Tập đoàn hàng đầu Việt Nam sẽ "hồi sinh" con sông 2000 năm tuổi, tạo nên cảnh tượng chưa từng có ở Hà Nội

 Tờ trình Dự án Cải tạo chỉnh trang, tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch

UBND TP. Hà Nội vừa có Tờ trình gửi HĐND TP. Hà Nội về việc ban hành Nghị quyết phê duyệt chủ trương đầu tư Dự án cải tạo, chỉnh trang và tái thiết công viên tuyến hai bên sông Tô Lịch.

Đây là một trong những dự án hạ tầng đô thị lớn, được kỳ vọng sẽ góp phần thay đổi diện mạo cảnh quan, tạo dựng không gian sinh hoạt văn hóa, thể thao và vui chơi giải trí chưa từng có cho người dân Thủ đô. Dự án do Công ty cổ phần Tập đoàn Mặt trời (Sun Group) lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi.

Theo kế hoạch, dự án sẽ được triển khai dọc hai bờ sông Tô Lịch, đi qua nhiều phường thuộc các quận, huyện trung tâm của thành phố như Ngọc Hà, Nghĩa Đô, Láng, Giảng Võ, Cầu Giấy, Yên Hòa, Thanh Xuân, Đống Đa, Khương Đình, Định Công, Thanh Liệt và Hoàng Liệt.

Các hạng mục đầu tư dự kiến bao gồm hệ thống sân, đường, vỉa hè và quảng trường; tường kè và bồn cây; đường dạo ven sông, bãi đỗ xe, sân thể thao, sân chơi cùng đường dành cho người đi bộ. Ngoài ra, dự án còn có các công trình dịch vụ, công trình điểm nhấn kiến trúc, hạng mục phụ trợ, hệ thống cây xanh và nhiều trang thiết bị tiện ích khác.

Sơ bộ tổng mức đầu tư của dự án khoảng 4.670 tỷ đồng, thực hiện theo hình thức hợp đồng xây dựng – chuyển giao (BT). Để thanh toán cho nhà đầu tư, thành phố dự kiến sử dụng quỹ đất rộng 94 ha tại xã Phúc Thịnh. Phương thức này được kỳ vọng sẽ bảo đảm nguồn vốn cho dự án trong bối cảnh nhu cầu cải tạo hạ tầng đô thị ngày càng cấp thiết.

Theo lộ trình, dự án sẽ được triển khai từ quý III năm 2025 và dự kiến hoàn thành vào quý III năm 2027. Khi đi vào vận hành, công viên dọc sông Tô Lịch không chỉ góp phần cải thiện môi trường sống, tăng diện tích cây xanh mà còn mở ra một không gian công cộng hiện đại, đáp ứng nhu cầu thư giãn, thể thao và giải trí của người dân Thủ đô.

Nội dung chủ trương đầu tư dự án sẽ được HĐND TP. Hà Nội xem xét và cho ý kiến tại kỳ họp thứ 26, dự kiến diễn ra ngày 30/9 tới đây. Đây sẽ là bước đi quan trọng để Hà Nội hiện thực hóa kế hoạch biến sông Tô Lịch trở thành tuyến công viên – cảnh quan đặc trưng của thành phố trong những năm tới.

Việc cải tạo sông Tô Lịch là vấn đề cấp bách của Thủ đô

Sông Tô Lịch vốn là một nhánh tách ra từ sông Cái (nay là sông Hồng) và có sự kết nối với Hồ Tây. Tuy nhiên, từ thời Nguyễn, do sự thay đổi dòng chảy của sông Hồng, cửa sông Tô bị bồi lấp. Đến năm 1889, người Pháp tiến hành lấp một phần lòng sông để xây dựng 36 phố phường Hà Nội. Từ đó, dòng chảy dần bị chia cắt, không còn thông với sông Hồng hay Hồ Tây.

Khi mất đi sự lưu thông tự nhiên, sông Tô Lịch trở thành nơi tiếp nhận khối lượng lớn nước thải đô thị. Dòng chảy không được khơi thông khiến con sông ngày càng ô nhiễm nặng nề, biến di sản hơn 2000 năm lịch sử thành một “cống nước thải” khổng lồ. Thực trạng này không chỉ làm Thủ đô mất đi một cảnh quan quý giá mà còn ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường sống của hàng vạn cư dân quanh sông trong nhiều thập kỷ qua.

Trong hơn 20 năm qua, Hà Nội đã triển khai nhiều giải pháp nhằm hồi sinh dòng sông. Đáng chú ý là dự án hệ thống xử lý nước thải Yên Xá với tổng mức đầu tư hơn 16.293 tỷ đồng. Tuy nhiên, nước thải sau xử lý được xả ra cuối nguồn khiến sông Tô vẫn thiếu dòng chảy bổ sung. 

Để khắc phục, thành phố đang triển khai phương án dẫn nước trực tiếp từ Hồ Tây vào sông Tô Lịch thông qua tuyến ống dài hơn 5 km. Dòng nước xanh đã trở lại trên sông Tô sau nhiều năm ô nhiễm, đen kịt và bốc mùi.

Song song với đó, nhiều phương án tái thiết sông Tô Lịch thành không gian xanh, điểm nhấn cảnh quan và sinh thái phục vụ cộng đồng đang được nghiên cứu. Các cây cầu, hệ thống kè bờ cũng được đề xuất cải tạo phù hợp cảnh quan, vừa đảm bảo lưu thông, vừa mở ra quỹ đất cho công trình dịch vụ công cộng.

Hà Nội là một trong số ít Thủ đô trên thế giới có nhiều con sông, nếu dự án công viên bờ sông dược triển khai, đây sẽ là lợi thế lớn để nâng cao chất lượng môi trường sống và tạo dựng không gian sinh thái bền vững.

Việc hồi sinh sông Tô Lịch đang được Hà Nội và Chính phủ đặc biệt quan tâm, coi đây là nhiệm vụ cấp bách. Cải thiện chất lượng nước của các dòng sông chính là cải thiện môi trường, xây dựng công viên bờ sông chính là nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân đô thị, tạo nên diện mạo tuyể vời cho Thủ đô. 

Hy vọng rằng, trong tương lai gần, hai bờ sông Tô Lịch sẽ thực sự trở thành công viên xanh – nơi nghỉ ngơi, dạo bộ, vui chơi và giải trí lý tưởng của người dân và du khách khi đến với Hà Nội.