Tăng cường tính minh bạch trong hoạt động giao kết hợp đồng bảo hiểm nhân thọ

Trao đổi với báo chí, ông Ngô Việt Trung, Cục trưởng Cục Quản lý, giám sát bảo hiểm cho biết, Thông tư số 67/2023/TT-BTC (Thông tư 67) hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Nghị định số 46/2023/NĐ-CP vừa được ban hành góp phần tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Đặc biệt, Thông tư số 67 có nhiều quy định nhằm nâng cao chất lượng tư vấn bảo hiểm nói chung và tư vấn bảo hiểm qua các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài nói riêng.

Nâng cao chất lượng hoạt động đại lý bảo hiểm

PV: Thưa ông, trong 2 năm qua, hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về hoạt động kinh doanh bảo hiểm đã được hoàn thiện một cách đồng bộ, tạo hành lang pháp lý đầy đủ cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Xin ông chia sẻ thêm về nội dung này?

Ông Ngô Việt Trung: Ngày 2/11/2023, Bộ trưởng Bộ Tài chính ký ban hành Thông tư số 67/2023/TT-BTC hướng dẫn chi tiết một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm và Nghị định số 46/2023/NĐ-CP. Cùng với Luật Kinh doanh bảo hiểm số 08/2022/QH15 ngày 16/6/2022; Nghị định số 46/2023/NĐ-CP quy định chi tiết thi hành một số điều của Luật Kinh doanh bảo hiểm; Nghị định 67/2023/NĐ-CP quy định về bảo hiểm bắt buộc trách nhiệm dân sự của chủ xe cơ giới, bảo hiểm cháy, nổ bắt buộc, bảo hiểm bắt buộc trong hoạt động đầu tư xây dựng; Nghị định số 21/2023/NĐ-CP về bảo hiểm vi mô, Thông tư số 67 đã góp phần tạo hành lang pháp lý đồng bộ, đầy đủ hơn cho hoạt động kinh doanh bảo hiểm.

Từ nay đến cuối năm, Bộ Tài chính sẽ trình Chính phủ ban hành Nghị định sửa đổi, bổ sung về xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm, đảm bảo hệ thống pháp luật về kinh doanh bảo hiểm được đồng bộ, phù hợp với hệ thống pháp luật khác liên quan, thực tiễn thị trường và quản lý chặt chẽ lĩnh vực kinh doanh bảo hiểm.

PV: Một trong những điểm mới được Thông tư số 67 đề cập đó là những quy định nhằm nâng cao chất lượng hoạt động của đại lý bảo hiểm trong quá trình tư vấn, giao kết hợp đồng bảo hiểm. Xin Ông nói rõ hơn về nội dung này?

Ông Ngô Việt Trung: Như tôi vừa nói, Thông tư số 67 là Thông tư hướng dẫn chi tiết Luật Kinh doanh bảo hiểm và Nghị định số 46/2023/NĐ-CP. Với kết cấu 7 Chương, 62 Điều và 13 Phụ lục, Thông tư số 67 đã bổ sung một số quy định mới so với hiện hành. Trong đó, đưa ra nhiều nhóm quy định tạo nền tảng cho những hoạt động mới của thị trường, phù hợp với xu thế phát triển của thế giới như: quy định về ứng dụng công nghệ thông tin trong hoạt động kinh doanh bảo hiểm; quy định chi tiết về các loại hình, nghiệp vụ bảo hiểm; quy định về công khai thông tin; quy định về đẩy mạnh công tác quản lý, giám sát với hoạt động kinh doanh bảo hiểm…

Đặc biệt, tại Thông tư số 67 có nhiều nội dung quan trọng nhằm thực hiện chỉ đạo của Quốc hội, Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính trong việc nâng cao chất lượng hoạt động đại lý bảo hiểm, chú trọng phát triển về chiều sâu hơn là phát triển về chiều rộng, như: quy định về tăng cường tính minh bạch trong hoạt động đại lý, đặc biệt là hoạt động đại lý thông qua các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài.

Chẳng hạn như quy định tại mỗi chi nhánh, phòng giao dịch của tổ chức tín dụng phải thiết lập một quầy giao dịch riêng để thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm, tách biệt với khu vực hoạt động nghiệp vụ khác của tổ chức tín dụng;

Hay quy định yêu cầu đại lý bảo hiểm phải thực hiện ghi âm quá trình tư vấn bảo hiểm đối với các sản phẩm bảo hiểm như sản phẩm bảo hiểm liên kết đầu tư. Bởi đây là sản phẩm khá phức tạp, có yêu cầu cao về nhận thức và tài chính của người tham gia. Chúng tôi mong muốn chất lượng tư vấn được nâng cao, tránh việc tư vấn viên "ép" khách hàng tham gia sản phẩm bảo hiểm không đúng nhu cầu và khả năng tài chính của mình.

Đồng thời, trong quá trình tư vấn sản phẩm bảo hiểm, đại lý bảo hiểm, hoặc nhân viên trong tổ chức hoạt động đại lý trực tiếp thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm phải cung cấp đầy đủ, chính xác cho bên mua bảo hiểm các thông tin về sản phẩm bảo hiểm thông qua các tài liệu do DNBH xây dựng và cung cấp;

Thông tư 67 cũng quy định các ngân hàng hoạt động đại lý phải tư vấn rõ cho khách hàng các sản phẩm bảo hiểm được phân phối qua tổ chức tín dụng không phải là sản phẩm của tổ chức tín dụng và việc tham gia sản phẩm bảo hiểm không phải là điều kiện bắt buộc để sử dụng các dịch vụ, sản phẩm khác của tổ chức tín dụng.

