Thanh Hóa: Kỳ vọng tạo đột phá trong phát triển hạ tầng thương mại biên giới

Những năm qua, tỉnh Thanh Hóa đã chú trọng triển khai có hiệu quả các chính sách về hạ tầng thương mại biên giới, giúp người dân vùng biên nâng cao đời sống.

Theo số liệu từ Sở Công Thương Thanh Hóa, hiện nay tỉnh Thanh Hóa có 7 chợ tại các xã, thị trấn đang hoạt động nằm trong quy hoạch. Trong đó, có 1 chợ hạng hai và 6 chợ hạng 3. Có 2 chợ tại cửa khẩu là chợ cửa khẩu Na Mèo, huyện Quan Sơn và chợ cửa khẩu Tén Tần, huyện Mường Lát và 5 chợ biên giới.

Hiện tại chợ cửa khẩu Na Mèo đã được chuyển đổi cho doanh nghiệp đầu tư xây dựng và quản lý, kinh doanh, khai thác chợ; 6 chợ được nhà nước đầu tư do UBND cấp xã quản lý và đang giao khoán thầu kinh doanh, khai thác cho các cá nhân.

Sở Công Thương cho biết: Tính đến tháng 6 /2024, trong số 3/7 chợ đang hoạt động đã được đầu tư xây dựng mới, cơ bản đầy đủ các hạng mục công trình đáp ứng tốt nhu cầu mua bán, trao đổi hàng hóa của người dân. Còn 4/7 chợ cơ sở hạ tầng còn hạn chế và 08 chợ quy hoạch mới chưa được đầu tư. Do đó, những chợ này cần nguồn vốn đầu tư nâng cấp, cải tạo, mở rộng hoặc đầu tư xây dựng mới.

Cũng theo Sở Công Thương Thanh Hóa, các huyện thị trấn vùng biên chưa có siêu thị, trung tâm thương mại, kho, trung tâm logistics tại các xã, thị trấn biên giới. Trong khu vực có 11 cửa hàng xăng dầu đã được chấp thuận chủ trương đầu tư đang hoàn thiện đi vào hoạt động theo quy định và các cơ sở bán lẻ hàng hóa quy mô hộ gia đình, cùng cửa hàng bán lẻ hàng hóa của Công ty Cổ phần thương mại miền núi.

Các dự án này đã được Sở Công Thương phối hợp với các địa phương nghiên cứu đề xuất Sở Kế hoạch và Đầu tư, Ban Dân tộc đưa vào danh mục ưu tiên thu hút và bố trí các nguồn vốn để đầu tư thông qua các chương trình mục tiêu quốc gia về xây dựng nông thôn mới, về phát triển đồng bào dân tộc thiểu số, miền núi...

Cùng với đó, theo Quyết định số 6076/QĐ-BCT ngày 15/10/2012 của Bộ trưởng Bộ Công Thương phê duyệt Quy hoạch phát triển mạng lưới chợ biên giới Việt Nam- Lào đến năm 2020; tại phụ lục 1, tỉnh Thanh Hóa quy hoạch 08 chợ tại các xã biên giới.

Theo Quyết định số 153/QĐ-TTg ngày 27/02/2023 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt Quy hoạch tỉnh Thanh Hóa thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2045; tại phụ lục VI, tỉnh Thanh Hóa quy hoạch 15 chợ tại các xã, thị trấn biên giới.

Nhìn chung sản phẩm hàng hóa lưu thông qua hạ tầng thương mại tại khu vực miền núi trong những năm qua tại khu vực biên giới Thanh Hóa đa dạng, phong phú, từ thực phẩm tươi sống như: Rau, củ, quả các loại; gạo; thịt gia súc, gia cầm..., thực phẩm bao gói sẳn như: Mì tôm, gia vị các loại, đường, sữa..., sản phẩm cơ khí, nông cụ phục vụ sản phẩm như: Dao, búa , liềm, cuốc, xẻng, máy cắt mài các loại nhỏ...; đến các sản phẩm đồ gia dụng phục vụ đời sống, sinh hoạt người dân như: Quạt điện, ấm điện, nội cơm điện... sản phẩm may mặc như: Quần áo, vải vóc, giày dép...

