Sổ hộ khẩu lại tiếp tục tồn tại thêm 5 năm?

Đây thực sự như một gáo nước lạnh dội xuống dầu người dân. Bởi, có thể nói, sổ hộ khẩu đã "hoàn thành sứ mệnh lịch sử" của mình và từ lâu không còn là hình thức quản lý cư dân một cách hiệu quả nữa. Nó gây phiền phức và phiền toái một cách không cần thiết, cả cán bộ và nhân dân đều thấy rõ điều đó. 

Thực tế, như chúng ta đã thấy, cả hệ thống truyền thông, cả thái độ của dư luận xã hội đã tỏ ra hào hứng như thế nào khi cách đây mấy tháng, Bộ trưởng Tô Lâm khẳng định, có thể bỏ sổ hộ khẩu hoàn toàn vào ngày 1/7/2021 và thay thế vào đấy là cách quản lý cư dân mới, hiện đại và chính xác, phù hợp với thời đại số 4.0". 

Sự ám ảnh về sổ hộ khẩu không chỉ ở người dân thường mà chính Chủ tịch Quốc hội cũng than phiền khi chính bà từng bị mất sổ và buộc phải đi làm lại. Làm chậm lại một tiến trình hợp lòng dân như vậy vấp phải sự phản ứng là lẽ đương nhiên.

Việc cải cách hành chính, giảm thiểu thủ tục, giảm sự phiền hà cho nhân dân từng gặp phải những lực cản không nhỏ. Chẳng hạn, việc bỏ những "giấy phép con" hành hạ người dân và doanh nghiệp đã vấp phải nhiều trắc trở trong tiến trình thực hiện. Càng cấm thì lại càng "đẻ" ra nhiều loại hình giấy tờ phiền nhiễu đó, gây bức xúc cho dư luận xã hội. Hiển nhiên, bỏ "giấy phép con" là một điều tốt, có lợi cho dân, thông thoáng thủ tục, giảm thiểu sự cồng kềnh, xóa đi sự chồng chéo thẩm quyền, phù hợp với pháp luật và các nguyên tắc hiến định, thế mà tại sao các cơ quan quản lý hành chính và những người có trách nhiệm lại không muốn thực thi?

"Việc gì lợi cho dân thì làm", những ai thấm nhuần và thực sự muốn học và làm theo tấm gương đạo đức và phong cách Hồ Chí Minh đều thuộc lòng câu nói đó và lấy làm phương châm hành xử của mình. Còn chỉ nói quyết liệt mà không thể hiện bằng hành động thực tế lại là chuyện khác. 

Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Kim Ngân bày tỏ quan điểm và yêu cầu đối với các nhà lập pháp là "giảm bớt thủ tục cho dân nhờ" chính là thể hiện văn hóa ứng xử của những người làm công tác xây dựng pháp luật. Rộng hơn, đó là biểu hiện cao của văn hóa công chức trong quan hệ với nhân dân với tư cách là những công bộc thật sự!

Bộ trưởng Bộ Công an Tô Lâm bày tỏ ý kiến dứt khoát: "Chúng tôi thấy bây giờ vẫn lưu lại sổ hộ khẩu cho tới năm 2025 là không phù hợp, không thực tế. Đây là sự thay đổi rất căn bản, là mong muốn của nhân dân, các công dân. Bây giờ lại kéo dài thêm 1 nhiệm kỳ, 5 năm nữa thì quyết tâm thực hiện cái này không cao". Bộ trưởng Tô Lâm nhận định, thay vì tiếp tục 5 năm duy trì hộ khẩu, các cơ quan có trách nhiệm cần rất nỗ lực để sớm sử dụng, khai thác, quản lý dân cư bằng phương pháp mới.

Năm 2021 chính là thời điểm mấu chốt thực hiện việc bỏ sổ hộ khẩu khi mã số định danh công dân đã dần phổ cập đến toàn bộ người dân. Vai trò quản lý hành chính của sổ hộ khẩu hiện nay gần như không còn tồn tại. Việc xóa bỏ nó cần phải được thực hiện ngay, không để chậm trễ gây khó khăn cho đời sống của người dân.