Thanh Hóa: Thanh toán không dùng tiền mặt - xu hướng ở nông thôn

Với việc thực hiện nhiều giải pháp, thời gian qua, hoạt động thanh toán không dùng tiền mặt khu vực nông thôn của tỉnh Thanh Hóa có nhiều chuyển biến tích cực, mang lại nhiều tiện ích cho người dân, qua đó góp phần thúc đẩy phát triển chính quyền số, kinh tế số, xã hội số khu vực nông thôn.

Thực tế, thanh toán không dùng tiền mặt đã được các ngân hàng, tổ chức tín dụng trên địa bàn Thanh Hóa triển khai nhiều năm nay. Các đơn vị đã đẩy mạnh tuyên truyền, thông tin, hướng dẫn về các hình thức thanh toán; đa dạng hóa và gia tăng tiện ích các dịch vụ thanh toán trên thiết bị di động như: thanh toán qua QR code, thanh toán di động, thanh toán phi tiếp xúc, ví điện tử...

Sự thay đổi này được thể hiện rõ qua trải nghiệm của nhiều người dân ở hầu hết các địa phương trong tỉnh. Tại chợ Đông Vệ (TP Thanh Hóa cũ), chị Lê Thị Huê nói về hành trình chuyển đổi từ nỗi e ngại sang sự hài lòng với phương thức thanh toán mới: "Ban đầu, khi cán bộ ngân hàng xuống tận chợ hướng dẫn sử dụng mã QR, nhiều tiểu thương còn e dè. Tuy nhiên, trước xu thế thanh toán điện tử ngày càng phổ biến, tôi và hầu hết chị em trong khu chợ đã mạnh dạn đăng ký tài khoản ngân hàng. Giờ đây, việc buôn bán của chúng tôi thuận tiện vô cùng, không còn nỗi lo về tiền giả hay việc trả lại tiền lẻ".

Việc thanh toán không dùng tiền mặt đối với lớp người cao tuổi như bà Nguyễn Thị Thủy, ở phường Hạc Thành, tỉnh Thanh Hóa đã mang lại nhiều tiện ích đáng kể. Thay vì phải đạp xe đến bưu điện phường và chờ đợi cả buổi sáng để nhận lương hưu như trước đây, giờ đây tiền tự động chuyển vào tài khoản hàng tháng. Với tính năng nhận diện khuôn mặt trên điện thoại thông minh, bà có thể dễ dàng thanh toán khi đi chợ hay mua sắm mà không cần mang theo tiền mặt. Việc thanh toán các hóa đơn điện, nước cũng được thực hiện thuận tiện ngay tại nhà qua điện thoại...

Nhằm thúc đẩy chuyển đổi số toàn diện, xã Hải Long (Như Thanh) đã biên soạn và gửi đến người dân một số tài liệu hướng dẫn cài đặt và ứng dụng trên thiết bị thông minh để thực hiện các thủ tục hành chính và giao dịch thiết yếu. Những thao tác trên thiết bị thông minh để thực hiện vốn khó hiểu, khó tiếp cận , đặc biệt với người lớn tuổi giờ đây trở nên dễ tiếp thu và dễ thực hiện nên được nhân dân hết lòng ủng hộ. Ngoài ra, chính quyền địa phương cũng vận động 100% các cơ sở kinh doanh dịch vụ, đặc biệt là hàng tạp hóa, quán ca phê trên địa bàn triển khai cung cấp mã QR phục vụ thanh toán không dùng tiền mặt, đem lại lợi ích cho người bán hàng và người mua hàng.

Anh Nguyễn Viết Phương, thôn Phú Văn, xã Tân Châu (Thiệu Hóa) cho biết: "Được sự khuyến kích, động viên của chính quyền địa phương, sự hướng dẫn tận tình của nhân viên ngân hàng, hiện nay tôi đã thành thạo viêc thực hiện các giao dịch chuyển, nhận tiền và hướng dẫn cho các bạn hàng sử dụng để thuận tiện hơn trong thanh toán tiền hàng an toàn, nhanh chóng...".

Mặt khác, để mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt ở khu vực nông thôn, tại Thanh Hóa, các ngân hàng, tổ chức tín dụng trên địa bàn tỉnh cũng thường xuyên đẩy mạnh tuyên truyền thông tin, hướng dẫn về các hình thức thanh toán; đa dạng hóa và gia tăng tiện ích các dịch vụ thanh toán đảm bảo an toàn, nhanh chóng, bảo mật thông tin.

Những chia sẻ và câu chuyện "cách mạng" số của người dân vùng nông thôn cho thấy công nghệ không chỉ thay đổi cách chúng ta kết nối với nhau và với thế giới xung quanh. Nó biến những con người từng e dè, cảm thấy lạc lõng trước sự phát triển của xã hội thành những con người truyền cảm hứng công nghệ trong cộng đồng của họ. Và quan trọng nhất, nó còn chứng minh rằng tuổi tác hay trình độ học vấn không phải là rào cản không thể vượt qua khi con người có ý thích ứng và được hỗ trợ đúng cách.

Những nỗ lực trên đã mang lại kết quả ấn tượng. Toàn tinh có hơn 3,1 triệu tài khoản cá nhân đang hoạt động, bình quân gần 2 tài khoản cho mỗi người dân từ 15 tuổi trở lên. Số lượng giao dịch lũy kế từ đầu năm 2025 đến nay vượt 251 triệu lượt, với doanh số hơn 1,6 triệu tỷ đồng, tăng 67% về số lượng và 15% về giá trị so với cùng kỳ năm trước...

Đồng thời, giai đoạn 2021-2025, tỉnh Thanh Hóa đặt mục tiêu: 80% người dân khu vực nông thôn từ 15 tuổi trở lên có tài khoản ngân hàng; tốc độ tăng trưởng bình quân về số lượng và giá trị giao dịch thanh toán không dùng tiền mặt, góp phần hiện đại hóa nông thôn.

Dù đạt nhiều kết quả ấn tượng nhưng việc phát triển thanh toán không tiền mặt ở nông thôn vẫn đối mặt không ít thách thức. Công tác tuyên truyền với người dân vùng nông thôn, miền núi, dân tộc thiểu số, người cao tuổi còn gặp nhiều khó khăn do thói quen sử dụng tiền mặt lâu năm, thiếu công cụ, phương tiện công nghệ và lo ngại về an toàn. 

Mạng lưới ngân hàng chưa phủ đều các vùng sâu vùng xa, số điểm chấp nhận không thanh toán tiền mặt ở những nơi này còn hạn chế. Trong khi đó, tình trạng tội phạm công nghệ cao và gian lận trong thanh toán điện tử diễn biến phức tạp với nhiều thủ đoạn tinh vi qua mạng xã hội càng làm tăng tâm lý e ngại của một bộ phận người dân...

Tuy nhiên, các ngân hàng được sự chỉ đạo tăng cường biện pháp đảm bảo an ninh, an toàn, đẩy mạnh đối chiếu thông tin sinh trắc học, đồng thời mở rộng các chính sách miễn, giảm phí để khuyến khích người dân sử dụng dịch vụ thanh toán số.

Tin rằng, cùng với sự quyết tâm của chính quyền các cấp, sự đồng hành nhiệt tình của các ngân hàng và doanh nghiệp, cùng với sự đồng thuận ngày càng cao của người dân, thanh toán không tiền mặt sẽ tiếp tục phát triển mạnh mẽ, góp phần thiết thực vào quá trình chuyển đổi số và hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn bền vững.