Tập đoàn Điện lực Việt Nam đề xuất triển khai cơ chế giá điện hai thành phần

Tại tọa đàm "Cung ứng điện cao điểm mùa khô" do Báo Vietnamnet tổ chức chiều 8/4, ông Võ Quang Lâm, Phó Tổng giám đốc EVN cho biết tập đoàn này đang báo cáo Bộ Công Thương để sớm thí điểm các cơ chế giá điện hai thành phần trong năm nay, trước khi triển khai diện rộng từ 2025.

Lãnh đạo EVN cho rằng, việc triển khai thí điểm cơ chế giá điện 2 thành phần, tính theo công suất và điện năng sẽ tạo ra sân chơi minh bạch, công bằng, hiệu quả hơn cho tất cả các bên, kể cả phía nhà máy điện, nguồn điện cũng như doanh nghiệp sử dụng điện và người dân, để tiến tới thị trường điện trong thời gian tới.

Việc xây dựng biểu giá điện hai thành phần thay cho cơ cấu biểu giá hiện nay cũng là nhiệm vụ được Chính phủ giao cho Bộ Công Thương thực hiện, nhằm tiến tới việc hoàn thiện và vận hành thị trường điện cạnh tranh.

Giải thích về giá điện hai thành phần, ông Nguyễn Minh Đức, chuyên gia pháp chế cho biết giá điện này sẽ gồm giá công suất và giá điện năng. “Nôm na khá giống với giá cước điện thoại cố định. Tức là người dùng phải chi trả một số tiền cố định gọi là tiền thuê bao hằng tháng, dù không nghe gọi gì, gọi là giá công suất. Phần thứ hai được tính trên lượng điện năng tiêu thụ, gọi là giá điện năng” - ông Đức giải thích.

Theo ông Đức, đây không phải là đề xuất mới khi năm 2013 Chính phủ đã yêu cầu nghiên cứu, áp dụng cơ chế này, giao cho Bộ Công Thương xây dựng.

Vì vậy, có thể tính toán đến việc áp dụng cơ chế giá điện này cho đối tượng hộ sinh hoạt, nhưng cần thực hiện theo cơ chế thí điểm đối với khách hàng mới ở một vài nơi trong một khoảng thời gian để ghi nhận ý kiến từ khách hàng.

Ông Đức cũng đồng tình cho rằng cơ chế này tạo sự công bằng hơn. Bởi việc tính giá điện hai thành phần sẽ phản ánh chính xác chi phí mà ngành điện phải bỏ ra để phục vụ mỗi khách hàng.

Nguyên cục trưởng Cục Quản lý giá (Bộ Tài chính) Nguyễn Tiến Thỏa cho hay nhiều nước trên thế giới đã áp dụng giá điện hai thành phần, chủ yếu cho khách hàng sản xuất kinh doanh, song cũng có nước áp dụng cho điện sinh hoạt.

Việc áp dụng biểu giá hai thành phần (gồm giá công suất và điện năng), sẽ khác với biểu giá điện một thành phần hiện nay, khi giá điện chỉ được tính theo điện năng là lượng điện tiêu thụ.

Điểm khác nhau là biểu giá điện một thành phần theo điện năng chủ yếu bù đắp chi phí biến đổi về nguyên vật liệu. Còn giá điện hai thành phần còn bao gồm chi phí cố định như chi phí khấu hao tài sản, chi phí sửa chữa, chi phí tiền lương...

Biểu giá điện một thành phần cũng không phản ánh hết tác động gây ra đối với sản xuất điện. Trong khi đó, biểu giá điện hai thành phần phản ánh đầy đủ chi phí đầu tư và chi phí vận hành.

Việc áp dụng cách tính này sẽ mang lại nhiều lợi ích. Đó là việc giúp người dùng điện điều chỉnh hành vi sử dụng điện cho hiệu quả. Từ đó góp phần khuyến khích khách hàng sử dụng điện thực hiện có hiệu quả, nâng cao hiệu số phụ tải, tiết kiệm lượng điện tiêu thụ.