt, không sạc xe điện, điện thoại, máy tính… qua đêm, khi không có người ở nhà. Tắt các thiết bị điện không cần thiết hoặc đi ra khỏi nhà. Tuyệt đối không thắp hương, đốt nến, đèn dầu, đốt vàng, mã gần vật dụng dễ cháy... Đóng van, khóa bình gas sau khi sử dụng bếp gas.

Bố trí vật dụng dễ cháy, phương tiện (ô tô, xe máy…) không cản trở lối thoát nạn và cách thiết bị điện, nguồn lửa, nguồn nhiệt tối thiểu 0,5m. Không tích trữ xăng, dầu, chất dễ cháy, nổ trong nhà.

Mở lối thoát nạn khẩn cấp (qua logia, ban công, lên mái…) xây dựng và thường xuyên thực tập phương án thoát nạn. Trang bị ít nhất 01 bình chữa cháy xách tay; dụng cụ phá dỡ, dây hạ chậm, mặt nạ phòng độc phù hợp với hộ gia đình. Đặc biệt, cần lắp đặt đầu báo cháy thông minh để phát hiện cháy sớm.

Bên cạnh đó, tích cực tham gia "Tổ liên gia an toàn PCCC", hoạt động PCCC tại khu dân cư; chủ động tìm hiểu kiến thức, kỹ năng và thường xuyên kiểm tra điều kiện an toàn PCCC và thoát nạn.

Ngoài ra, người dân có thể tìm hiểu thêm những nội dung cũng như kiến thức và kỹ năng về PCCC và CNCH thông qua Website của Cục Cảnh sát PCCC và CNCH hoặc qua mã QR Code được niêm yết tại các tòa nhà, khu dân cư, tổ dân phố về các khuyến cáo cảnh báo an toàn PCCC.

Phóng viên: Xin cảm ơn đồng chí!