Sản phẩm gỗ Việt Nam có nguy cơ bị áp thuế chống bán phá giá

Ngày 28/5, Cục Phòng vệ thương mại (Bộ Công thương) cảnh báo, Bộ Thương mại Hoa Kỳ (DOC) đã tiếp nhận hồ sơ đề nghị điều tra chống bán phá giá và chống trợ cấp đối với sản phẩm gỗ dán cứng và trang trí nhập khẩu từ Việt Nam. Hồ sơ do Hiệp hội Thương mại công bằng với gỗ dán cứng Hoa Kỳ đệ trình, với cáo buộc hàng Việt Nam bán rẻ hơn giá thành và nhận hỗ trợ không công bằng.

Nguyên đơn nêu tên hơn 130 công ty của Việt Nam, gồm nhiều doanh nghiệp xuất khẩu lớn, như Công ty CP Tekcom, Công ty TNHH MTV Gỗ Khang Đạt, Công ty TNHH Triệu Thái Sơn, Công ty Cổ phần Xây dựng và Thương mại Thái Hoàng. Thời kỳ điều tra CBPG/CTC đề xuất là năm 2024; Thời kỳ điều tra thiệt hại đề xuất: 03 năm (2022 - 2024).

Theo số liệu do Nguyên đơn viện dẫn từ nguồn của Ủy ban thương mại quốc tế Hoa Kỳ (ITC), trong giai đoạn 2022 - 2024, Việt Nam xuất khẩu lần lượt khoảng 401 triệu USD, 186 triệu USD và 244 triệu USD sản phẩm bị cáo buộc sang Hoa Kỳ, đứng vị trí thứ 2 trong 3 nước bị điều tra, sau Indonesia.

Biên độ chống bán phá giá bị cáo buộc với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam là khoảng 112,33% đến 133,72% – thấp hơn so với Indonesia (202,8%) và Trung Quốc (474,2%) nhưng vẫn ở mức rất cao, tiềm ẩn nguy cơ bị áp thuế nếu có kết luận vi phạm.

Tương tự như các vụ việc gần đây, do Hoa Kỳ coi Việt Nam là quốc gia có nền kinh tế phi thị trường, nên DOC sẽ sử dụng các giá trị thay thế của quốc gia thứ ba để tính toán biên độ phá giá cho Việt Nam.

Trong vụ việc này, nguyên đơn đề nghị sử dụng Indonesia là quốc gia thay thế do cho rằng Indonesia có mức độ phát triển kinh tế tương đồng với Việt Nam và có số lượng đáng kể các nhà sản xuất gỗ bị điều tra.

Các bên có thời hạn bình luận về nước thay thế trong vòng 60 ngày trước khi DOC ban hành kết luận sơ bộ của vụ việc.

Biên độ CTC bị cáo buộc với hàng hóa xuất khẩu từ Việt Nam: Nguyên đơn không đưa ra cáo buộc với biên độ trợ cấp. Nguyên đơn cáo buộc các doanh nghiệp sản xuất/xuất khẩu gỗ cứng và gỗ dán trang trí Việt Nam đã nhận được 26 chương trình trợ cấp từ Chính phủ, gây thiệt hại đáng kể hoặc đe dọa gây thiệt hại đáng kể cho ngành sản xuất nội địa Hoa Kỳ.

Bộ Thương mại Hoa Kỳ sẽ có 20 ngày để xem xét và quyết định có khởi xướng điều tra hay không. Nếu khởi xướng, Ủy ban Thương mại Quốc tế Hoa Kỳ (ITC) sẽ vào cuộc và có 45 ngày để xác định liệu ngành sản xuất của Hoa Kỳ có thực sự bị thiệt hại hay không. Nếu cả hai cơ quan đều kết luận có vi phạm, các biện pháp thuế sẽ được áp dụng ngay từ giai đoạn sơ bộ.

Hiện vụ việc đang được Bộ Công thương Việt Nam theo dõi chặt chẽ. Cục Phòng vệ thương mại khuyến cáo các doanh nghiệp liên quan chủ động tìm hiểu thông tin, chuẩn bị hồ sơ và sẵn sàng hợp tác với cơ quan điều tra Hoa Kỳ nếu vụ việc chính thức được mở. Việc hợp tác đầy đủ có thể giúp doanh nghiệp Việt Nam được hưởng mức thuế thấp hơn nếu không bị đánh đồng với các công ty không hợp tác.

Trong bối cảnh rủi ro thương mại gia tăng, nhiều chuyên gia cho rằng Việt Nam cần đẩy mạnh hơn nữa việc xây dựng thương hiệu ngành gỗ có uy tín, đầu tư vào kiểm soát chất lượng và quản lý nguồn gốc nguyên liệu theo tiêu chuẩn quốc tế.

Ngoài ra, các cơ quan chức năng cũng cần chủ động tham gia quá trình điều tra thông qua vai trò hỗ trợ doanh nghiệp cung cấp thông tin chính xác, vận động hành lang để bảo vệ lợi ích chính đáng và tránh những cáo buộc không phù hợp.