Từ khảo sát và đánh giá thực trạng của Sở Công Thương Thanh Hóa cho thấy, số lượng và giá trị mua bán trao đổi thông qua các chợ biên giới không nhiều, do thời gian hoạt động tại các chợ ít, hầu hết người dân đi chợ, hoạt động một buổi trong ngày, thường một tuần mới có một phiên chợ.

Việc tỉnh Thanh Hóa xúc tiến đầu tư hạ tầng thương mại biên giới đã góp phần tích cực thúc đẩy phát triển hoạt động giao lưu, mua bán trao đổi hàng hóa của người dân các địa phương trong địa bàn và trao đổi giữa người dân địa phương với người dân nước bạn Lào, phục vụ đời sống và sản xuất, kinh doanh. Trong đó, thực hiện việc tiêu thụ các sản phẩm, hàng hóa, nguyên vật liệu cho nhu cầu của đời sống, sản xuất của người dân là hướng đi đúng đắn.

Mặt khác, bên cạnh mục tiêu chính là cung ứng, trao đổi hàng hóa, hạ tầng thương mại, nhất là chợ còn là nơi giao lưu văn hóa của người dân trên địa bàn, cũng như cư dân biên giới hai nước; tiếp tục gắn kết hưởng thụ, tôn vinh các truyền thống tốt đẹp, hình thành lâu đời trong đời sống của người dân.

Hơn nữa, việc đầu tư hạ tầng biên giới còn gián tiếp tạo điều kiện cho cư dân biên giới, trong đó có nhiều đồng bào dân tộc cư trú ổn định tại khu vực biên giới, miền núi, vùng sâu vùng xa; để không một ai bị bỏ lại phía sau theo chủ trương của Đảng.

Vì thế, tỉnh Thanh hóa cũng đã có kế hoạch kết nối và phát triển hạ tầng thương mại biên giới với các nước có chung đường biên giới. Theo đó, hàng năm, tỉnh Thanh Hóa thực hiện trao đổi, ký kết các thỏa thuận với tỉnh Hủa Phăn, giữa các huyện hai bên biên giới với nhau. Trong đó, nhiều nội dung hợp tác về chính trị, đối ngoại, về kinh tế, về quốc phòng-an ninh, về giáo dục-đào tạo, văn hóa - xã hội, y tế... Qua đó góp phần hỗ trợ kết nối và phát triển hạ tầng thương mại biên giới, thúc đẩy các hoạt động giao thương tại các địa phương khu vực biên giới hai tỉnh Thanh Hóa (Việt Nam) và Hủa Phăn (Lào).

Cùng với đó, nâng cấp Cửa khẩu Tén Tằn thành cửa khẩu quốc tế, Cửa khẩu Phụ Khẹo thành cửa khẩu chính. Đồng thời nâng cấp lối mở Cang - Pó, Kham- Piêng lên cửa khẩu phụ để đáp ứng đầy đủ, thường xuyên nhu cầu giao thương của các thương nhân, tổ chức hoạt động thương mại biên giới tại các cửa khẩu và lối mở biên giới Việt - Lào.

Đặc biệt, hỗ trợ nguồn vốn đầu tư đồng bộ hệ thống giao thông quan trọng các huyện phía Tây tỉnh Thanh Hóa như: Đầu tư tuyến nối thành phố Thanh Hóa với các huyện phía Tây Thanh Hóa; đầu tư nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 247, Quốc lộ 47...

Có thể nói, việc triển khai có hiệu quả các chính sách của Nhà nước về đầu tư hạ tầng thương mại vùng biên giới đã góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế-xã hội, giúp nâng cao đời sống dân cư vùng biên viễn, nâng tầm, chuyển đổi cơ cấu kinh tế các huyện biên giới tỉnh Thanh Hóa ngày một thực chất hơn, hiệu quả hơn.