Sự kiện “thiên nga đen” có thể là rủi ro lớn đối với TTCK năm 2025

Rủi ro đầu tiên là lãi suất. Tuần trước, Cục Dự trữ Liên bang Mỹ (Fed) tuyên bố sẽ không hạ lãi suất nhanh như thị trường từng kỳ vọng. Ban đầu, nhà đầu tư kỳ vọng Fed sẽ hạ lãi suất ba lần trong năm 2025 nhưng sau đó Fed dự phóng chỉ hạ lãi suất hai lần, khiến thị trường phản ứng tiêu cực. Đây là điều đáng lo ngại hơn chính sách thuế của ông Trump.

Một “thiên nga đen” tiếp theo cần chú ý là câu chuyện tỷ giá. Năm 2024, những đợt điều chỉnh của thị trường chứng khoán vào tháng 4, tháng 6 và tháng 10 đều do tỷ giá. Ở những quốc gia mới nổi, không chỉ Việt Nam mà cả Trung Quốc, Brazil thì tỷ giá mới là yếu tố quan trọng nhất chứ không phải lạm phát. Những thay đổi trong tăng trưởng, CPI, lạm phát… sẽ được phản ánh ngay vào tỷ giá.

Nền kinh tế Việt Nam có độ mở rất lớn. Khi xuất khẩu đi nước ngoài, với độ mở lớn như vậy không chỉ cần nhìn vào tỷ giá VND mà còn quan tâm tới tỷ giá nhân dân tệ. Chẳng hạn, Trung Quốc hay Indonesia điều chỉnh tỷ giá, Việt Nam đều bị ảnh hưởng. Câu chuyện tỷ giá năm tới sẽ ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp từ thế giới. Tuy nhiên, tỷ giá năm sau sẽ không chịu tác động quá lớn và ít hơn.

Trong từng giai đoạn tỷ giá nóng lên, Ngân hàng Nhà nước đã có động thái nhanh chóng để xử lý. Không chỉ năm vừa qua mà những năm trước nữa, hoạt động điều hành của Ngân hàng Nhà nước vẫn luôn rất tốt, rất linh hoạt trong vấn đề tỷ giá. Ngay khi tỷ giá có vấn đề, Ngân hàng Nhà nước đã có những biện pháp như OMO để rút tiền về, có lúc lại yêu cầu NHTM bán ra USD để cân bằng thị trường. Động thái của NHNN luôn luôn nhanh và chính xác.

Tuy nhiên, chúng ta phải nhìn nhận rằng dù sao nền kinh tế Việt Nam vẫn tương đối nhỏ so với thế giới. Một biến động bao trùm trên thế giới sẽ ít nhiều ảnh hưởng tới Việt Nam. Do đó, chúng ta cần cái nhìn mang tính dài hơi và cẩn trọng hơn trước biến động khó lường.

Rủi ro thứ ba cần lưu ý nhất trong năm là định giá của S&P 500. Nền kinh tế và chứng khoán thế giới phụ thuộc vào Mỹ rất nhiều. Độ tương quan giữa chứng khoán Việt Nam với chứng khoán Mỹ phải lên đến 70 - 80%. Sau khi chứng khoán Mỹ tăng trưởng từ 2020 đến nay và sau 10 năm vừa rồi năm nào cũng đánh bại các thị trường khác, khiến nhà đầu tư rút lui khỏi thị trường mới nổi… thì hiện giờ chứng khoán đã chạm ngưỡng đắt đỏ (một đến hai độ lệch chuẩn).

Khi chạm đến ngưỡng này, chứng khoán Mỹ có thể rơi vào đợt điều chỉnh. Đợt điều chỉnh này thậm chí có thể không liên quan gì đến kinh tế vĩ mô. Nếu đợt điều chỉnh này xảy ra sẽ kéo dài từ khoảng 6 tháng đến 9 tháng.