Sầu riêng Việt soán ngôi Thái Lan tại thị trường Trung Quốc

Theo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, trong tháng 3/2024 kim ngạch xuất khẩu rau quả ước đạt 433 triệu USD. Lũy kế 3 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu rau quả đạt 1,23 tỷ USD, tăng 25,8% so với cùng kỳ năm trước.

Đây là lần đầu tiên xuất khẩu rau quả đạt và vượt con số 1 tỷ USD ngay trong quý I. Dự báo năm 2024, xuất khẩu rau quả sẽ tăng trưởng ở mức 15-20% so với năm 2023, sẽ vươn lên kỷ lục mới 6-6,5 tỷ USD.

Trong số các mặt hàng rau quả của Việt Nam, sầu riêng đang là mặt hàng trái cây có giá trị xuất khẩu lớn nhất. Xuất khẩu sầu riêng sang các thị trường trong 2 tháng đầu năm mang đã về gần 172 triệu USD, tăng gần 3 lần so với cùng kỳ năm ngoái và đóng góp 21% trong tổng kim ngạch xuất khẩu của ngành hàng rau quả.

Theo số liệu của Cơ quan Hải quan Trung Quốc, nước này đã nhập khẩu 53.110 tấn sầu riêng tươi trong 2 tháng đầu năm 2024, với trị giá 283,6 triệu USD, tăng 0,4% về lượng nhưng giảm 0,9% về trị giá so với cùng kỳ năm ngoái.

Trong đó, Việt Nam vượt qua Thái Lan để vươn lên vị trí số 1 về xuất khẩu loại nông sản này vào thị trường tỷ dân, với 32.750 tấn. Mức này tăng 2,4 lần so với cùng kỳ năm 2023. Nhờ đó, thị phần trái sầu Việt tăng lên 57% tại Trung Quốc, so với mức 32% năm ngoái.

Thái Lan tụt xuống vị trí thứ 2, đạt 19.016 tấn, giảm hơn 50% so với cùng kỳ. Trung Quốc cũng nhập trái sầu riêng tươi từ Philippines, nhưng thị phần nhỏ, khoảng 1%.

Xét về giá, bình quân mỗi tấn sầu riêng Việt xuất sang Trung Quốc là 4.916 USD, thấp hơn so với mức 6.133 USD của Thái Lan.

Ông Đặng Phúc Nguyên - Tổng thư ký Hiệp hội rau quả Việt Nam - cho biết sầu riêng Việt Nam có lợi thế sản lượng dồi dào, cho thu hoạch quanh năm, đặc biệt sầu riêng trái vụ không bị cạnh tranh với sầu riêng Thái Lan.

Ngoài ra, một lợi thế của sầu riêng khi xuất khẩu sang Trung Quốc là thời gian vận chuyển nhanh hơn nên giá thành cạnh tranh.

Đây là những yếu tố giúp cho sầu riêng Việt Nam tạo được bước tiến lớn tại thị trường Trung Quốc chỉ sau chưa đầy 2 năm gia nhập thị trường 1,4 tỉ dân này.

Nhờ xuất khẩu tăng mạnh, được giá, nên giá sầu riêng trong nước quý I và những ngày đầu tháng 4/2024 tăng rất cao. Theo các hệ thống khảo sát giá của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, giá sầu riêng hôm 3/4/2024 tiếp tục đứng ở mức cao. Trong đó, giá sầu riêng Ri6 có mức giá thương lái thu mua 115.000 – 135.000 đồng/kg; sầu riêng Monthong đẹp ở mức 200.000 -212.000 đồng/kg; sầu riêng Monthong xô đứng ở mức 185.000 – 190.000 đồng/kg.

Hiện Cục Bảo vệ thực vật đang hoàn tất hồ sơ để chuẩn bị ký nghị định thư xuất khẩu sầu riêng đông lạnh vào thị trường Trung Quốc. Khi mở cửa thành công sẽ là một bước tiến quan trọng cho ngành hàng sầu riêng Việt Nam. 

Nếu quả sầu riêng đông lạnh được cấp phép, theo ông Đặng Phúc Nguyên, sẽ giúp tăng giá trị xuất khẩu nông sản này thêm 30% mỗi năm. Năm nay xuất khẩu sầu riêng kỳ vọng đạt 3,5 tỷ USD.