Tổ chức tín dụng không được tư vấn, giới thiệu, chào bán, thu xếp việc giao kết hợp đồng bảo hiểm liên kết đầu tư cho khách hàng trong thời hạn trước 60 ngày và sau 60 ngày kể từ ngày giải ngân toàn bộ khoản vay.

Để tăng cường trách nhiệm giám sát và đảm bảo chất lượng của hoạt động bán bảo hiểm qua ngân hàng, Thông tư số 67 quy định các tổ chức tín dụng hoạt động đại lý bảo hiểm phải thiết lập bộ phận chuyên trách để thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm, phải có quy trình giám sát và kiểm soát chất lượng việc thực hiện hoạt động đại lý bảo hiểm của các nhân viên trong tổ chức đại lý. Quy trình này phải đảm bảo các nhân viên trong tổ chức đại lý trực tiếp thực hiện hoạt động đại lý tuân thủ đúng các nguyên tắc hoạt động đại lý, các nội dung được ủy quyền tại hợp đồng đại lý và quy định của pháp luật có liên quan.

Khách hàng có nhiều thông tin hơn trước khi giao kết hợp đồng

PV: Thông tư có quy định gì về các công cụ nhằm bảo vệ quyền lợi khách hàng, cũng như để DNBH kiểm tra, giám sát hoạt động của đại lý trong việc tư vấn và giao kết hợp đồng với khách hàng không thưa ông?

Ông Ngô Việt Trung: Thông tư 67 yêu cầu đối với các tài liệu trong hợp đồng bảo hiểm: Đối với các sản phẩm bảo hiểm nhân thọ dài hạn, có giá trị hoàn lại, doanh nghiệp bảo hiểm phải có trách nhiệm cung cấp bản giấy tài liệu tóm tắt cho bên mua bảo hiểm và phải có xác nhận của bên mua bảo hiểm để giúp người mua bảo hiểm dễ dàng tiếp cận hơn với các thông tin, hiểu rõ hơn về sản phẩm, quyền và nghĩa vụ khi tham gia hợp đồng bảo hiểm nhân thọ trước khi quyết định giao kết hợp đồng…

Ngoài ra, để đảm bảo quyền chủ động lựa chọn tham gia của khách hàng, Thông tư số 67 quy định doanh nghiệp bảo hiểm phải thiết lập công cụ tính toán trên website của doanh nghiệp và hướng dẫn để khách hàng có thể chủ động, tự xây dựng kế hoạch bảo hiểm phù hợp với bản thân trước khi lựa chọn giao kết hợp đồng bảo hiểm.

Về phía doanh nghiệp, Thông tư số 67 cho phép doanh nghiệp bảo hiểm tham gia vào quá trình kiểm tra, giám sát, xử lý vi phạm đối với chất lượng hoạt động đại lý của nhân viên trong tổ chức đại lý. Doanh nghiệp bảo hiểm phải thực hiện việc giám sát và kiểm tra định kỳ nhằm đảm bảo chất lượng hoạt động giới thiệu, tư vấn sản phẩm bảo hiểm của các nhân viên của tổ chức hoạt động đại lý, kịp thời phối hợp với tổ chức hoạt động đại lý để kiểm tra, rà soát, xử lý các khiếu nại của bên mua bảo hiểm liên quan đến việc tư vấn của nhân viên của tổ chức hoạt động đại lý và xử lý vi phạm (nếu có).

Thông tư số 67 cũng sửa đổi các giới hạn đối với các khoản hoa hồng theo hướng yêu cầu phân bổ thời gian chi trả hoa hồng dài hơn, nhằm khuyến khích đại lý chú trọng vào chất lượng khai thác và duy trì hợp đồng bảo hiểm. Đồng thời, cũng bổ sung giới hạn đối với chi phí thưởng, hỗ trợ đại lý nhằm đảm bảo hiệu quả hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp bảo hiểm, hướng tới phát triển chất lượng hơn là tập trung vào số lượng.

PV: Về các hình thức xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm có gì khác không thưa ông?

Ông Ngô Việt Trung: Hiện tại, chúng tôi đang thực hiện những khâu cuối cùng trong việc hoàn thiện Dự thảo Nghị định xử phạt vi phạm hành chính trong lĩnh vực bảo hiểm. Chúng tôi dự thảo Nghị định này theo hướng cụ thể hóa các hành vi vi phạm và tăng cường biện pháp xử phạt vi phạm hành chính, kể cả phạt bằng tiền, hình thức phạt bổ sung và các biện pháp khắc phục hậu quả nhằm tạo tính răn đe hơn với các hành vi vi phạm.

Chúng tôi hy vọng rằng, với những quy định tổng thể như vậy, cùng với việc tăng cường quản lý, giám sát, thanh tra, kiểm tra với các doanh nghiệp bảo hiểm và các tổ chức tín dụng, trong thời gian tới, thị trường bảo hiểm sẽ được minh bạch hóa và chất lượng tư vấn bảo hiểm nói chung, của các tổ chức tín dụng nói riêng sẽ được nâng cao, nhằm bảo vệ tốt hơn quyền lợi của người tham gia bảo hiểm.

PV: Xin trân trọng cảm ơn ông!