Săn bắn khai thác ngà làm thay đổi quá trình tiến hóa của loài voi

Trong cuộc nội chiến ở Mozambique giai đoạn 1977-1992, để trang trải cho chiến phí, các bên đều săn bắn voi để khai thác ngà. Ở khu vực hiện nay là vườn quốc gia (VQG) Gorongosa, khoảng 90% quần thể voi đã bị giết. Các cá thể voi còn sống thường có một đặc điểm chung là khoảng 50% voi cái không có ngà, so với khoảng 20% trước đây. Hiện tượng này không chỉ xảy ra ở Mozambique, mà còn diễn ra ở Uganda, Tanzania và Kenya.

Nhóm các nhà nghiên cứu đã theo dõi quần thể khoảng 800 cá thể voi ở VQG Gorongosa, Mozambique qua nhiều năm cũng như phân tích DNA để thực hiện nghiên cứu của mình. Phân tích nhiễm sắc thể X và các gen ảnh hưởng đến quá trình phát triển răng ở thú có vú, nghiên cứu cho thấy gen trội không mọc ngà ở con mẹ thường sẽ chỉ được truyền lại cho con cái, trong khi đó con đực khi nhận gen này khả năng cao sẽ chết trong quá trình mang thai.

Thực hiện những phân tích bước đầu về mẫu phân của quần thể voi có tỷ lệ không mọc ngà lớn cũng cho thấy việc không có ngà đang thay đổi chế độ ăn của quần thể voi khi không còn ngà để xé cây: "Những con cái không có ngà chủ yếu ăn cỏ, trong khi những con có ngà sẽ ăn các loại hạt và cây gỗ hơn. Những thay đổi này ít nhất sẽ tồn tại trong vài thế hệ voi", GS Robert Pringle của Đại học Princeton cho biết.

Trong khi đó, phát biểu về nghiên cứu này, TS Samuel Wasser của Đại học Washington chia sẻ: "Khi nghĩ về chọn lọc tự nhiên, chúng ta thường nghĩ nó xảy ra qua hàng trăm hay nghìn năm. Thực tế rằng quá trình chọn lọc không ngà này diễn ra chỉ trong vòng 15 năm là một trong những khám phá vô cùng đáng chú ý".