Thái Bình: Tổ chức Lễ hội bơi Trải truyền thống

Một hoạt động đón xuân có ý nghĩa như một lễ ra quân đầu năm, một nét đẹp văn hóa truyền thống của những con người "đầu sóng, ngọn gió" miền biển Diêm Điền, Thái Thụy được lưu giữ từ bao đời nay - đó là lễ hội bơi trải truyền thống trên sông Diêm, được tổ chức vào ngày 12 tháng Giêng (âm lịch) hàng năm.

Cũng như ngư dân của bao miền biển khác, sống và lao động trong môi trường biển cả đầy ưu ái nhưng cũng đầy thách thức, đe dọa, những nghi lễ và tín ngưỡng chiếm vị trí rất quan trọng trong đời sống tinh thần của người dân nơi đây. Trong đó lễ hội bơi trải truyền thống được coi như một nghi lễ mở đầu cho việc khai thác và vận tải biển trong năm ở Diêm Điền.

Tục bơi trải gắn bó với sự sùng bái các vị Thủy thần mà người dân Diêm Điền hết sức tôn trọng bao đời nay. Trong tâm thức của người dân, lễ hội bơi trải như một điều tất yếu, nếu không tổ chức bơi trải Thủy thần sẽ tức giận và năm đó việc làm ăn sẽ không gặp thuận lợi. Lễ hội còn là sự tiếp nối truyền thống thủy quân lâu đời đã xuất hiện cách đây hàng ngàn năm trong lịch sử oai hùng của người dân tỉnh Thái Bình nói chung và làng Diêm Điền nói riêng từ thời vua Lý Bí. Tương truyền, thời tiền Lý (Lý Nam Đế 503 - 548) những làng ven biển, ven sông hoặc nơi có hồ rộng ở vùng hạ lưu sông Diêm Hộ thường tổ chức bơi trải trong những ngày lễ hội truyền thống.

Lễ hội bơi trải xưa của làng Diêm Điền là cuộc đua thể hiện tài năng hết mình của các chàng trai thành thạo nghề sông nước để trình diễn cho Thuỷ Thần chứng giám, cầu mong thần phù trợ trong công việc đi biển thuận lợi may mắn, mang lại cuộc sống no đủ cho dân làng, cũng là "món quà" dâng lên Lý Nam Đế để tưởng nhớ công ơn của vị vua nhà Lý đã có công lao dẹp tan giặc Lương, giữ yên bờ cõi.

Đây là lễ hội tâm linh quan trọng, đặc biệt có ý nghĩa đối với những người dân sông nước ven biển, sinh sống nhờ vào hoạt động khai thác, đánh bắt thủy hải sản. Chính vì thế lễ hội được xem như nghi lễ mở cửa biển đầu năm, cầu mong mưa thuận gió hòa; người người nhà nhà có nhiều sức khỏe, may mắn để tận dụng, khai thác tiềm năng kinh tế biển, phát triển quê hương ngày càng giàu đẹp văn minh

Lễ hội được tổ chức với 8 trải đến từ các địa phương khu vực lân cận cảng Diêm Điền. Sau hiệu lệnh khai cuộc của ban tổ chức, các trải nhanh chóng rời bến vào cuộc đua với 3,5 vòng, với tổng chiều dài khoảng 7 km dọc sông Diêm Hộ. Người dân địa phương và du khách thập phương đứng kín hai bên bờ sông, cùng đánh trống chiêng và hò vang cổ vũ cho các trải thi đấu. Không chỉ đứng trên bờ bên này, người dân còn đứng kín trên các tàu đánh cá, tàu vận tải biển lớn hò reo cổ vũ các trải bơi từ phía bờ bên kia.

Kết thúc cuộc thi, Ban tổ chức đã trao giải Nhất cho đội thuộc tổ dân phố số 4 (thị trấn Diêm Điền), giải Nhì thuộc về tổ dân phố số 4 (thị trấn Diêm Điền), giải Ba thuộc về tổ dân phố  Mai Diêm (thị trấn Diêm Điền). 5 giải khuyến khích dành cho các đội còn lại.

Lễ hội bơi trải trên sông Diêm Hộ nhằm giữ gìn và phát huy truyền thống văn hoá thể thao đặc sắc của quê hương mà các thế hệ cha ông truyền lại. Cũng là lễ ra quân đầu năm, mở cửa biển của người dân vùng biển Thái Thụy, động viên toàn thể cán bộ, nhân dân hăng hái trong lao động, sản xuất, kinh doanh, bắt đầu một năm mới làm ăn may mắn, thành đạt.