Tầm quan trọng của vitamin D trong phòng tránh Covid-19

Vitamin D đã được nhiều chuyên gia khuyên dùng như một biện pháp điều trị dự phòng nhiễm Covid-19. Khi da tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, vitamin D được hấp thụ, tuy nhiên, vào đại dịch, việc ở nhà thường xuyên khiến nhiều người khó tổng hợp vitamin D, đặc biệt là người lớn tuổi, người có chế độ ăn thiếu khoa học và người có màu da sẫm màu.

1. Tầm quan trọng của vitamin D trong phòng tránh Covid-19

Mặc dù không có bằng chứng trực tiếp về tác dụng của vitamin D trong điều trị Covid-19, nhưng do vai trò của vitamin D trong việc kiểm soát chứng viêm nên vitamin D đang được coi là một phương pháp phòng tránh Covid-19 và dự phòng.

Các nhà nghiên cứu từ Đại học Purdue, Hoa Kỳ và Viện Y tế Quốc gia Mỹ cho hay, vitamin D giúp đẩy nhanh quá trình chuyển đổi từ giai đoạn tiền viêm sang giai đoạn chống viêm. Do đó, vitamin D có khả năng giúp giảm viêm ở những bệnh nhân bị viêm nặng do tế bào Th1 (một tập hợp con của tế bào T - các tế bào bị viêm trong phổi thường xảy ra ở các trường hợp mắc COVID-19 nghiêm trọng) gây ra.

Ở những bệnh nhân COVID-19, giai đoạn tiền viêm của tế bào Th1 dường như không chuyển đổi, có thể do cơ thể không có đủ vitamin D hoặc do phản ứng của tế bào với vitamin D bất thường. Vì vậy, các nhà nghiên cứu cho rằng việc bổ sung vitamin D vào các phương pháp điều trị hiện có dưới dạng chất chuyển hóa tiêm tĩnh mạch nồng độ cao có thể giúp hồi phục khi mắc COVID-19. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu lưu ý, loại vitamin D được sử dụng trong nghiên cứu không phải loại có thể mua ở hiệu thuốc.

Nhờ việc biết vitamin D hoạt động thế nào để chống lại chứng viêm, sẽ giúp các nhà khoa học tìm ra các loại thuốc mới, hiệu quả hơn trong điều trị COVID-19.

Nói cách khác, vai trò chính của vitamin D chính là tăng cường khả năng miễn dịch và giảm viêm - có lẽ chính bởi thế mà có những đề xuất liên quan tới việc bổ sung vitamin D để phòng tránh Covid-19.

2. Mối liên hệ giữa nguy cơ mắc Covid-19 nghiêm trọng khi nhiễm và vitamin D

"Nồng độ vitamin D thấp có liên quan tới sự gia tăng các cytokine gây viêm và tăng đáng kể nguy cơ viêm phổi và nhiễm trùng đường hô hấp trên do virus. Thiếu hụt vitamin D có liên quan tới sự gia tăng các huyết khối, điều thường thấy ở bệnh nhân Covid-19". Ngoài ra, các nhà nghiên cứu cho biết, tình trạng thiếu vitamin D xảy ra thường xuyên hơn ở những bệnh nhân béo phì và tiểu đường.

Theo Trường Y tế Công cộng Harvard, trong một nghiên cứu về bệnh cúm theo mùa và đại dịch do vi rút H1N1 gây ra vào năm 2009, người ta quan sát thấy rằng việc bổ sung vitamin D làm giảm tỷ lệ phát triển nhiễm trùng đường hô hấp cấp tính từ 12% đến 75%. 

"Tác dụng có lợi của việc bổ sung đã được nhìn thấy ở bệnh nhân ở mọi lứa tuổi và những người mắc bệnh mãn tính từ trước. Trong số những người bị nhiễm bệnh, các triệu chứng cúm ít hơn và phục hồi sớm hơn nếu họ nhận được liều vitamin D lớn hơn 1000 IU", trích dẫn trong một báo cáo từ Trường Y tế Công cộng Harvard.

Một nghiên cứu (cho thấy những người có lượng vitamin D thấp có 7,2% cơ hội xét nghiệm dương tính với COVID-19. 

Một nghiên cứu khác khác phát hiện ra rằng lượng vitamin D cao có thể làm giảm nguy cơ nhiễm COVID-19 nghiêm trọng, đặc biệt nếu bạn là người Da đen. Nghiên cứu bao gồm hơn 3.000 người có lượng vitamin D được kiểm tra trong vòng 14 ngày trước khi họ làm xét nghiệm COVID-19. Những người da đen có vừa đủ vitamin D trong máu - vượt quá giới hạn bình thường - có khả năng cho kết quả dương tính cao hơn hai lần so với những người có mức vitamin D thậm chí cao hơn.

3. Điều bạn cần làm là gì?

Theo như những gợi ý của chuyên gia thì bạn có thể bổ sung thêm vitamin D từ nhiều nguồn khác nhau ngay từ bây giờ để phòng tránh Covid-19, giảm nguy cơ tăng nặng khi nhiễm bệnh.

Người lớn nên nhận được tối thiểu 600 IU vitamin D mỗi ngày và 800 IU nếu trên 70 tuổi. Trẻ em nên nhận được 600 IU mỗi ngày. Và trẻ sơ sinh đến 12 tháng tuổi nên được bổ sung 400 IU/ngày.

Vitamin D có ở đâu?

- Từ ánh sáng mặt trời

Hãy cố gắng tiếp xúc với ánh sáng mặt trời từ 15 - 20 phút khoảng 3 lần/1 tuần

- Các thực phẩm giàu vitamin D

Các loại cá hồi, cá mòi, cá ngừ, cá thu

Thịt đỏ

Lòng đỏ trứng

Một số loại ngũ cốc

Bánh mì

Sữa đậu nành

Nước cam,...

- Thực phẩm chức năng

Nếu muốn bổ sung thực phẩm chức năng, hãy hỏi ý kiến bác sĩ xem bạn cần bao nhiêu IU một ngày hoặc có cần thiết phải bổ sung từ thực phẩm chức năng hay không. Thông thường chỉ những người khó tổng hợp vitamin D từ ánh nắng mặt trời hoặc thực phẩm mới được chỉ định. 

Tốt nhất, không nên lạm dụng, không có bằng chứng nào cho thấy việc dùng nhiều hơn giới hạn trên của liều lượng khuyến cáo là có lợi. Việc dư thừa vitamin D có thể dẫn tới:

Buồn nôn

Khát nước

Tiểu nhiều

Kém ăn

Táo bón

Mệt mỏi, mất sức

Lo âu bồn chồn

Suy thận

Vôi hóa mạch máu, kể cả mạch vành, van tim, rối loạn nhịp tim và thậm chí là tử vong.

Một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến sự hấp thụ vitamin D. Chúng bao gồm steroid, thuốc giảm cholesterol cholestyramide, và thuốc chống động kinh phenobarbital và phenytoin.

Nguồn dịch tham khảo:

1. What to Know About Vitamin D and COVID-19

2. Coronavirus: Importance of Vitamin D in COVID prevention

3. Vitamin D: Good for your health, it might even fight COVID-19