Thái Bình: Nghề làm muối xã Thụy Hải trở thành Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia

Lễ hội Bà Chúa Muối là sự kiện văn hóa tâm linh quan trọng, được tổ chức hàng năm để tưởng nhớ Bà Chúa Muối, người có công lớn trong việc quảng bá nghề làm muối truyền thống của vùng đất này. Năm nay, Lễ hội diễn ra với nhiều nghi thức và hoạt động văn hoá, tín ngưỡng đậm đà bản sắc dân tộc. Đồng thời, đã có nhiều hoạt động nhằm quảng bá hình ảnh quê hương, con người và nghề làm muối truyền thống xã Thụy Hải với du khách trong và ngoài địa phương.

Tại lễ hội, du khách đã được hòa mình vào các trò chơi dân gian, biểu diễn nghệ thuật truyền thống và có cơ hội trải nghiệm ẩm thực độc đáo từ hạt muối Thụy Hải. Xuyên suốt buổi lễ, đã diễn ra các nghi thức truyền thống trang trọng, tái hiện lại những nét đẹp văn hóa tâm linh. Bên cạnh đó, UBND xã Thụy Hải và Ban Quản lý di tích Phủ Chúa Muối đã tổ chức nhiều hoạt động văn hóa, văn nghệ đặc sắc, mang đậm bản sắc văn hóa dân tộc vùng biển.

Phủ thờ Bà Chúa Muối, xã Thụy Hải được xây dựng từ cuối thế kỷ XII. Hơn 700 năm qua, Phủ thờ Bà Chúa Muối là nơi nhân dân địa phương và du khách thập phương đến thắp hương, tưởng nhớ, bày tỏ lòng thành kính tri ân Bà Chúa Muối. Di tích Phủ thờ Bà Chúa Muối gắn liền với sự tích múa ông Đùng, bà Đà và các hoạt động mang đậm bản sắc vùng đất và cuộc sống, sinh hoạt của bà con diêm dân, những con người gắn bó lâu đời với nghề làm muối truyền thống.

Di tích Phủ thờ Bà Chúa Muối được UBND tỉnh Thái Bình xếp hạng Di tích lịch sử văn hoá cấp tỉnh; Lễ hội Bà Chúa Muối được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch công nhận là Di sản Văn hoá phi vật thể Quốc gia năm 2016. 

Cuối năm 2024, nghề làm muối truyền thống xã Thuỵ Hải được Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đưa vào danh mục Di sản Văn hoá phi vật thể Quốc gia. Năm 2025, nhân dịp Lễ hội Bà Chúa Muối, Lãnh đạo Sở Văn hóa, Thể Thao và Du lịch Thái Bình đã trao chứng nhận cho chính quyền và nhân dân địa phương, chính thức công nhận nghề làm muối truyền thống của xã Thụy Hải là Di sản Văn hóa phi vật thể Quốc gia.

Những năm qua, tỉnh Thái Bình đã và đang nỗ lực phát triển du lịch gắn với bảo tồn di sản văn hóa, tạo điều kiện để du khách có thể tìm hiểu về lịch sử, văn hóa và trải nghiệm cuộc sống của người dân nơi đây. Tỉnh đang tập trung phát triển du lịch trở thành ngành kinh tế quan trọng; trong đó, tập trung phát triển không gian, sản phẩm du lịch đa dạng, mang thương hiệu đặc trưng. 

Trong bối cảnh đó, nghề làm muối ở xã Thụy Hải là nghề truyền thống có từ hàng trăm năm, phản ánh bản sắc và điều kiện tự nhiên độc đáo của địa phương. Phương pháp sản xuất muối đặc biệt, lọc qua cát, tạo ra những hạt muối không mặn chát, là tinh hoa được truyền từ thế hệ này sang thế hệ khác của diêm dân Thụy Hải. 

Việc sản xuất muối, kết hợp với phát triển du lịch trải nghiệm sẽ tạo điểm nhấn cho du lịch và giáo dục thế hệ trẻ về giá trị của lao động và di sản văn hóa. Đồng thời, đưa Thái Thụy - Thái Bình trở thành một điểm đến ý nghĩa trong hành trình trải nghiệm về lịch sử, văn hóa của du khách trong và ngoài địa phương.