Thanh Hóa: Tập trung quy hoạch cảng biển tạo động lực phát triển bền vững

Sau nhiều nỗ lực, cố gắng, tỉnh Thanh Hóa ghi nhận lượng hàng hóa thông qua hệ thống cảng biển tại địa phương tăng cao. Năm 2024, sản lượng hàng hóa thông qua cảng biển Thanh Hóa đạt 56,27 triệu tấn. 

6 tháng đầu năm 2025, khối lượng hàng hóa xếp rỡ qua cảng biển Nghi Sơn đạt gần 31,6 triệu tấn, tăng 6% so với cùng kỳ. Kết quả này tiếp tục khẳng định vai trò của cảng Nghi Sơn là trung tâm logistic quan trọng, đóng góp vào tăng trưởng xuất nhập khẩu của Thanh Hóa và khu vực Bắc Trung bộ.

Trên cơ sở quy hoạch được phê duyệt, các bến cảng mới được đầu tư xây dựng, kết cấu hạ tầng hàng hải từng bước hoàn thiện. Hệ thống giao thông đường bộ kết nối đến cảng biển Thanh Hóa tương đối tốt, về cơ bản đáp ứng được yêu cầu vận chuyển hàng hóa đi và đến cảng. 

Hiện nay, hệ thống cảng Nghi Sơn có 27 bến đang khai thác đủ năng lực tiếp nhận tàu lớn nhất có trọng tải 320.000 tấn tại bến phao SPM; tàu tổng hợp, rời có trọng tải đến 70.000 tấn (giảm tải) tại cầu bến. Bước đầu đã thu hút được tuyến vận tải container đến và rời khu bến Nam Nghi Sơn. Các bến tổng hợp và chuyên dụng tại đây phục vụ đa dạng hóa như than, clanke, xi măng hàng rời và container.

Cùng với việc đầu tư xây dựng, hoàn thiện kết cấu hạ tầng, UBND tỉnh Thanh Hóa đã áp dụng nhiều chủ trương, chính sách để thu hút các nhà đầu tư khai thác cảng; đặc biệt là chính sách thu hút các hãng tàu nước ngoài vào cảng để bốc xếp hàng. Tuy chưa có bến container chuyên dụng xong tỉnh Thanh Hóa đã triển khai các chính sách hỗ trợ hấp dẫn đối với các hãng tàu và doanh nghiệp vận chuyển hàng hóa container.

Các chủ trương, chính sách này là động lực để tiếp tục tập trung huy động các nguồn lực hoàn thiện hạ tầng hệ thống cảng biển Nghi Sơn, triển khai các giải pháp để gia tăng số lượng, sản lượng hàng hóa xuất nhập khẩu qua cảng, tăng thu ngân sách cho tỉnh, giải quyết việc làm cho nhiều lao động địa phương. Góp phần duy trì tuyến tàu container quốc tế. Thanh Hóa hiện đang đẩy mạnh hoàn thiện hạ tầng cảng, mở rộng quy mô cảng biển Nghi Sơn lên 52 bến và khu bến.

Mục tiêu đến năm 2030, lượng hàng hóa thông qua cảng biển Thanh Hóa sẽ đạt từ 71,65 triệu tấn đến 86,15 triệu tấn (trong đó hàng container từ 0,07 triệu TEU đến 0,2 triệu TEU, chưa bao gồm hàng của các dự án mở rộng/xây mới khu liên hợp sản xuất gang thép). 

Về kết cấu hạ tầng, Thanh Hóa sẽ có tổng số từ 20 đến 24 bến cảng gồm từ 57 cầu cảng đến 65 cầu cảng với tổng chiều dài từ 11.386m đến 13.526m (chưa bao gồm các bến cảng khác). Tầm nhìn đến năm 2050, lượng hàng hóa thông qua cảng biển Thanh Hóa dự kiến đạt tốc độ tăng trưởng bình quân khoảng từ 3,6%/năm đến 4,5%/năm.

Tổng nhu cầu sử dụng đất theo quy hoạch đến năm 2030 khoảng 387,5ha (chưa bao gồm các khu vực phát triển các khu công nghiệp, logistics... gắn liền với cảng). Tổng nhu cầu sử dụng mặt nước theo quy hoạch đến năm 2030 khoảng 99.042,9ha (đã bao gồm diện tích vùng nước khác trong phạm vi quản lý không bố trí công trình hàng hải). 

Nhu cầu vốn đầu tư giai đoạn đến năm 2030 khoảng 21.906 tỷ đồng gồm nhu cầu vốn đầu tư cho hạ tầng hàng hải công cộng khoảng 4.511 tỷ đồng và nhu cầu vốn đầu tư cho bến cảng khoảng 17.395 tỷ đồng (chỉ bao gồm các bến cảng kinh doanh dịch vụ xếp dỡ hàng hóa).

Cùng với đó trong định hướng dài hạn tỉnh xây dựng chiến lược tổng thể với các giải pháp đồng bộ lâu dài như: hiện đại hóa hệ thống xếp rỡ, mở rộng diện tích kho bãi, bãi container. Thu hút đầu tư vào lĩnh vực logistic với các dự án cảng cạn, ICD, trung tâm logistic cấp vùng, dịch vụ vận tải container nhằm giảm thời gian, chi phí lưu thông, tăng sức cạnh tranh cho doanh nghiệp.

Để đạt được mục tiêu đề ra, quy hoạch tập trung vào 6 nhóm giải pháp, bao gồm: cơ chế, chính sách; huy động vốn đầu tư; môi trường, khoa học và công nghệ; phát triển nguồn nhân lực; hợp tác quốc tế; tổ chức thực hiện và giám sát thực hiện quy hoạch. 

Trong đó, giải pháp về cơ chế, chính sách; huy động vốn đầu tư là "chìa khóa" mở cánh cửa dư địa và các giải pháp về môi trường, khoa học và công nghệ; phát triển nguồn nhân lực; hợp tác quốc tế; tổ chức thực hiện và giám sát thực hiện quy hoạch tạo nên sự chuyển dịch sâu hơn về chất.