Tại sao Elon Musk bất ngờ quay lưng với Bitcoin?

Theo tuyên bố của nhà sáng lập Tesla, việc ông tạm hoãn chấp nhận Bitcoin trong thanh toán là do những lo lắng về vấn đề môi trường khi các máy đào tiêu tốn quá nhiều điện năng cũng như năng lượng hóa thạch.

Thậm chí tỷ phú Elon Musk còn viện dẫn những nghiên cứu của trường đại học Cambridge để chứng minh lượng điện sử dụng trong đào Bitcoin đã tăng mạnh trong năm nay. Đồng thời cho biết Tesla sẽ không bán ra bất đồng tiền số nào của mình mà sẽ chờ cho đến khi có một phương án đào Bitcoin ít ô nhiễm hơn.

"Chúng tôi cũng đang tìm kiếm một loại tiền số khác dùng chưa đến 1% lượng điện năng mà các máy đào Bitcoin sử dụng", tỷ phú Elon Musk nhấn mạnh.

Dù chưa rõ nguyên nhân có thực sự là do ô nhiễm môi trường hay không nhưng tuyên bố của Elon Musk đã khiến thị trường tiền số bốc hơi 365,85 tỷ USD ngay sau đó dù đã hồi phục lại được một chút.

Vì sao Elon Musk lo lắng

Theo các nghiên cứu của trường đại học Cambridge, những máy đào Bitcoin trên toàn cầu sử dụng nhiều điện năng hơn rất nhiều quốc gia như Thụy Điển hay Malaysia. Nguyên nhân chính là do hệ thống Blockchain hay sổ cái điện tử của loại tiền số này.

Do Bitcoin không được phát hành hay kiểm soát bởi bất kỳ tổ chức nào nên nó cần được ghi nhận, đảm bảo và thanh toán giao dịch dựa trên hệ thống Blockchain của vô số máy tính, hay còn gọi là máy đào Bitcoin. Với mỗi phép tính thành công ghi nhận giao dịch, các máy đào này sẽ được thưởng lượng Bitcoin nhất định và đây là cách duy nhất để kiếm thêm Bitcoin mới.

Xin được lưu ý là dù ủng hộ môi trường nhưng ngay cả đồng Dogecoin mà tỷ phú Elon Musk ca ngợi cũng dùng kiểu đào như trên nhằm ghi nhận các giao dịch cũng như tạo các đồng mới, chỉ có điều khác là Dogecoin không giới hạn, còn Bitcoin thì giới hạn khoảng 21 triệu xu.

Giáo sư Carol Alexander của trường đại học Sussex Business School cho biết việc đào Bitcoin ngày càng tốn kém điện năng khi giá tăng thúc đẩy người chơi đổ xô vào đây, tạo thêm gánh nặng cho hệ thống sổ cái Blockchain và các máy đào.

"Ngày càng nhiều điện năng bị sử dụng cho Bitcoin. Điều này chứng tỏ hệ thống đang ngốn nhiều năng lượng khi giao dịch tăng cao, đồng thời thúc đẩy những máy đào mới tham gia thị trường và lại tốn điện năng hơn", Giáo sư Alexander nhấn mạnh.

Bất chấp những lập luận này, nhiều người nghi ngờ tỷ phú Elon Musk đang cố "lùa gà" nhà đầu cơ khi tung hô Bitcoin lúc mua vào để chốt lời. Báo cáo lợi nhuận ngày 26/4 của Tesla cho thấy hãng xe điện này lãi tới 101 triệu USD nhờ bán Bitcoin khi chúng lên giá sau các tuyên bố của nhà sáng lập Elon Musk.

Câu chuyện ô nhiễm

Trên thực tế những lo lắng của Elon Musk là có cơ sở nhưng rõ ràng Bitcoin từ lâu đã được biến đến như một đồng tiền số không hề "sạch", trước khi cả nhà sáng lập Tesla thừa nhận tạm hoãn giao dịch. Phần lớn các máy đào Bitcoin nằm ở Trung Quốc, nơi nhiệt điện bằng than là chủ yếu.

Báo cáo của Coindesk cho thấy vào tháng 4/2021, một trận lụt ở mỏ than Xinjiang đã khiến gần ¼ số máy đào Bitcoin trên thế giới tê liệt, qua đó chứng minh mối liên kết chặt chẽ giữa Bitcoin và nhiệt điện than vốn là mảng năng lượng gây ô nhiễm môi trường rất nặng từ khói cũng như chất thải.

Thậm chí vào tháng 3/2021, khu vực Nội Mông-Trung Quốc đã phải tuyên bố đóng cửa hoàn toàn các mỏ đào Bitcoin vì chúng tiêu thụ quá nhiều điện năng của người dân.

Ở phía ngược lại, những người ủng hộ Bitcoin cho rằng sự tiến bộ về công nghệ đang giúp các máy đào phát triển khi xử lý phép toán nhanh hơn, ít tốn điện và hiệu quả hơn. Nhiều công ty như Square hay Ark Invest thì cho rằng chính nhờ nhu cầu dùng điện lớn củ Bitcoin mà thúc đẩy được tiến trình phát triển năng lượng xanh, sạch của nhân loại.

Giáo sư Alexander thì cho biết phần lớn những cuộc giao dịch Bitcoin hiện nay là thực hiện trên sàn thứ cấp, nghĩa là nó còn chẳng thèm ghi nhận vào sổ cái Blockchain. Điều này dù tiết kiệm điện năng nhưng cũng gia tăng rủi ro lừa đảo và mất tiền của các nhà đầu cơ.